มติศาลรัฐธรรมนูญชี้ MOA ตั้งรัฐบาลไม่เข้าข่ายล้มล้างการปกครอง

เมื่อวันที่ 3 พฤศจิกายน 2568 สำนักงานศาลรัฐธรรมนูญเปิดเผยว่า ที่ประชุมตุลาการศาลรัฐธรรมนูญมีการพิจารณาคำร้องสำคัญตามรัฐธรรมนูญ มาตรา 49 รวมสองคดี ซึ่งทั้งหมดเกี่ยวข้องกับบันทึกข้อตกลงทางการเมือง (Memorandum of Agreement: MOA) ระหว่างพรรคประชาชนกับพรรคภูมิใจไทย

คดีที่ 29/2568

ผู้ร้องคือนายคงเดชา ชัยรัตน์ ขอให้ศาลรัฐธรรมนูญวินิจฉัยว่า
นายณัฐพงษ์ เรืองปัญญาวุฒิ หัวหน้าพรรคประชาชนและผู้นำฝ่ายค้านในสภาผู้แทนราษฎร พร้อมสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรพรรคประชาชน จำนวน 143 คน รวมถึงพรรคประชาชน กระทำการร่วมกับฝ่ายอื่นเพื่อ “แบ่งปันอำนาจอธิปไตย”

โดยผู้ร้องอ้างว่า พรรคประชาชนตกลงจะโอนคะแนนเสียงให้พรรคใดที่พร้อมนำนโยบายของพรรคไปดำเนินการเมื่อได้เป็นรัฐบาล และเสนอให้ยุบสภาภายใน 4 เดือนหลังแถลงนโยบาย พร้อมทำประชามติแก้รัฐธรรมนูญจัดตั้งสภาร่างรัฐธรรมนูญใหม่

ผู้ร้องเห็นว่า การกระทำดังกล่าวเป็นการบิดเบือนอำนาจบริหารและทำลายกลไกถ่วงดุลระหว่างฝ่ายบริหารกับฝ่ายนิติบัญญัติ ซึ่งเข้าข่ายการใช้สิทธิเสรีภาพเพื่อล้มล้างระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข

แต่อัยการสูงสุดพิจารณาแล้วเห็นว่า ข้อเท็จจริงยังไม่เข้าข่ายล้มล้างระบอบการปกครอง จึงไม่ส่งเรื่องต่อศาลรัฐธรรมนูญตามมาตรา 49 วรรคสอง

เมื่อเรื่องเข้าสู่การพิจารณา ศาลรัฐธรรมนูญวินิจฉัยว่า บันทึกข้อตกลง (MOA) ระหว่างนายณัฐพงษ์และนายอนุทิน ชาญวีรกูล หัวหน้าพรรคภูมิใจไทย เป็นเพียงการเจรจาและแสดงเจตจำนงทางการเมืองร่วมกัน
ไม่ปรากฏพยานหลักฐานที่ชัดเจนว่าผู้ถูกร้องทั้งสามกระทำการล้มล้างการปกครองตามรัฐธรรมนูญ มาตรา 49

มติเอกฉันท์ของศาลคือไม่รับคำร้องไว้พิจารณาวินิจฉัย

คดีที่ 30/2568

ผู้ร้องคือนายอัครวัฒน์ พงศ์ธนาชลิตกุล (สว.สำรอง) ขอให้ศาลรัฐธรรมนูญวินิจฉัยว่า
การจัดทำบันทึกข้อตกลง (MOA) ระหว่าง นายณัฐพงษ์ เรืองปัญญาวุฒิ หัวหน้าพรรคประชาชน กับนายอนุทิน ชาญวีรกูล หัวหน้าพรรคภูมิใจไทย เพื่อให้สมาชิกพรรคประชาชนลงคะแนนเห็นชอบนายอนุทินเป็นนายกรัฐมนตรีนั้น เป็นการได้มาซึ่งอำนาจฝ่ายบริหารที่ไม่ชอบด้วยรัฐธรรมนูญ และมีลักษณะของการตกอยู่ภายใต้มติพรรคหรือการครอบงำทางการเมือง

ผู้ร้องอ้างว่า การกระทำดังกล่าวเข้าข่ายการก้าวก่ายอำนาจฝ่ายบริหาร และเป็นการใช้สิทธิเสรีภาพเพื่อล้มล้างการปกครองตามรัฐธรรมนูญ มาตรา 49

เนื่องจากอัยการสูงสุดไม่ดำเนินการภายใน 15 วัน ผู้ร้องจึงยื่นคำร้องโดยตรงต่อศาลรัฐธรรมนูญ

ศาลพิจารณาแล้วเห็นว่า MOA เป็นเพียงการเจรจาและแสดงเจตจำนงทางการเมืองร่วมกันเช่นเดียวกับกรณีแรก ไม่ปรากฏพยานหลักฐานชัดเจนว่ามีการใช้สิทธิหรือเสรีภาพเพื่อล้มล้างการปกครอง

จึงมีมติเอกฉันท์ ไม่รับคำร้องไว้พิจารณาวินิจฉัย เช่นเดียวกัน