กาแฟสเปน ในความซับซ้อนซ่อนชื่อ

เรื่อง คาเอรุ ภาพ Pxhere

คนสเปนอาจจะไม่ได้ทำตัวเก๋ไก๋เหมือนคนในเวียนนา พวกเขาไม่อาศัยสภากาแฟเป็นแหล่งเข้าสังคม ไม่ไปนั่งกาแฟเพื่อรวมกลุ่มกับพูดคุยเรื่องอะไรฉลาดๆ หรือสถานการณ์ทางสังคม-การเมือง ทว่า กาแฟก็ยังคงเป็นหนึ่งในวิถีชีวิตของพวกเขา เป็นวัฒนธรรมในอีกแบบหนึ่งที่มีเอกลักษณ์แตกต่างจากที่อื่นๆ

โดยเฉพาะนักท่องเที่ยวคอกาแฟที่เดินทางไปยังสเปน การสั่งกาแฟในร้านท้องถิ่นอาจกลายเป็นเรื่องยาก จนหมดทางเลือกต้องเดินเข้าร้านสาขา อย่างสตาร์บัคส์ อดสัมผัสรสชาติกาแฟแบบท้องถิ่นไปซะนี่

ต้องบอกว่าพลาดมากๆ เพราะกาแฟในสเปนนั้นแสนอร่อย มีเอกลักษณ์ และมีความหลากหลายในเมนูให้เลือก ที่สเปนนั้นอะไรๆ ก็ดี แต่เสียอย่างเดียว คนไม่ยอมพูดภาษาอังกฤษแม้จะเป็นเมืองที่ขายการท่องเที่ยวเป็นหลักก็ตาม คอกาแฟที่จะไปเที่ยวสเปน ควรศึกษาวิธีการสั่งกาแฟ ให้ได้กาแฟแบบที่เราต้องการจะดื่มก่อน เพื่อความรื่นรมย์ของการเที่ยวไปกินไป

ที่ซ้ำซ้อนกว่านั้นคือ การสั่งกาแฟในมาดริด กับการสั่งกาแฟทางใต้ อย่างแคว้นอันดาลูเซีย หรือการไปสั่งกาแฟในบาร์เซโลนา แคว้นกาตาลัน ก็ดันต่างกันอีก! แม่เจ้าประคุณรุนช่องเอ๊ย... อะไรมันจะวุ่นวายนัก เดี๋ยวก็กินสตาร์บัคส์ไปนั่นแหละ (ฮ่าๆๆๆ)

อ๊ะๆ พุ่งตรงไปที่มาดริดละกัน เมนูยอดนิยมที่สุดคือ กาเฟ่โซโล (Cafe Solo) คือกาแฟเอสเปรสโซ่ 1 ช็อต ใครชอบกินเอสเปรสโซ่ก็ให้สั่งเมนูนี้ หรือถ้ารู้สึกน้อยไปก็สั่ง กาเฟ่โดเบิล (Cafe Doble) เป็น 2 ช็อตเอสเปรสโซ่ หรือถ้าคิดว่าเข้มเกินไป คำว่า อเมริกาโน่ (Americano) ใช้ได้ในงานนี้ เป็นกาเฟ่โซโลเติมน้ำร้อนนั่นเอง

โดยทั่วไปคนสเปนไม่สั่งกาเฟ่โซโลสำหรับดื่มให้ตื่นในตอนเช้า แต่พวกเขานิยม กาเฟ่ กอน เลเช (Café con Leche) หรือกาแฟใส่นมมากกว่า โดยส่วนใหญ่เป็นแบบถ้วยเล็กๆ น้อยกว่าครึ่งๆ ของที่เสิร์ฟในไซส์ปกติ ณ ที่อื่นๆ โดยหลังจาก 11 โมงเช้าเป็นต้นไป กาเฟ่โซโล จึงเริ่มนิยมสั่ง คล้ายๆ ในอิตาลีเหมือนกัน

กาแฟอย่างอื่นๆ ก็มี กาเฟ่ ซุยโซ (Cafe Suizo) เป็นเอสเปรสโซ่ช็อต หรือกาเฟ่โซโล ท็อปปิ้งด้วยวิปครีม หรือ การาฆิลโย (Carajillo) สำหรับคนชอบความร้อนแรง เป็นเอสเปรสโซ่ หรือกาเฟ่โซโล เสิร์ฟมาบนบรั่นดีหรือวิสกี้

ว่ากันว่า กาเฟ่ กอน เลเช เป็นกาแฟยอดนิยมอันดับ 2 ในสเปน เรียกว่า พวกเขาตื่นขึ้นมาก็ต้อง กาเฟ่ กอน เลเช ก่อนอื่นเลย และสำหรับบางคนก็ชื่นชอบกาแฟใส่นมสไตล์สเปนเอามากๆ และดื่มหลังมื้ออาหารด้วย โดยสัดส่วนคือ กาแฟกับนม ในอัตรา 1:1

ทีนี่ เอสเปรสโซ่ใส่นมในสเปนยังมีหลากหลายให้นักท่องเที่ยวได้ปวดหัวกันอีก อย่าง กาเฟ่กอร์ตาโด (Cafe Cortado) หรือกาเฟ่มันชาดา (Cafe Manchada) ก็มีความแตกต่างจาก กาเฟ่ กอน เลเช อีกต่างหาก คือจะไปสั่งกาแฟใส่นมเฉยๆ เขาก็จะถามว่า จะเอา กาเฟ่กอร์ตาโด กาเฟ่มันชาดา หรือกาเฟ่ กอน เลเช ดีจ๊ะ?

คำว่า กอร์ตาโด ของสเปน มีรากมาจาก กอร์โต (Corto) ของอิตาลี ซึ่งมีความหมายว่า สั้น ซึ่งในวัฒนธรรมกาแฟสเปน คือเอสเปรสโซ่ที่ใส่นมเข้าไปนิดเดียว ไม่ใช่กาแฟกับนม ในอัตรา 1:1 แบบกาเฟ่ กอน เลเช ขณะที่ กาเฟ่มันชาดา คือเอสเปรสโซ่ที่ใส่นมเยอะๆ เหมือนกาแฟลาเต้ หรือเรียกแบบย้อนแย้งว่า นมใส่กาแฟก็ได้ (ถ้าไปเมืองมาลากา จะมีหลากหลายยิบย่อยกว่านี้อีก พระเจ้าช่วย!)

กาแฟใส่นมยังมีชื่อที่น่าจะหลงผิดอีก อย่าง กาเฟ่ การาเมล (Cafe Caramel) อย่าคิดว่าจะได้ชิมกาแฟใส่น้ำตาลเคี่ยวหอมๆ แต่มันคือ กาแฟใส่นมข้นหวานต่างหากล่ะ

สำหรับใครที่นิยมกินกาแฟที่ปราศจากกาเฟอีน หรือประเภทดีแคฟฯ ซึ่งภาษาสเปนคือ เดสกาเฟอีนาโด (Descafeinado) ควรที่จะสั่งชื่อเต็มๆ ว่า เดสกาเฟอีนาโด เด มากีนา (Descafeinado de Maquina) นอกเสียจากว่าจะไม่สนใจว่าจะได้กินกาแฟสำเร็จรูปใส่นมร้อน

ในวันร้อนๆ ที่สเปนมี กาเฟ่ กอน เอียโร (Cafe con Hielo) ไว้คอยบริการ อารมณ์คล้ายๆ อเมริกาโน่เย็นบ้านเรา คือจะเติมน้ำแข็งให้เต็มแก้ว ชงกาแฟใส่น้ำตาลแล้วก็เทลงในน้ำแข็ง ดื่มกันเย็นๆ ชุ่มฉ่ำใจจริงๆ เลย

ลองดูชื่ออื่นๆ ที่พอจะค้นเจอในสารบบ (รายนามกาแฟสเปนยังมีอีกมาก ต้องอาศัยประสบการณ์เข้าแลกเท่านั้น) -- ตริฟาสิโก (Trifasico) คือ การาฆิลโย หรือเอสเปรสโซ่ เสิร์ฟมาบนบรั่นดีหรือวิสกี้ ใส่นมนิดหน่อย เป็นสูตรเด็ดของแคว้นกาตาลัน กาเฟ่บอมบอน (Cafe Bombon) กาแฟใส่นมข้นหวาน กาเฟ่ซอมบรา (Cafe Sombra) คือชื่อเรียกของ กาเฟ่มันชาดา ในแคว้นอันดาลูเซีย ฯลฯ