นโยบายแรงงาน

โดย...น้ำผึ้ง ทัศนัยพิทักษ์กุล

การเจริญเติบโตอย่างรวดเร็วของเศรษฐกิจไทยภายใต้การขับเคลื่อนของภาคเศรษฐกิจระหว่างประเทศ โดยการพัฒนาอุตสาหกรรมที่ใช้ทุนควบคู่กับอุตสาหกรรมที่ใช้แรงงานเข้มข้น ได้เป็นปัจจัยหนึ่งที่ทำให้ดึงแรงงานต่างชาติไหลเข้ามาในประเทศเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง

ประกอบกับปัจจุบันประเทศไทยกำลังเผชิญกับการเปลี่ยนแปลงของโครงสร้างประชากรซึ่งเข้าสู่การเป็นสังคมสูงวัยและยังคงมีปัญหาทั้งเชิงปริมาณและคุณภาพของประชากรทุกช่วงวัยทำให้มีความต้องการใช้แรงงานอยู่ในระดับสูง โดยเฉพาะแรงงานไร้ฝีมือ

ตลอดระยะเวลา 20 ปีที่ผ่านมา ประเทศไทยพัฒนานโยบายและมาตรการบริหารจัดการแรงงานไร้ฝีมือข้ามชาติอย่างต่อเนื่อง จากการตั้งรับปัญหาแรงงานไร้ฝีมือข้ามชาติที่หลั่งไหลเข้ามาอยู่อาศัยและทำงานในประเทศไทยมาเป็นการดำเนินนโยบายเชิงรุก

ทั้งนี้ ได้มีการกำหนดทิศทางนโยบายและการบริหารจัดการแรงงานไร้ฝีมือข้ามชาติให้สอดคล้องกับนโยบายการพัฒนาประเทศ กำหนดนโยบายคัดสรรแรงงานไร้ฝีมือข้ามชาติอย่างมีคุณภาพด้วยการฝึกอบรมและการมีส่วนร่วมของนายจ้างในการคัดเลือกแรงงานไร้ฝีมือข้ามชาติจากประเทศต้นทาง

นอกจากนี้ ยังมีเรื่องของการลดการพึ่งพิงแรงงานไร้ฝีมือข้ามชาติลง ด้วยการกำหนดเพดานภาษีและการจัดเก็บภาษีแรงงานไร้ฝีมือข้ามชาติ การจัดตั้งกองทุนเพื่อการส่งกลับแรงงานไร้ฝีมือข้ามชาติหลังใบอนุญาตทำงานหมดอายุ การกำหนดบทลงโทษที่รุนแรงขึ้นสำหรับนายจ้างและแรงงานไร้ฝีมือข้ามชาติที่ไม่ปฏิบัติตามกฎหมาย

ปัจจุบันรัฐบาลไทยได้กำหนดเป้าหมายประเทศเพื่อพัฒนาสู่อุตสาหกรรม 4.0 ดังนั้น ในอนาคตจึงควรกำหนดนโยบายการบริหารจัดการแรงงานไร้ฝีมือข้ามชาติใหม่ โดยเป้าหมายหลัก คือ ลดการพึ่งพาแรงงานไร้ฝีมือข้ามชาติให้มากที่สุด ให้ความสำคัญกับการสร้างแรงจูงใจให้แรงงานข้ามชาติที่มีทักษะฝีมือและมีความเชี่ยวชาญสูงเดินทางมาทำงานในประเทศไทย

ขณะเดียวกันก็ต้องส่งเสริมให้นายจ้างพัฒนาเทคโนโลยีการผลิตให้มีประสิทธิภาพมากขึ้น เพื่อลดการพึ่งพาแรงงานไร้ฝีมือข้ามชาติ และสกัดกั้นการลักลอบเข้ามาทำงานของแรงงานไร้ฝีมือข้ามชาติตามแนวชายแดน ปราบปรามจับกุมผู้ลักลอบใช้และลักลอบนำแรงงานไร้ฝีมือข้ามชาติเข้ามาทำงาน รวมทั้งผลักดันการส่งกลับประเทศต้นทาง ให้มีประสิทธิภาพสูงสุด