ตลาดแรก ตลาดรอง ความเชื่อมโยงที่มีผลต่อเศรษฐกิจ

คอลัมน์ เศรษฐกิจคิดง่าย ๆ ตอนที่ 53/2564 โดย...สุรพล โอภาสเสถียร ผู้จัดการใหญ่ เครดิตบูโร

ผู้เขียนได้มีโอกาสฟังการบรรยายของผู้บริหารของตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย (ตลท.) หรือตลาดหุ้นไทยเมื่อช่วงปลายสัปดาห์ที่ผ่านมา ทำให้ย้อนกลับไปคิดได้ถึงสมัยเมื่อครั้งเรียนหนังสือในมหาวิทยาลัยครับ วิชาหนึ่งที่ผู้เขียนได้เรียนและเป็นบทหนึ่งในหลักสูตรก็คือ กลไกตลาดทุนมันจะทำให้เศรษฐกิจเราดีได้อย่างไร ทำไมเราต้องมีการระดมเงินผ่านกลไกตลาดแรก เช่น การออกหุ้นเพิ่มทุนเสนอขายให้ประชาชนเป็นการทั่วไปเพื่อให้ผู้คนได้เอาเงินที่เหลือกินเหลือเก็บเอามาลงทุนกินเงินปันผล แล้วหุ้นที่เราถือไว้ก็สามารถนำมาซื้อเพิ่มเข้ายามเรามีเงินเหลือเพิ่ม หรือขายออกไปยามที่เราต้องการใช้เงิน หลักการพื้นฐานพวกนี้ยังคงทันยุคทันสมัยอยู่เสมอ

ผู้เขียนอยากจะโยงว่า เรา ๆ ท่าน ๆ มักจะสนใจแต่ในเรื่องการลงทุนในหุ้น ราคาที่มันเพิ่มขึ้น ลดลง และก็สนใจในเรื่องการขายออกไปตามจังหวะเวลาเพื่อทำกำไร เรา ๆ ท่าน ๆ มักจะ?สนใจ?แต่เรื่องการลงทุนซึ่งมันเป็นเรื่องในตลาดรองเพราะมันเป็นเรื่องผลประโยชน์โดยตรงกับตัวเรา มันใกล้ตัวเรา แต่เราเคยสนใจหรือไม่ว่าตลาดแรกหรือตลาดการระดมทุนของกิจการต่าง ๆ เมื่อครั้งที่ได้ตัดสินใจแปลงกายตนเองจากบริษัทเอกชนเป็นบริษัทมหาชนเพื่อเข้าระดมทุนนั้น มีความสำคัญมาก ๆ ต่อระบบเศรษฐกิจ กิจการที่มาจากครอบครัว มีโรงงานคอยรับจ้างการผลิตจากคำสั่งของต่างประเทศ วันหนึ่งอยากจะลุกขึ้นมาเป็นอิสระ เขาก็ต้องการเงินทุนเพิ่มมาทำธุรกิจต่อยอด ขยายตัว เขากู้เงินลำบากเพราะติดเงื่อนไขหลักประกัน แต่เขาทำดีมาตลอด บัญชีถูกต้องตามกฎหมาย บริหารงานซื่อตรง ดูแลลูกจ้างดีมากพอควร และกิจการของเขาเป็นผลดีต่อระบบเศรษฐกิจไทยในเรื่องการจ้างงาน การสร้างมูลค่าเพิ่มจากวัตถุดิบ?ที่มีอยู่ในประเทศ การพัฒนาประเทศให้เจริญรุ่งเรือง การขอเงินมาทำทุนจากประชาชนทั่วไปผ่านการขอให้เข้ามาเป็นผู้ถือหุ้นโดยสัญญาว่าจะดำเนินกิจการที่ดีเพื่อส่งผลตอบแทนในรูปเงินปันผล ราคาหุ้นที่สูงขึ้น ก็เป็นเรื่องพื้นฐานของการแลกเปลี่ยนต่างตอบแทนกัน

ตลาดรองเพื่อการซื้อขายหุ้นหรือความเป็นเจ้าของก็เพื่อให้คนถือหุ้นสามารถเปลี่ยนกลับเป็นเงินสดได้ทุกเมื่อ อยากขายก็ได้ขาย สิ่งนี้คือสภาพคล่องมาทำให้ตลาดแรกของการระดมทุนมันทำได้สะดวก ง่ายต่อการระดมทุน เกิดประโยชน์?ต่อระบบเศรษฐกิจดังที่กล่าว

แต่ที่ผู้เขียนยังไม่เข้าใจคือ ถ้าสินทรัพย์?ที่เราซื้อขายแลกเปลี่ยนเฉพาะตลาดรองแบบสินทรัพย์ดิจิทัลกันทุกวันนี้ ตลาดซื้อขายแลกเปลี่ยน?กันที่มีราคาพุ่งขึ้นพุ่งลงแบบหวือหวาสุด ๆ นั้นมันมีคำถามว่า

ตลาดแรกของมันคืออะไร

ตลาดแรกของมันที่สร้างผลตอบแทนต่อระบบเศรษฐกิจคืออะไร

คนสร้างสินทรัพย์ดิจิทัลขึ้นมามันทำให้เกิดการจ้างงาน การผลิต การทำให้ความเป็นอยู่ของคนในระบบเศรษฐกิจที่ดีขึ้นมันอยู่ตรงไหน

การที่สินทรัพย์ดิจิทัลต้องมีเงินใหม่เข้ามาหนุนตลาดตลอดเวลาเพื่อขับเคลื่อนการซื้อขายให้มีต่อเนื่องต่อไปมันคืออะไร

การที่บอกว่าถ้าลงทุนไปในสินทรัพย์ประเภทนี้แล้วคนบริหารบอกจะทำฟาร์มของผลตอบแทนจากการลงทุนของท่าน ๆ เรา ๆ ในเวลานี้มันทำกำไรมาจากไหน มันยังไม่มีคำตอบ

สิ่งที่ผู้เขียนรับทราบมาตลอดก็คือ เราต้องลงทุนในสินทรัพย์ประเภทนี้ ไม่อย่างนั้นเราจะเสียโอกาส เสียโอกาสในการได้ผลตอบแทน การลงทุนแบบนี้นอกจากได้ประโยชน์กับความโลภของตนเองแล้ว มีใครพอจะตอบได้บ้างว่ามันส่งผลให้เกิด ความอยู่ดีมีสุข ของใครต่อใครในสังคมไทยได้อย่างไร คำตอบที่ผู้เขียนคิดได้ก็คือ การเก็งกำไรจากการซื้อถูกแล้วพยายามขายแพง หรือซื้อแพงแต่ต้องการขายแพงกว่าเท่านั้น

การลงทุนใด ๆ ก็ตาม ผู้ลงทุนต้องศึกษาข้อมูลก่อนการตัดสินใจ ข้อความนี้ย้อนกลับมาให้ทบทวนการกระทำของเราเสมอ

ขอขอบคุณทุกท่านที่ติดตามข้อเขียนของผมมาโดยตลอดนะครับ