เบร็กซิตเปิดฉาก ยุโรปลุยถกสิทธิพลเมือง

โดย...ทีมข่าวต่างประเทศโพสต์ทูเดย์

การเจรจาการถอนตัวออกจากสหภาพยุโรป (อียู) ของสหราชอาณาจักร หรือเบร็กซิต ดูเริ่มต้นขึ้นในทิศทางที่ดี หลังการประชุมสุดยอดอียูปิดฉากลงในวันที่ 23 มิ.ย. เมื่อนายกรัฐมนตรี เทเรซา เมย์ ของอังกฤษ ยื่นข้อเสนอให้ประชากรอียูสามารถอาศัยอยู่ในอังกฤษต่อไปได้ อ่อนลงจากท่าทีแข็งกร้าวก่อนหน้านี้เมื่อเดือน มี.ค. เมื่อครั้งเปิดเผยเค้าโครงการเจรจาเบร็กซิต 5 ประการ

ข้อเสนอดังกล่าวของเมย์จะส่งผลให้ประชากรอียูในอังกฤษประมาณ 3.2 ล้านราย ซึ่งอาศัยอยู่ในประเทศมาแล้ว 5 ปี ยื่นขอเป็นผู้อาศัยถาวรในอังกฤษได้ และยังสามารถเข้าถึงสิทธิประกันสุขภาพ การศึกษา และสิทธิประโยชน์อื่นๆ

สำหรับชาวอียูที่ยังอาศัยในอังกฤษไม่ถึง 5 ปี คาดว่าจะได้รับอนุญาตให้อาศัยอยู่จนครบกำหนดเวลาดังกล่าวเพื่อขอสถานะผู้อาศัยถาวร

เมย์ เปิดเผยว่า ข้อเสนอดังกล่าวแสดงถึงความจริงจังและความยุติธรรมเพื่อสร้างความชัดเจนมากที่สุดเท่าที่เป็นไปได้ต่อพลเมืองอียูในอังกฤษ ทั้งด้านการอยู่อาศัยและหน้าที่การงาน โดยเมย์เสริมว่า อังกฤษจะเปิดเผยรายละเอียดเพิ่มเติมเกี่ยวกับประเด็นสิทธิพลเมืองอียูดังกล่าวในวันที่ 26 มิ.ย.นี้

ขณะเดียวกัน ไฟแนนเชียลไทมส์ รายงานว่า อังกฤษจะยกเลิกการให้กรอกแบบฟอร์ม 85 หน้าเพื่อยื่นขออาศัยในอังกฤษแบบถาวร แล้วเปลี่ยนไปใช้การยื่นข้อมูลผ่านช่องทางออนไลน์แทน ซึ่งความจำเป็นต้องกรอกใบฟอร์มดังกล่าวเป็นสิ่งที่หลายประเทศยุโรปไม่เห็นด้วยนักในช่วงที่ผ่านมา

เรื่องสิทธิของชาวอียูในอังกฤษเป็นประเด็นที่มีการถกเถียงมาอย่างยาวนาน และจำเป็นต้องหาทางออกให้ได้ก่อนเริ่มการเจรจาเบร็กซิต โดยข้อเสนอดังกล่าวของเมย์อาจเป็นโอกาสให้อังกฤษประสบความสำเร็จในการตกลงเจรจากับอียูได้รวดเร็วขึ้น ซึ่งอียูต้องการให้อังกฤษรับรองสิทธิการอยู่อาศัยในอังกฤษหลังเบร็กซิตมาโดยตลอด และต้องการให้ศาลยุติธรรมแห่งสหภาพยุโรป เข้าไปดูแลสิทธิอยู่อาศัย การศึกษา ประกันสุขภาพ และเงินบำนาญ 

อย่างไรก็ดี เส้นตายการเข้ามาอาศัยในอังกฤษเพื่อขอสิทธิการอยู่อาศัยถาวรยังไม่ชัดเจน และต้องผ่านการตัดสินใจจากศาลอังกฤษ โดยตามหลักการแล้ว ชาวอียูที่เข้ามาในอังกฤษหลังวันที่ 29 มี.ค. 2017 ซึ่งเป็นวันที่อังกฤษยื่นมาตรา 50 ตามสนธิสัญญาลิสบอน เพื่อแสดงเจตจำนงขอออกจากอียูอย่างเป็นทางการ จะมีเวลาอีก 2 ปีข้างหน้าในการยื่นเรื่องขออยู่อังกฤษต่ออย่างถาวรหรือเดินทางกลับประเทศ

ด้านนายกรัฐมนตรี อังเกลา แมร์เกิล ของเยอรมนี เปิดเผยว่า ข้อเสนอดังกล่าวของเมย์นับเป็นการเริ่มต้นที่ดีสำหรับการเจรจาเบร็กซิต แต่ยังไม่เพียงพอเนื่องจากยังมีความไม่แน่ชัดหลายประการเกี่ยวกับประเด็นเบร็กซิต

“เทเรซา เมย์ พูดอย่างชัดเจนว่าพลเมืองอียูที่อยู่ในอังกฤษมาแล้ว 5 ปี ยังคงได้รับสิทธิต่างๆ ทั้งหมด ซึ่งนับเป็นการเริ่มต้นที่ดี อย่างไรก็ดี ยังคงมีคำถามมากมายหลงเหลืออยู่เกี่ยวกับประเด็นเบร็กซิต เช่น เรื่องภาคการเงินและความสัมพันธ์เกี่ยวกับไอร์แลนด์เหนือ ซึ่งเรายังคงมีงานต้องทำอีกมากจนถึงเดือน ต.ค.” แมร์เกิล กล่าว

รอยเตอร์สรายงานอ้างแหล่งข่าวเกี่ยวข้องว่า ภาคการเงินของอังกฤษจะออกรายงานเตือนรัฐบาลในสัปดาห์หน้า ขอให้จำกัดอำนาจของกระทรวงต่างๆ ในการเปลี่ยนแปลงกฎหมาย เมื่ออังกฤษจะเริ่มการยกเลิกและเปลี่ยนกฎหมายของอียูมาเป็นกฎหมายอังกฤษตามกระบวนการเบร็กซิต เนื่องจากวิตกว่าการปรับกฎหมายดังกล่าว ซึ่งเป็นการยกเครื่องครั้งใหญ่ที่สุด และอาจครอบคลุมถึง 1.2 หมื่นมาตรามีแนวโน้มกระทบการดำเนินงานทางธุรกิจ

ก่อนหน้านี้ รัฐบาลอังกฤษเปิดเผยว่ากระบวนการปรับกฎหมายดังกล่าวจะใช้เวลาน้อยกว่า 2 ปี และคาดว่าจะเริ่มการใช้กฎหมายภายในปี 2019 ซึ่งรายงานเตือนจากธุรกิจการเงินระบุว่า การเร่งดำเนินการดังกล่าวจะบั่นทอนความเสถียรของกฎหมายอังกฤษ

“เมื่อพิจารณาจากขอบเขตของการดำเนินงานดังกล่าว เราขอเตือนให้รัฐบาลยับยั้งการใช้อำนาจเปลี่ยนแปลงนโยบายการทำธุรกิจที่เป็นอยู่ เว้นเสียแต่ว่าจะส่งผลกระทบโดยตรงต่อกระบวนการเบร็กซิต” ร่างรายงานระบุ พร้อมเสริมว่า รัฐบาลควรจัดตั้งหน่วยงานกำกับดูแลกฎหมายขึ้นมาโดยตรง เพื่อรับมือกับผลกระทบหรือความผิดพลาดที่อาจเกิดขึ้น