เตือน เอนเตอร์เทนเมนต์คอมเพล็กซ์ ทางหลายแพร่ง เสี่ยงกระทบธุรกิจท้องถิ่น

รศ.ดร.นวลน้อย ตรีรัตน์ ผู้อำนวยการศูนย์ศึกษาปัญหาพนัน จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้กล่าวบนเวทีเสวนาสัมมนาทางวิชาการภาควิชาเศรษฐศาสตร์ คณะเศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ประจำปี 2568 ในหัวข้อ "Entertainment Complex ทางหลายแพร่ง" วันที่ 19 พ.ค. 68 ระบุว่า การทำให้กาสิโนถูกกฎหมายไม่ได้แก้ไขปัญหาการพนันผิดกฎหมายอย่างที่หลายคนเข้าใจ

 

ตนเองทำงานวิจัยเกี่ยวกับเศรษฐกิจนอกกฎหมายและนโยบายสาธารณะมาตั้งแต่ก่อนปี 2540 โดยในช่วงแรกไม่ได้สนใจศึกษาเรื่องการพนัน แต่เน้นศึกษาเรื่องยาเสพติด การค้ามนุษย์ การค้าแรงงาน และสินค้าหนีภาษี จนกระทั่งได้รับทุนวิจัย และถูกแนะนำให้ศึกษาเรื่องการพนันเพราะเป็นเรื่องใหญ่และมีความซับซ้อน

การควบคุมดูแลกาสิโนเป็นเรื่องยาก 

ซึ่งจากการศึกษาประสบการณ์ของประเทศต่างๆ ที่ทำให้กาสิโนถูกกฎหมายแล้ว ทำให้พบความจริงว่าการควบคุมกำกับดูแลกาสิโนเป็นเรื่องยากมาก ยกตัวอย่างกรณีศึกษาในประเทศออสเตรเลีย ที่แม้จะมีมาตรการห้ามการให้กู้ยืมเงินในกาสิโนเพื่อป้องกันปัญหาหนี้สิน แต่ก็มีองค์กรอาชญากรรมแฝงตัวเข้ามาให้บริการปล่อยกู้ นำไปสู่ปัญหาการทวงหนี้ จนถึงขั้นมีการจ้างมือปืนจากต่างประเทศเข้ามาสังหารเพื่อเป็นตัวอย่าง
 

 

นอกจากนี้ ยังมีปัญหาการฟอกเงินผ่านชิปที่ใช้ในกาสิโน โดยชิปเหล่านี้ถูกนำไปใช้ในการแลกเปลี่ยนซื้อขายยาเสพติด ซึ่งความจริงที่เราเข้าใจว่าเมื่อเอาถูกกฎหมายแล้ว ทุกอย่างมันจะดีขึ้น มันควบคุมลำบาก ฟอกเงินก็มา ชิปก็คือเรื่องฟอกเงินชัดๆ

 

ข้อเท็จจริงที่พบจากการศึกษาประเทศต่างๆ พบว่า การทำให้กาสิโนถูกกฎหมายไม่ได้ทำให้การพนันผิดกฎหมายหายไป แต่จำเป็นต้องมีการปฏิรูปองค์กรที่เกี่ยวข้องกับการบังคับใช้กฎหมาย และจัดการเรื่องคอร์รัปชันไปพร้อมกัน จึงจะสามารถจัดการปัญหาการพนันผิดกฎหมายได้

 

ธุรกิจที่เก็บงินคนจน

 

รศ.ดร.นวลน้อย เผยว่า หลายคนคิดว่ากาสิโนจะสร้างรายได้มหาศาลให้กับรัฐบาล แต่ความจริงแล้ว ส่วนที่สร้างรายได้ไม่ได้มาจากเกมบนโต๊ะเล่น (table game) เช่น บัคคาร่า แบล็คแจ็ค หรือรูเล็ต แต่มาจากเครื่องสล็อต (slot machine) ซึ่งส่วนใหญ่คนที่เล่นเป็นผู้มีรายได้น้อย แต่เล่นต่อเนื่องเป็นเวลานาน และกำไรจากเครื่องสล็อตสูงถึง 50% เมื่อเทียบกับเกมบนโต๊ะที่มีกำไรแค่ 2-3% หรือสูงสุด 10% ทำให้กาสิโนส่วนใหญ่กลายเป็นธุรกิจที่เก็บเงินจากคนจน

 

ยกตัวอย่างปัญหาที่เกิดขึ้นในประเทศต่างๆ เช่น กรณีในมาเก๊าที่แม้จะเป็นกาสิโนถูกกฎหมายแต่ก็ยังมีปัญหาฟอกเงิน หรือกรณีในฟิลิปปินส์ที่มีการบุกจับกาสิโนที่ได้รับใบอนุญาตในกรุงมะนิลา และพบชาวต่างชาติที่ถูกกักขังอยู่เป็นจำนวนมาก คล้ายกับเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นที่เมืองชเวโก
 

 

กาสิโนมีธรรมชาติที่เอื้อต่อการหมุนเวียนของเงิน ซึ่งมักดึงดูดอาชญากรและอาชญากรรม โดยเฉพาะกลุ่มที่เข้ามาเพื่อต้องการฟอกเงิน ซึ่งสามารถทำได้หลากหลายวิธี ทำให้การกำกับดูแล โดยเฉพาะเรื่องการฟอกเงิน เป็นเรื่องท้าทายอย่างมาก หากประเทศยังไม่มีระบบควบคุมที่เข้มแข็งอยู่แล้ว ก็จะยิ่งเพิ่มความเสี่ยงมากขึ้น

 

ผลกระทบ 3 กลุ่ม 

 

นอกจากนี้ ยังมีประเด็นผลกระทบจากการพนัน โดยจากการสำรวจในปี 2566 ในกลุ่มบุคคลอายุ 15 ปีขึ้นไป พบว่ามีคนที่ได้รับผลกระทบจากการพนันประมาณ 7,400,000 คน โดยผลกระทบแบ่งเป็น 3 กลุ่ม คือ

 

1. ปัญหาการเงิน พบว่า 46% ขาดเงินใช้จ่ายในชีวิตประจำวัน, 10% ต้องขายทรัพย์สินหรือสิ่งมีค่าเพื่อเล่นพนันหรือใช้หนี้, 1% ต้องทำสิ่งผิดกฎหมายเพื่อหาเงินมาเล่นพนัน และ 0.6% ถูกเจ้าหนี้ข่มขู่ทำร้ายร่างกาย

 

2. ปัญหาสุขภาพและการใช้ชีวิตประจำวัน พบว่า 34% มีปัญหาความเครียดและเสียสุขภาพจิต, 14.5% สุขภาพเสื่อมโทรม, 2% มีความคิดอยากทำลายตัวเอง และ 18% เสียเวลาทำงานและการเรียน
 

3.ปัญหาความสัมพันธ์และภาพลักษณ์ทางสังคม พบว่า 34% มีปากเสียงทะเลาะกับคนในครอบครัว, 18% ต้องปิดบังผู้อื่นเรื่องการเล่นพนัน, 4.7% เสียเพื่อน ญาติ ครอบครัว, 3.4% ทะเลาะถึงขั้นลงไม้ลงมือทำร้ายคนในครอบครัว และ 0.8% ครอบครัวหย่าร้าง

ธุรกิจท้องถิ่นเสี่ยงเจ๊ง 

รศ.ดร.นวลน้อย ยังเตือนว่า การจัดตั้งธุรกิจกาสิโนขนาดใหญ่อาจส่งผลกระทบต่อธุรกิจท้องถิ่น

 

พอตั้งพวกนี้ขึ้นมาจะกลายเป็นแหล่งเอนเตอร์เทนเมนต์ที่เงินอุดหนุนเข้ามาที่นี่ ปรากฏว่าธุรกิจท้องถิ่นเจ๊งไปเยอะเลย และยังอธิบายว่าการท่องเที่ยวที่ดีคือการท่องเที่ยวที่สามารถกระจายรายได้ ให้คนทุกส่วนมีส่วนร่วม ไม่ใช่ดึงนักท่องเที่ยวเข้ากาสิโนเท่านั้น

รศ.ดร.นวลน้อย กล่าวทิ้งท้ายว่า หากประเทศไทยไม่มีประสบการณ์ในเรื่องนี้และต้องใช้ทุนต่างชาติ สุดท้ายเงินอาจถูกส่งกลับประเทศของนักลงทุน ยิ่งดูดเงินเก่งมากเท่าไหร่ มันก็จะยิ่งไปมากขึ้นเท่านั้น