กัมพูชา แดนสนธยาที่น่ารัก

โดย...กริช อึ๊งวิฑูรสถิตย์

ช่วงเริ่มต้นทำตลาดในกัมพูชาใหม่ๆ เป็นอะไรที่อะเมซิ่งมากๆ เพราะเขมรสามฝ่ายยังไม่หยุดยิงกัน ในระยะนั้นผมเข้าไปในเขมรบ่อยมากๆ ทุกครั้งที่ไปจะไม่กล้าบอกทางบ้านเลย เพราะกลัวว่าทุกคนจะเป็นห่วง อีกทั้งภรรยาเราจะตกลงกันว่าคุณมีหน้าที่ดูแลลูกอย่างเดียวพอ เรื่องธุรกิจการค้าคุณไม่ต้องเข้ามา ผมจะจัดการเอง

จากนั้นทุกครั้งที่เดินทาง เขาก็จะเข้าใจว่าเราไปแค่อรัญประเทศ แต่เรากลับเข้าลึกมากๆ ผมเข้าไปจนเกือบครบทุกจังหวัดในเขมร มีอยู่เพียงที่จังหวัดไพลินกับอุดรเมียนเจลยที่ไม่ได้เข้าไป ในยุคนั้นเขมรทุรกันดารมากๆ ถนนหนทางเป็นหลุมเป็นบ่อ ชนิดที่เรียกว่ามิดรถเลยครับ รถวิ่งสวนมาเราเห็นมาแต่ไกลๆ พอใกล้เข้ามารถตรงกันข้ามหายไปไหนมองไม่เห็น โผล่มาอีกทีมาอยู่หน้าเราแล้ว เพราะรถเขาอยู่ในหลุมบ่อด้านหน้า เรามองไม่เห็น

นอกจากนั้น รอบข้างถนนจะอันตรายมาก เพราะว่ากับระเบิดที่ฝังในดินเยอะมาก ไปตามหมู่บ้านเราจะเห็นคนพิการขาขาด ถือเป็นเรื่องปกติครับ ดังนั้นเวลาเดินทาง ผมจะพยายามไม่จอดรถ จนกว่าจะเจอตลาด เพราะอันตรายมาก

ในช่วงแรกที่ผมนำเอาสินค้าของบริษัท สหพัฒนพิบูล เข้าไปขายนั้น ผมได้เข้าไปสำรวจตลาดก่อนว่าทางชาวบ้านที่นั่นเขาต้องการบริโภคอะไร โดยมีพนักงานของสหพัฒน์ไปด้วยคนหนึ่ง คือ คุณณรงค์ นานมากแล้วผมจำนามสกุลท่านไม่ได้แล้วครับ แต่ผมเรียกท่านว่าอาจารย์ณรงค์ เพราะท่านเคยบวชมานานมากที่วัดสระเกศ เมื่อครั้งที่ผมบวชเรียนอยู่วัดสระเกศ ท่านเป็นอาจารย์สอนผม เลยติดปากเรียกท่านอาจารย์ตลอดมา

เราสองคนจะใช้วิธีเดินดูตามตลาด แล้วเข้าไปคุยกับชาวบ้านว่าเขาชอบอะไร ถ้าเอามาขายเขาอยากได้ไหม ราคาที่เขาสามารถซื้อในราคาเท่าไหร่ สีสันของสินค้าสีอะไรที่เขาชอบและไม่ชอบ มีอะไรรังเกียจเป็นพิเศษ ชอบเป็นพิเศษ และในตลาดมีสินค้าอะไรบ้างที่อยู่ในเซ็กเมนต์เดียวกัน สินค้าคู่แข่งคือใคร เรียกว่าสำรวจความคิดเห็นแล้ว ยังต้องสำรวจความพึงพอใจในการบริโภค สำรวจวัฒนธรรมความเป็นอยู่ สำรวจตลาดความต้องการของตลาด สำรวจราคาในตลาด เอาให้ละเอียดยิบเลยครับ

จากนั้นก็กลับมารายงานให้ทางสหพัฒน์โดยผู้จัดการฝ่ายการตลาดทราบ แล้วจึงมาลงลึกถึงตัวสินค้าที่ต้องการจะขาย ในยุคนั้นถ้าท่านจำได้ มาม่าที่ออกมาใหม่ๆ คือ มาม่าต้มยำกุ้ง ขายดีเป็นเทน้ำเทท่า เรียกว่าผลิตกันไม่ทันขายเลยครับ ทางสหพัฒน์เขาเอามาม่ามาให้ผมเลือกหลากหลายรสมาก แต่ผมไม่เอา ผมเลือกเอามาม่าหมูสับรสเดียว พนักงานของสหพัฒน์งงกันมาก ทำไมผมไม่เอามาม่าต้มยำกุ้ง เหตุผลของผมคือ เขมรไม่กินเผ็ด อีกเหตุผลหนึ่งคือที่กัมพูชายุคนั้นไม่มีโรงงานทำเส้นบะหมี่ขาย เมื่อลูกค้าเดินเข้าร้านขายก๋วยเตี๋ยวอยากทานบะหมี่ เมื่อสั่งบะหมี่หนึ่งชาม คนขายเขาก็จะเอาเส้นบะหมี่สำเร็จรูปแบบแห้งๆ ที่ชั่งกิโลขาย ท่านที่เคยเดินตลาดนัดชุมชนของชาวบ้านคงจะเคยเห็นนะครับ

อาจารย์ณรงค์แกเห็น รีบบอกผมเลยว่าโอกาสเรามาแล้ว เพราะมาม่าหมูสับเส้นบะหมี่จะอร่อยมาก ถ้าเอามาลวกทำบะหมี่ รสชาติจะดีกว่ารสอื่นๆ และเขาซื้อมาเป็นกล่องทิ้งไว้ ลูกค้าสั่งชามก็แกะหนึ่งซองได้พอดีๆ ชาม สะดวก สะอาด สบาย จะเป็นสโลแกนการทำการตลาดของเราเลยครับ

ไว้ติดตามตอนต่อไปนะครับ