ความมั่นคงแห่งชาติแบบองค์รวมเชิงรุก การรับมือกับสงครามลูกผสม

พล.อ.เจิดวุธ คราประยูร อดีต อจ.รร.เสนาธิการทหารบก เขียนบทความ

การรับมือกับสงครามลูกผสม (Hybrid Warfare) ที่กัมพูชากำลังใช้โจมตีประเทศไทยในหลายมิติ ทั้งทางกฎหมาย ข้อมูล สังคม ความมั่นคงภายใน และพื้นที่ชายแดนแบบค่อยเป็นค่อยไป ประเทศไทย และกองทัพ จำเป็นอย่างยิ่ง ที่จะต้องปรับวิธีคิด วิธีทำงาน และแนวทางการตอบโต้ให้ทันสมัย และรอบด้าน โดยใช้แนวคิด “ความมั่นคงแห่งชาติแบบองค์รวม” (National Comprehensive Security) ซึ่งไม่ใช่ความมั่นคงทางทหารเพียงด้านเดียว แต่เป็นความมั่นคงในทุกมิติที่เชื่อมโยงกันอย่างเป็นระบบ และต้องปรับจาก ท่าทีตั้งรับ (Defensive) มาเป็น แนวทางเชิงรุก (Offensive Comprehensive Security) ด้วยเหตุผลต่อไปนี้

เหตุผลที่ไทยต้องใช้แนวคิด “ความมั่นคงแห่งชาติแบบองค์รวมเชิงรุก” (Offensive Comprehensive Security)

1. ภัยคุกคามไม่ได้มาเฉพาะทางทหารอีกต่อไป

• Hybrid Warfare ของกัมพูชาผสมผสานการโจมตีในหลายมิติ เช่น
• การบิดเบือนข้อมูล (Information Warfare)
• การใช้ประชาชนเป็นเครื่องมือ (People-Centric Subversion)
• การบั่นทอนความมั่นคงภายในผ่านธุรกิจผิดกฎหมาย (Gray-Zone Crime Ops)
• การใช้กฎหมายระหว่างประเทศโจมตีไทย (Lawfare)

ดังนั้น การตอบโต้ด้วยกำลังทหารอย่างเดียว จึงไม่เพียงพออีกต่อไป ไทยต้อง “ออกนอกกรอบ” และใช้เครื่องมือในทุกมิติเพื่อรักษาอธิปไตย

2. หากตั้งรับอย่างเดียวจะถูกครอบงำทีละขั้น (Salami Slicing)

• การที่ไทยใช้วิธี “รอให้ถูกกระทำก่อนแล้วค่อยตอบโต้” เท่ากับเปิดพื้นที่ให้กัมพูชารุกไล่ทีละน้อย
• Salami Slicing Strategy คือกลยุทธ์ที่ใช้การยึดครองหรือชิงอิทธิพลแบบค่อยเป็นค่อยไป

 หากไทยไม่วางแผนเชิงรุกแบบองค์รวม ไทยจะถูกตัดอธิปไตยทีละชิ้นโดยไม่มีสงคราม

3. แนวทางแบบองค์รวมเชิงรุกทำให้ไทย “รุกด้วยปัญญา ไม่ใช่ใช้อาวุธเท่านั้น”

• Offensive Comprehensive Security ไม่ได้หมายถึงการใช้อาวุธก่อน แต่หมายถึงการรุกในมิติที่ไทยได้เปรียบ เช่น:
•  สงครามข้อมูลกลับ (Counter-Information Ops)
•  การรุกทางการทูตและพันธมิตรในเวทีโลก (Diplomatic Offensive)
•  การรุกทางเศรษฐกิจในพื้นที่ชายแดน เช่น Free Trade Zone ฝั่งไทย
•  การเสริมพลังชุมชนชายแดนให้ต้านทานการแทรกแซงจากภายนอก (Community Resilience Building)

ไทยจะกลายเป็น “ผู้กำหนดเกม” แทนที่จะเป็น “ผู้ตั้งรับ”

4. แนวทางนี้จะเสริมสร้างอิทธิพลและบทบาทของไทยในเวทีอาเซียนและนานาชาติ

• การใช้ Comprehensive Security แบบเชิงรุก จะช่วยให้ไทยสามารถ:
•  รักษา “ความเป็นแกนกลางของอาเซียน” (ASEAN Centrality)
•  เป็นผู้นำในมาตรการตอบโต้ Hybrid Threats ในภูมิภาค
•  วางกรอบความร่วมมือชายแดนแบบยั่งยืนในระดับพหุภาคี

ไทยจะไม่ใช่แค่ “ฝ่ายที่ถูกกระทำ” แต่เป็น “ผู้นำการออกแบบระบบป้องกันระดับภูมิภาค”

ผลที่คาดหวังจากการใช้แนวคิดเชิงรุกแบบองค์รวม (ผลลัพธ์ และรายละเอียด)

• ปกป้องอธิปไตย: ไม่ให้กัมพูชาแทรกซึมหรือรุกพื้นที่ชายแดนทั้งทางกายภาพและทางจิตวิทยา
• สร้างภูมิคุ้มกันในชุมชน: ชาวบ้านจะไม่ตกเป็นเหยื่อของ Soft Power หรือการปลุกระดมจากกัมพูชา
• นำอาเซียน: ไทยจะกลายเป็นต้นแบบของการจัดการภัยคุกคามแบบลูกผสม
• ปรับระบบราชการ:  รัฐไทยจะต้องเปลี่ยนจาก “ระบบแบบไซโล” เป็น “ระบบบูรณาการเชิงรุก”

บทสรุป

Hybrid Warfare = การรุกหลายมิติอย่างแนบเนียน
Offensive Comprehensive Security = การตอบโต้หลายมิติอย่างมีชั้นเชิง

การใช้แนวคิด “ความมั่นคงแห่งชาติแบบองค์รวมเชิงรุก” คือคำตอบเชิงกลยุทธ์ของไทยในการ ไม่เพียง “ป้องกัน” แต่ “พลิกเกม” และ “ออกแบบอนาคตความมั่นคง” ของชาติได้อย่างมั่นคงและยั่งยืน พร้อมที่จะรักษาความมั่นคงของภูมิภาคและหลักการของอาเซียน

พล.อ.เจิดวุธ คราประยูร
มิถุนายน 2568