วัดคลองเตยใน แหล่งรวมศิลปวัฒธรรมไทย

โดย สมาน สุดโต

ผมตั้งหัวเรื่องว่าวัดคลองเตยใน เป็นแหล่งรวมศิลปวัฒธรรมไทย เพื่อจะบอกผู้อ่านว่าพระราชสิทธิสุนทร (สุนทร) เจ้าอาวาส เป็นพระเถระที่อนุรักษ์ศิลปวัฒนธรรมไทย ให้ผู้ที่อยากรู้ได้หาประสบการณ์ เช่น เรื่องไม้ดัด ทำจนมีชื่อเสียงขจรขจาย ถึงกับได้รับเกียรติให้นำไปประดับรอบสระอโนดาต พระเมรุมาศ ท้องสนามหลวง

นอกจากเป็นนักอนุรักษ์ สิ่งใดที่มีและสมควรที่จะนำไปบริการเพื่อเชิดชูพระเถระ ก็จะทำโดยไม่มีข้อแม้ เช่น จัดตั้งชุดน้ำชาถวาย กรรมการมหาเถสมาคม (มส.) ตามฐานานุศักดิ์ ที่ประชุมทุกวันที่ 10-20-30 ทุกเดือน

ผมเชื่อว่าท่านที่ไปชมพระเมรุมาศที่เปิดให้ประชาชนได้ชมเป็นเวลา 2 เดือนนั้น คงได้สังเกตว่าสระอโนดาต นอกจากสัตว์ป่าหิมพานต์แล้ว ยังมีไม้ดัดรูปแบบต่างๆ ตั้งเป็นระยะๆ ช่วยเสริมความงดงามพระเมรุมาศด้วย ไม้ดัดทั้งหลายนั้นล้วนแต่เป็นไม้ที่ พระราชสิทธิสุนทร เจ้าอาวาสวัดคลองเตยใน สะสมไว้ทั้งสิ้น

วัดคลองเตยใน จัดไม้ดัดไปประดับ พระเมรุมาศ รอบสระอโนดาตไม่น้อยกว่า 70 ต้น แต่ละต้นมีขนาดความสูงแตกต่างกัน ตั้งแต่ขนาด 1 ศอก และ 1 วา เป็นไม้ดัดหลายแบบ ได้แก่ ไม้ขบวน ไม้ฉาก ไม้หกเหียน ไม้เขน ไม้ป่าข้อม ไม้ญี่ปุ่น ไม้กำมะลอ ไม้ตลก และไม้เอนชาย (รวม 9 ชนิด) ไม้ดัดเหล่านี้ ดัดจากต้นตะโก ต้นโมก ต้นชาฮกเกี้ยน ได้นำไปติดตั้งตั้งแต่เดือน ต.ค. 2560

พระราชสิทธิสุนทร กล่าวว่า การที่วัดคลองเตยใน ได้รับเกียรติยศสูงสุดในการตั้งไม้ดัด ณ พระเมรุมาศ เพื่อถวายพระเพลิงพระบรมศพพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตรนั้น เนื่องจากสนองพระราชกระแสในสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ให้นำไม้ดัดไปตกแต่งรอบๆ สระอโนดาต หลังจากพระองค์เคยเสด็จฯ วัดคลองเตยใน โดยภารกิจส่วนพระองค์ และได้ทอดพระเนตรไม้ดัดที่ทางวัดจัดไว้

การได้มีส่วนถวายการตกแต่งพระเมรุมาศพระบรมศพพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 9 นั้น นับว่าเป็นเกียรติยศอย่างสูงสุด หลังจากได้ทุ่มเทสร้างไม้ดัดด้วยใจรักมานานกว่า 30 ปี

พระราชสิทธิสุนทร ซึ่งมีตำแหน่งเจ้าคณะเขตคลองเตยด้วย กล่าวว่า ไม้ดัดแต่ก่อนนั้นโด่งดังอยู่ 2 แห่ง คือ วังกับวัด และวัดคลองเตยใน เป็นหนึ่งในวัดทั้งหลายที่มีการเลี้ยงไม้ดัดมานานแล้ว ท่านเล่าว่าเมื่อท่านอุปสมบทใหม่ๆ ก็พบไม้ดัดที่วัดและศึกษาเรื่อยมา ต่อมามีโยมนิด เอี่ยมปรีชา อายุ 90 ปี (ถึงแก่กรรมแล้ว) ชำนาญเรื่องไม้ดัด ได้มาบอกวิชาการทำไม้ดัดให้ หลังจากทราบว่าหลวงพ่อเอาจริงในเรื่องนี้

ในวัดคลองเตยใน จึงมีไม้ดัดตั้งในกระถางลายคราม ตามจุดต่างๆ ที่เด่นที่สุด คือ หน้าพระอุโบสถ และรอบๆ อุโบสถ

ชุดชา มส.

นอกจากเชี่ยวชาญเรื่องไม้ดัดแล้ว พระราชสิทธิสุนทร ยังเชี่ยวชาญชุดน้ำชา ที่นิยมกันในสมัยรัชกาลที่ 5 อีกด้วย ที่วัดจึงมีชุดน้ำชาเพื่อการต้อนรับพระเถระผู้ใหญ่และแขก วีไอพีจำนวนมาก

คำว่า เชี่ยวชาญ หมายถึง รู้วิธีการจัดวางป้านชา ถ้วยชาลงในกี๋แต่ละชุด ตามที่นิยมกันแต่โบราณ บางชุดตั้งป้านชา ขนาดเล็ก 1 ใบ และถ้วยชา 3 ใบ ในกี๋ แต่ใน ป้านชานั้นไม่มีน้ำ เพราะนักเล่น เมื่อเห็นป้านชา จะต้องยกมาดูที่ก้นป้าน ว่าตีตรายี่ห้ออะไร ถ้าใส่น้ำ น้ำจะหก

การจัดป้านชา ถ้วยชาให้เข้าชุด ก็เป็นงานที่ต้องรู้วิธีการ เพราะกี๋ 1 ชุดนั้นประกอบด้วยป้านชา ถ้วยชา แต่ของที่กล่าวนี้ต้องกระจายสั่งซื้อ หรือสั่งทำใน 3 ประเทศ กลายเป็นชุด 3 ชาติ กล่าวคือป้านชาสั่งทำจากจีน กี๋สั่งจากเวียดนาม และถ้วยสั่งทำในประเทศไทย ที่ต้องแยก 3 ประเทศ เพราะจีนยังสร้างป้านชาทุกประเภท เวียดนามชำนาญสร้างกี๋ประดับมุก ส่วนถ้วยนั้นสั่งทำในประเทศไทย เมื่อจัดเข้าชุดก็ดูสวยงาม มีระดับ ผู้รู้และมีประสบการณ์เห็นแล้วย่อมไม่ตำหนิ

ไม่ใช่แค่เชี่ยวชาญและสะสมเท่านั้น ยังจัดชุดน้ำชาถวายในการประชุม มส.ที่ พุทธมณฑล นครปฐม ทุกวันที่ 10-20 และ 30 ของเดือน ทั้งนี้ได้แบ่งชุดน้ำชาตามฐานานุศักดิ์ของพระเถระ กล่าวคือสมเด็จพระสังฆราช แบบหนึ่ง สมเด็จพระราชาคณะ แบบหนึ่ง และชั้นรองสมเด็จและพระราชาคณะชั้นธรรมอื่นๆ อีกแบบหนึ่ง

ส่วนใบชาที่นำมาชงใช้ชาอู่หลงเบอร์ 12 แต่ที่ยอดเยี่ยม ไม่มีใครทำได้ คือใช้น้ำฝนต้มสุกชงน้ำชา การใช้น้ำฝนจะทำให้รสชาติน้ำชาเลอเลิศ ต่างจากน้ำประปา ถามว่าเอาน้ำฝนมาจากไหน พระราชสิทธิสุนทร บอกว่าทางวัดจัดเก็บไว้เอง เก็บไว้ในตุ่มและแท็งก์ช่วงฝนตก เมื่อถึงวันประชุม มส. ก็ใช้คูลเลอร์ใส่น้ำฝนไปต้มเพื่อชงชาถวายที่ประชุม มส.

ไม่ใช่แต่น้ำชาถวาย มส. ที่พระราชสิทธิสุนทรชงถวาย แต่บริการน้ำปานะและ เครื่องดื่มอื่นๆ เช่น กาแฟ โอเลี้ยง และน้ำชาประเภทต่างๆ ก็จัดให้แก่เจ้าหน้าที่ที่มาร่วมประชุม รวมทั้งนักข่าวและสื่อมวลชนทั้งหลาย ด้วย

พระราชสิทธิสุนทร บอกว่า จัดเรื่องนี้ตามแนวความคิดว่าการประชุม มส. คือการประชุมรัฐมนตรีคณะสงฆ์ ควรที่จะมีชุดน้ำชารองรับให้สมเกียรติ ได้ประสานงานกับผู้ดำเนินการประชุม ที่เคยเป็นศิษย์วัดคลองเตยในมาก่อน คือคุณเดชา มหาเดชากุล จึงได้รับเกียรติบริการพระเถระที่เป็น มส.มา 5-6 ปีแล้ว

วัดคลองเตยใน ตั้งอยู่ที่ 472 ถนน ณ ระนอง แขวงคลองเตย เขตคลองเตย กรุงเทพมหานคร 10110 ติดต่อ โทร.02-249-3364