ความกลัว ดีหรือไม่ดี

คนเราเวลาที่จะไม่ทำอะไรสักอย่าง เหตุผลที่ได้ยินเสมอคือ กลัวอย่างโน้น กลัวอย่างนี้ ซึ่งก็ไม่แปลกอะไร เพราะความกลัวเป็นสัญชาตญาณหนึ่งที่ติดตัวมากับเรา ตั้งแต่มีมนุษย์เกิดขึ้นมาบนโลก มันคือปฏิกิริยาที่ตอบสนองต่อความรู้สึกว่ามีอันตราย

ความกลัวมีทั้งประโยชน์และโทษ การที่คนเรากลัวผลที่จะตามมาจากการกระทำ เป็นสิ่งที่มีประสิทธิภาพในการป้องกันไม่ให้คนล้ำเส้น หรือคอยเตือนเมื่อเราเกิดหลงลืมว่าเราต้องดำรงชีวิตอยู่ในกรอบกติกาของสังคม บางครั้งความกลัวก็เป็นพลังผลักดันที่มีความหมายแก่ชีวิต หลายๆ คนคงเคยผ่านเหตุการณ์ที่น่ากลัวมาบ้าง บางเหตุการณ์ก็ทำให้เราเห็นคุณค่าและเข้าใจว่าอะไรคือสิ่งที่สำคัญในชีวิตเรา ทำให้เรามองเห็นคุณค่าของชีวิต ครอบครัว และเพื่อนมากขึ้น

ความกลัวจะทำให้เรารู้จักระมัดระวัง กลัวผลที่จะตามมาจากการกระทำของเรา จะเป็นเรื่องดีถ้าความกลัวนั้นตั้งอยู่บนพื้นฐานของความละอาย และความอึดอัดใจที่จะทำสิ่งที่ขัดต่อจิตสำนึกของเรา จะทำให้เราไม่อยากทำในสิ่งที่เห็นแก่ตัว แต่ก็มีความกลัวในบางเรื่องที่กลายเป็นตัวขัดขวางความสำเร็จของเรา โดยชีวิตการทำงานจะเห็นได้ชัด เช่น

กลัวการเปลี่ยนแปลง – คนหลายคนไม่ว่าจะรับราชการหรือทำงานเอกชน และไต่เต้ามาถึงระดับผู้บริหารโดยใช้เวลาเกือบครึ่งชีวิตในการทำงานหนักเพื่อที่จะมาให้ถึง ณ จุดนี้ พอมีเหตุการณ์บางอย่างที่ทำให้ต้องเปลี่ยนแปลงบทบาทหน้าที่ที่ทำ ก็จะเกิดความกลัวการเปลี่ยนแปลง เพราะบางคนลงทุนลงแรงไปมากกับตำแหน่งหน้าที่ในปัจจุบัน และดูเสมือนว่ามันเป็นส่วนหนึ่งของตัวตนเขา ดังนั้นเวลาเกิดการเปลี่ยนแปลง บางคนจึงเผชิญการเปลี่ยนแปลงนั้นได้ด้วยความยากลำบาก เขาจะกลัวว่าอะไรจะเกิดขึ้นกับเขาทันทีที่เขาพ้นจากตำแหน่งเดิม

ความกลัวของคนเหล่านั้นจะว่าไปแล้วก็ไม่ได้มีเหตุผลนัก เพราะบางคนมีประวัติการทำงานที่ดีมาก ไม่ยากเลยที่จะทำงานใหม่ เพราะมันก็แค่การจบลงของฉากหนึ่งในชีวิตการทำงาน ใช่ว่าทุกอย่างในชีวิตจะจบสิ้นลง ตัวผมเองก็มีทีมงานหลายคนที่เดิมทำงานสาขาเป็นงานให้บริการ พอต้องเปลี่ยนมาทำงานในสำนักงานใหญ่ซึ่งเป็นงานเชิงกลยุทธ์ งานสนับสนุนสาขา หลายคนก็กังวลว่าจะทำไม่ได้ กลัวในสิ่งที่จะเจอกับงานในหน้าที่ใหม่ แต่พอเอาเข้าจริงๆ พอเวลาผ่านไป กลับกลายเป็นว่าทำหน้าที่ในสำนักงานใหญ่ได้ดีกว่าสมัยอยู่สาขาเสียอีก

ดังนั้น การกลัวในสิ่งที่ไม่รู้ไม่เห็นเสียจนทำให้เรามองไม่เห็นโอกาสดีๆ อื่นๆ อีกมากมายที่รอเราอยู่ หลายคนสามารถทำงานในหน้าที่ใหม่ได้ดีกว่าเดิมเสียอีก แต่ความกลัวที่จะก้าวออกจากเขตสบายของตนเองนั้น ทำให้เราหน้ามืดตาบอดจนมองไม่เห็นโอกาสที่ดีกว่า

กลัวการล้มเหลว – คนเรามีความกลัวการล้มเหลวแฝงอยู่ในตัวตลอดเวลา ไล่ตั้งแต่ความกลัวในสิ่งเล็กๆ น้อยๆ ไล่จนถึงแบบรุนแรง เพราะไม่ว่าเรื่องอะไรก็ตามที่เราทำ เราก็อยากให้มันสำเร็จ ดูดี ดังนั้นทุกคนกลัวมันจะไม่สำเร็จ บางคนไม่กล้าแสดงความเห็นที่แตกต่างในห้องประชุม เพราะกลัวว่าจะถูกมองว่าเป็นตัวป่วน กลัวจะถูกมองว่าไม่ฉลาด ความกลัวการล้มเหลวบางทีก็กลายเป็นตัวคอยรั้งเราไว้ ไม่ให้เรายืนหยัดเพื่อตัวเอง หรือไล่ล่าตามความฝันที่มี บางคนมีหน้าที่การงานประจำที่มีรายได้ดี ก็อาจจะกลัวการล้มเหลวที่จะออกไปทำธุรกิจของตัวเอง กลัวว่าจะมีรายได้ไม่แน่นอนเหมือนเดิม

ความกลัวไม่ได้มีที่มาจากภายนอกเลย แต่มันเป็นความรู้สึกไม่มั่นคงหรือไม่มั่นใจในตัวเราเอง ความกลัวในตัวแต่ละคนมีที่มาไม่เหมือนกัน บางคนกลัวล้มเหลวในการทำธุรกิจของตัวเอง กลัวว่ารายได้จะไม่เพียงพอ ก็อาจจะเกิดมาจากประสบการณ์ในวัยเด็กที่เคยยากจนมาก่อน ทำให้เกิดเป็นความกลัวในความขัดสนเงินทองมาแต่เด็ก

คนที่มีความเชื่อว่าความเฉลียวฉลาดหรือทักษะเป็นสิ่งที่ติดตัวมาตามธรรมชาติ ไม่สามารถพัฒนาได้ คนนั้นก็จะไม่มีแรงจูงใจที่จะลุกขึ้นมาพยายามอีกครั้งหลังจากล้มเหลว คนเหล่านี้เวลาทำงานก็จะเลือกงานที่ปลอดภัย แทนที่จะเสี่ยงทำอะไรที่อยู่นอกเขตสบายของพวกเขา แต่สุดท้ายก็จะเบื่อและไม่ชอบงานที่ทำ เพราะงานที่เขาเลือกมักจะไม่มีความตื่นเต้นพอ แต่กับคนที่เชื่อว่าทุกอย่างสามารถพัฒนาได้ หรือเดิมพันที่จะเสียมีน้อยหากล้มเหลว มักจะมีความกลัวน้อยกว่า

ส่วนใหญ่มักจะกลัวมากเกินไปมากกว่าที่จะกลัวน้อยเกินไป แต่การถูกความกลัวรั้งไว้ไม่ให้เดินหน้า คือสิ่งที่น่าเศร้าที่สุด เพราะบางครั้งการเสี่ยงก็สามารถนำพาเราไปสู่สิ่งดีๆ หากเราปล่อยให้ความกลัวเข้ามาขัดขวางการใช้ชีวิต เราอาจกลายเป็นว่ากำลังป้องกันตัวเองไม่ให้ทำในสิ่งที่เราอยากทำ

แล้วเราจะจัดการความกลัวได้อย่างไร คำตอบคือ กล้าเสี่ยง การจัดการความกลัวเป็นสิ่งที่ยาก รางวัลที่ได้อาจจะคุ้มค่าบ้างไม่คุ้มค่าบ้าง หลายครั้งที่เรากล้าเผชิญกับความกลัวต่างๆ บางครั้งมันเป็นแรงผลักดันให้เราก้าวไปข้างหน้าได้ หากเราสามารถเอาชนะความกลัวอยู่ตลอดเวลาได้ และทำตามแผนที่เราเชื่อ ผลที่ได้จะดีเสมอ บ่อยครั้งที่เรามีประสบการณ์กับความล้มเหลวก็ยังทำให้เรามีทัศนคติแบบ “ไม่มีอะไรที่จะต้องเสีย” ทำให้เรากล้าเสี่ยงโดยไม่กลัวความล้มเหลว

สรุปการที่มีความกลัวแบบมีเหตุผล การที่รู้ว่าความกลัวประเภทใดที่ควรใส่ใจ และความกลัวประเภทไหนที่เป็นเครื่องยับยั้งเราไม่ให้ก้าวหน้า จะมีส่วนช่วยทำให้เราประสบความสำเร็จในทุกด้านของชีวิต