ดร.ณัฏฐ์เตือนกฎเหล็กเลือกตั้ง ยุบสภาแล้ว “ห้ามแจก” ทันที

วันที่ 13 ธันวาคม 2568 ภายหลังมีพระราชกฤษฎีกายุบสภาผู้แทนราษฎร ประกาศในราชกิจจานุเบกษาส่งผลให้คณะกรรมการการเลือกตั้ง (กกต.) ต้องกำหนดวันเลือกตั้งทั่วไปภายใน 5 วัน และจัดการเลือกตั้งภายในกรอบ 45–60 วัน โดยต้องเป็นวันเดียวกันทั่วราชอาณาจักร

“ดร.ณัฏฐ์” หรือ ดร.ณัฐวุฒิ วงศ์เนียม นักกฎหมายมหาชน ให้ความเห็นเพื่อประโยชน์สาธารณะ ระบุว่า ผู้สมัคร ส.ส.และพรรคการเมืองจำนวนหนึ่งอาจเข้าใจคลาดเคลื่อนเกี่ยวกับการหาเสียงล่วงหน้า โดยเฉพาะกรณี “การแจกทรัพย์สินหรือประโยชน์อื่นใด” ซึ่งกฎหมายเลือกตั้งฉบับใหม่บัญญัติข้อห้ามไว้อย่างชัดเจน

ดร.ณัฏฐ์อธิบายว่า ตามพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยการเลือกตั้ง สส. มาตรา 68 ประกอบมาตรา 73 กรณีการเลือกตั้งอันเกิดจากการยุบสภา การหาเสียงสามารถกระทำได้ตั้งแต่ “วันที่ยุบสภา” จนถึงวันก่อนวันเลือกตั้ง แต่ในขณะเดียวกัน มาตรา 73 กำหนดข้อห้ามสำคัญ คือ ห้ามผู้สมัครหรือพรรคการเมืองกระทำการใดเพื่อจูงใจผู้มีสิทธิเลือกตั้ง ด้วยการให้ เสนอให้ หรือสัญญาว่าจะให้ทรัพย์สินหรือประโยชน์ที่คำนวณเป็นเงินได้

หากฝ่าฝืน จะมีโทษรุนแรงตามกฎหมาย โดยมาตรา 158 และ 159 กำหนดโทษจำคุกตั้งแต่ 1–10 ปี ปรับตั้งแต่ 20,000–200,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ และถูกตัดสิทธิทางการเมืองยาวถึง 20 ปี

ดร.ณัฏฐ์ย้ำว่า เจตนารมณ์ของกฎหมายมุ่งสร้างการแข่งขันทางการเมืองที่เป็นธรรม ป้องกันการใช้อำนาจรัฐหรือทรัพยากรไปเอื้อประโยชน์ในการหาเสียง รวมถึงการให้คำมั่นสัญญาหรือโฆษณาเกินจริง พร้อมกำหนดให้นับรวมค่าใช้จ่ายทั้งหมดไว้ในบัญชีรายรับรายจ่ายของผู้สมัครหรือพรรคการเมือง

ทั้งนี้ กรณียุบสภาแล้ว “ข้อห้ามแจก” ให้เริ่มนับตั้งแต่วันที่ยุบสภา เป็นต้นไป ไม่ต้องรอวันที่ กกต.ประกาศกำหนดวันเลือกตั้ง หากผู้สมัครหรือพรรคการเมืองใดฝ่าฝืน ย่อมเข้าข่ายกระทำผิดกฎหมายเลือกตั้งทันที