‘Try Arm’ ธุรกิจสังคมสตรีที่เข้มแข็ง

โดย...บงกชรัตน์ สร้อยทอง

“จิตรา คชเดช” ผู้ประสานงานกลุ่ม Try Arm บางคนอาจจะเคยได้ยินชื่อนี้กันมาบ้าง เพราะก่อนหน้านี้สมาชิกทุกคนเป็นพนักงงานในโรงงานของบริษัทผลิตแบรนด์ชุดชั้นในชื่อดังที่เลิกจ้างพนักงานหลายพันคน และมีการเรียกร้องสิทธิเพราะเป็นการเลิกจ้างอย่างไม่เป็นธรรม

เธอเล่าให้ฟังว่า หลังจากนั้นก็แบ่งงานกันทำตามความถนัดที่แต่ละคนทำมาตั้งแต่ตอนอยู่โรงงาน เงินสนับสนุนเริ่มต้นมาจากสหภาพแรงงานจากสวิตเซอร์แลนด์ให้เงินสนับสนุนเพื่อเป็นจุดเริ่มต้นผลิตเสื้อชั้นใน 2,000 ตัว ในราคาตัวละ 10 ยูโร แบ่งเป็นต้นทุนวัตถุดิบ 1 ยูโร และสนับสนุนการต่อสู่ 9 ยูโร จนได้รับการสนับสนุนจากหลายองค์กรต่อเข้ามาสั่งหรือช่วย แต่ไม่ได้อยากให้ซื้อสินค้าจากพวกเราด้วยความสงสาร เพราะสิ่งที่เธอพยายามจะบอกคือ พวกเธอเป็นแรงงานที่มีฝีมือ มีทักษะในการเย็บปักกับมือ ที่ผลิตสินค้าได้มาตรฐานการส่งออก และเปิดโอกาสให้ผู้บริโภคมีการกำหนดราคาและคุณภาพสินค้าที่เป็นธรรมระหว่างกัน

รวบรวมครั้งแรกมาได้ 70 คน จากพนักงานที่โดนให้ออกจากงานเป็นพันคน และเริ่มมีเบี้ยเลี้ยงยังชีพเริ่มต้น 100 บาท/คน/วัน ปรับขึ้นมาตลอด 250 บาท/คน/วัน จนมาถึง 300 บาท/คน/วัน ก็ได้ก่อนที่ภาครัฐจะมีการปรับค่าแรงขั้นต่ำ จนปัจจุบันอยู่ที่ 500 บาท/คน/วัน ซึ่งทุกคนไม่ว่าจะหน้าที่เย็บ ปัก ประสานงาน หรืออะไรจะได้ค่าจ้างต่อวันเท่ากันหมด แต่จะมีค่าตำแหน่งของผู้จัดการและผู้ประสานงานขึ้นมา ซึ่งทั้งหมดก็สามารถมีผลตอบรับการทำงานของแต่ละคนได้หมด และถ้าวันไหนมีคำสั่งซื้อเยอะก็จะมีการเพิ่มค่าล่วงเวลา (โอที) ให้ด้วย เช่นเดียวกับสมาชิกกลุ่มก็มีการลดลงไปบ้างเหลือ 35 คน จนมาถึงปัจจุบันที่กว่า 10 คน ซึ่งแต่ละคนจะได้รับเงินปันผลอีกปีละ 2 ครั้ง ส่วนเงินกำไรที่เกิดขึ้นก็มีการไปซื้อจักรมาเพิ่มเติมซื้ออุปกรณ์ที่มีความเสียหาย

ที่ผ่านมาก็ใช้การสร้างให้กลุ่มเป็นที่รู้จัก จนสามารถหาช่องทางการจำหน่ายหลายด้านตั้งแต่ตั้งร้านในช่วงสถานการณ์ทางการเมืองต่างๆ ไม่ว่าจะฝ่ายไหน ถึงบัดนี้กลุ่มนี้ก่อเกิดขึ้นมาร่วม 7 ปี สามารถพิสูจน์ให้เห็นได้แล้วว่ากลุ่มพวกเธอยังดำรงอยู่และหาเลี้ยงชีพกันได้ จนได้รับการตอบรับดีมากมีทั้งขายในหน่วยงานหรือสถานที่ตลาดนัดตามที่ต่างๆ ยังจะรับเป็นหน่วยงานองค์กรหรือบริษัทห้างร้านต่างๆ ด้วย เมื่อสินค้าเริ่มเป็นที่รู้จักก็จะมีการเพิ่มสีในแบบสินค้าที่ขายดีมากขึ้นจะเพิ่มเฉดสีให้มากขึ้น อีกทั้งผลงานของกลุ่มก็มีจำหน่ายไปยังหน่วยงานต่างประเทศที่สนับสนุนกลุ่มสตรี โดยมีจุดขายสินค้าของทางกลุ่มให้ เช่น ฝรั่งเศส เดนมาร์ก สวิตเซอร์แลนด์

 Try Arm มีมูลค่าในตัวแบรนด์ ซึ่งเป็นแบรนด์ที่มีเรื่องราวมีการต่อสู้และฝ่าฟันของอดีตพนักงานกับฝ่ายทุน ตอนนี้มีทั้งรับผลิตเพื่อให้คนอื่นไปใส่แบรนด์ต่อบ้างลักษณะการสั่งก็จะเป็นล็อต และลูกค้ารายใหม่ที่เริ่มเพิ่มขึ้นคือเป็นรายบุคคลที่มีหน้าร้านทางอินสตาแกรมที่จะมาจ้าง แต่เพื่อไม่ให้เกิดความเสี่ยง จึงพยายามสร้างภายใต้แบรนด์สินค้าของตัวเอง จนปัจจุบันมีผลิตภัณฑ์ที่นอกเหนือจากชุดชั้นในแล้วคือ กางเกงชั้นในที่มีทั้งของผู้หญิงและของผู้ชาย และชุดว่ายน้ำผู้หญิงด้วย

ปัจจุบันมีสมาชิกอยู่ทั้งหมด 10 คน แต่จะแบ่งกำไรทั้งหมดเป็น 11 หุ้น โดย 1 หุ้นที่เพิ่มจะเป็นการนำไปสนับสนุนการรวมตัวของที่มีการต่อสู่สหภาพแรงงานที่ต่างๆ เหมือนที่พวกเราได้รับการช่วยเหลือ

ทั้งหมดนี้แม้รูปแบบการทำงานของกลุ่มจะเกิดขึ้นก่อนที่คำว่า “ธุรกิจเพ่ื่อสังคม” หรือ SE จะเกิดขึ้น ในช่วง 2-3 ปีหลัง แต่สิ่งที่อยากจะฝากบอกว่า การทำธุรกิจแบบนี้หัวใจหลักคือ อย่ารอเงินบริจาคจากใคร ต้องดิ้นให้ตัวเองได้อยู่รอดก่อน และเมื่อรอดแล้วจากที่สังคมได้เข้ามาช่วยเหลือ ตั้งหลักได้ก็ช่วยเหลือสังคมกลับไป