เหรียญแห่งความรัก และความเป็นสิริมงคล

วิมลพรรณ ปีตธวัชชัย

พระราชวังพญาไท ตั้งอยู่ในพื้นที่บริเวณเดียวกับโรงพยาบาลพระมงกุฎเกล้า ที่ดินวังพญาไทนี้เป็นทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ ซึ่งสำนักงานพระคลังข้างที่ได้มอบให้กระทรวงกลาโหมเข้าปกครองตั้งแต่เดือน ต.ค. 2475 โดยพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ ยกให้แก่แผ่นดิน แต่โดยที่ทางสำนักงานพระคลังข้างที่ไม่ได้รับพระราชทานพระราชหัตถเลขาให้ดำเนินการโอนกรรมสิทธิ์ตามระเบียบ โฉนดหลักฐานสำหรับที่ดินวังพญาไทนี้จึงได้โอนตกทอดเป็นของทรัพย์สินส่วนพระมหากษัติย์ พุทธศักราช 2479

พระราชวังพญาไท ได้ถูกใช้งานมาตลอด ตั้งแต่เป็นพระราชวัง เป็นโรงแรม เป็นโรงพยาบาล และท้ายที่สุดเพื่อจัดเป็นพิพิธภัณฑ์เพื่อการเรียนรู้ ภายใต้การกำกับดูแลของกระทรวงกลาโหม พระราชวังพญาไท มีสภาพชำรุดทรุดโทรมจากกาลเวลาและการใช้งาน ดังนั้น เพื่อให้การกำกับดูแลและสนับสนุนการบูรณะพระราชวังพญาไท ให้เป็นโบราณสถานที่ทรงคุณค่าทางประวัติศาสตร์ จึงได้จัดตั้งมูลนิธิอนุรักษ์พระราชวังพญาไทขึ้น และด้วยพระกรุณาธิคุณของ สมเด็จพระเจ้าภคินีเธอ เจ้าฟ้าเพชรรัตนราชสุดา สิริโสภาพัณณวดี เมื่อความทราบฝ่าพระบาท จึงทรงรับมูลนิธิฯ ไว้ในพระอุปถัมภ์ มูลนิธิอนุรักษ์พระราชวังพญาไท ในพระอุปถัมภ์ สมเด็จพระเจ้าภคินีเธอ เจ้าฟ้าเพชรรัตนราชสุดา สิริโสภา พัณณวดี ได้รับการจดทะเบียนเมื่อวันที่ 3 ม.ค. 2550 โดยมีวัตถุประสงค์หลักคือ สนับสนุนให้มีการบูรณะพระราชวังพญาไทให้สง่างามสมกับที่เคยเป็นที่ประทับของพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้า อยู่หัว รวมทั้งสนับสนุนกิจกรรมต่างๆ ที่เป็นประโยชน์ต่อพระราชวังพญาไทและพระราชวังอื่นๆ ในพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว

เนื่องจาก พล.ท.นพ.สุปรีชา โมกขะเวส อดีตเจ้ากรมแพทย์ทหารบก และอดีตผู้อำนวยการโรงพยาบาลพระมงกุฎเกล้า สามีของคุณสุมัณฑนา โมกขะเวส (ล่ำซำ) หรือคุณเป๊าะ ดำรงตำแหน่งรองประธานมูลนิธิอนุรักษ์พระราชวังพญาไทมาตั้งแต่ต้น คุณเป๊าะจึงได้รับภารกิจช่วยระดมทุนเข้ามูลนิธิฯ รวมทั้งการจัดกิจกรรมอันเกี่ยวเนื่องกับศิลปวัฒนธรรม เพื่อหารายได้เพื่อสนับสนุนการบูรณะพระราชวังพญาไทอย่างต่อเนื่องเสมอมา

ในครั้งนี้ ภายหลังจากการเสด็จสวรรคตของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร ประกอบกับความเชื่อที่เธอได้ยินได้ฟังเรื่องราวความรู้ที่มีผู้ใหญ่เล่าถึงคุณค่าและความหมายของเหรียญเก่าแก่ก็มีพระบรมฉายาลักษณ์ของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 9 โดยอีกด้านหนึ่งของเหรียญจะมีสัญลักษณ์สำคัญ เช่น ตราแผ่นดินหรือตราครุฑ และเหรียญพระเจ้าอยู่หัว (ร.9) ทรงผนวช ทำให้เธอระลึกได้ว่า ในวันแต่งงานของเธอเมื่อปี 2517 เธอได้รับของขวัญแต่งงานเป็นเงินขวัญถุงจากญาติผู้ใหญ่ ซึ่งเป็นเหรียญบาทและเหรียญสลึง (25 สตางค์) ที่ผลิตในปีนั้น ซึ่งมีพระบรมฉายาลักษณ์ของพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 9 และมีตราครุฑอยู่อีกด้านหนึ่ง มีอยู่นับพันเหรียญ เธอจึงใช้ประสบการณ์และความสามารถที่มีอยู่ในตัว ออกแบบเหรียญที่มีอยู่ออกมาเป็นสร้อยและเข็มกลัดชนิดต่างๆ เพื่อหารายได้ให้มูลนิธิอนุรักษ์พระราชวังพญาไท ครั้นเมื่อผลิตเสร็จแล้วจึงทำการตลาดและจัดจำหน่ายโดยใช้ตัวเองเป็น "พรีเซนเตอร์" ด้วยวิธีขายตรงให้กับคนใกล้ตัวและเพื่อนสนิทมิตรสหายก่อน ซึ่งมีเหรียญสารพัดแบบให้เลือกตามอัธยาศัย มีทั้งสร้อยเหรียญสลึงขนาดจิ๋วล้อมพลอยโทปาซแท้สี Pink Gold และ Silver ซึ่งเหมาะสำหรับที่จะซื้อให้ลูกหลานใส่เพื่อความเป็นสิริมงคล จนถึงเหรียญห้อยคอ และเข็มกลัดฝังเพชร เหรียญบาทและเหรียญ 10 บาท ตลอดจนเหรียญ 50 บาท อันเป็นเหรียญที่ระลึกในวโรกาสที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 9 ทรงครองสิริราชสมบัติครบ 70 ปี ด้วย

ที่สำคัญเหรียญต่างๆ ที่คุณเป๊าะนำมาออกแบบและผลิตจำหน่ายนั้นเป็นเหรียญที่หายากและมีคุณค่าอย่างยิ่ง เช่น เหรียญตราแผ่นดิน ซึ่งผลิตเมื่อปี 2505 อันมีความหมายและมีที่มาคือ "พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ผูกตราประจำประเทศขึ้นเป็นครั้งแรก ในปี 2416 โดยอิงกับหลักการผูกตราของยุโรปที่เรียกว่า Heraldry ต่อมาได้ยกเลิกและใช้ 'ครุฑพ่าห์' เป็นตราประจำแผ่นดินแทน"

เหรียญพญาครุฑ ผลิตในปี 2517 มีความหมายและมีที่มาคือ "พญาครุฑเป็นเทพพาหนะของพระนารายณ์ และเชื่อกันว่าพระมหากษัตริย์คืออวตารหนึ่งของพระนารายณ์ ดังนั้น ครุฑจึงเป็นสัญลักษณ์สำคัญเกี่ยวกับพระมหากษัตริย์ ตราครุฑเป็นพระราชลัญจกรประทับบนหนังสือราชการแผ่นดินที่เป็นพระบรมราชโองการ และใช้พระราชลัญจกร "ครุฑพ่าห์" ประทับบนหนังสือราชการแผ่นดินมาแต่โบราณ"

เหรียญทรงผนวช

ในวันที่ 22 ต.ค. 2499 พระบาทสมเด็จพระ ปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร ทรงพระผนวชในพระบวรพุทธศาสนาตามโบราณประเพณีเป็นเวลา 15 วัน ต่อมาในปี 2508 ได้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้วัดบวรนิเวศสร้างเหรียญทรงผนวชเป็นที่ระลึก ในวาระพระราชพิธีบำเพ็ญกุศลพระชนมายุเสมอสมเด็จพระบรมราชชนก และการพระราชพิธีฉลองสมโภชเจดีย์หล่อพระพุทธรูปปางประทานพร ภ.ป.ร. วัดบวรนิเวศวิหาร พ.ศ. 2508 และได้อัญเชิญพระบรมฉายาลักษณ์ ซึ่งฉายไว้ขณะทรงผนวช ณ พระอุโบสถวัดพระศรีรัตนศาสดาราม เมื่อวันที่ 22 ต.ค. 2499 และเสด็จมาประทับ ณ วัดบวรนิเวศวิหารมาประดิษฐานบนเหรียญ

จากนั้นในปี 2550 ได้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สร้างเหรียญทรงผนวชเป็นที่ระลึกในอีกวาระหนึ่ง เนื่องในวโรกาสมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษาครบ 80 พรรษา 5 ธ.ค. 2550 และเป็นที่ระลึกในการบูรณะพระเจดีย์วัดบวรนิเวศวิหาร

การออกแบบและจำหน่ายเหรียญเพื่อหารายได้สมทบทุนมูลนิธิอนุรักษ์พระราชวังพญาไท ครั้งนี้มีค่ามีความหมายมากสำหรับทุกคน เพราะผู้ที่ออกแบบตั้งใจออกแบบเพื่อให้ผู้ใส่ ใส่ไว้ใกล้หัวใจอันแสดงถึงความรักและความภักดีที่ทุกคนมีต่อพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 9 และเพื่อเป็นสิริมงคลของชีวิต โดยผู้ออกแบบและผลิตเหรียญตั้งใจทำถวายเพื่อสนองพระเดชพระคุณอันหาที่สุดมิได้ของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 9 ที่ทรงมีต่อประเทศชาติและประชาชนตลอดระยะเวลา 70 ปี ซึ่งพระมหากรุณาธิคุณอันล้นพ้นของพระองค์จะจารึกอยู่ในหัวใจของประชาชนชาวไทยตลอดไป

ด้วยเหตุที่เหรียญต่างๆ ออกแบบมาเพื่อจำหน่ายเพื่อการกุศลในครั้งนี้ เป็นที่สนใจของคนจำนวนมากและยังเหลืออยู่จำนวนจำกัด แต่เพื่อเปิดโอกาสให้ผู้คนในวงกว้างได้เก็บไว้เป็นที่ระลึกเพื่อความเป็นสิริมงคล จึงประชาสัมพันธ์มาให้ทราบโดยทั่วกัน ว่าสามารถติดต่อซื้อได้ที่ร้านเดอะคัพ เลครัชดา หรือที่มูลนิธิอนุรักษ์พระราชวังพญาไท โทร. 08-1621-8761 และโทร 02-354-7987 ทุกวันในเวลาราชการ ตั้งแต่เวลา 08.30-16.30 น. รับรองของดีมีน้อย และหมดแล้วก็หมดเลยไม่มีอีกแน่นอน n