กรรมชี้เจตนา

โดย...วุฒิ นนทฤทธิ์

กรรมเป็นเครื่องชี้เจตนา สำนวนนี้เป็นหลักกฎหมายอาญา ที่ใช้สำหรับพิจารณาพฤติการณ์ในการกระทำของจำเลยเพื่อกำหนดฐานความผิดของจำเลย โดยพิจารณาว่าจำเลยมีเจตนากระทำความผิดหรือไม่ ทั้งนี้เพราะเจตนาเป็นเรื่องที่อยู่ภายในจิตใจของผู้กระทำไม่มีใครหยั่งรู้ได้ ในการวินิจฉัยหรือพิสูจน์ว่าผู้กระทำมีเจตนาอย่างไรจึงต้องถือหลักว่า การกระทำที่แสดงออกมาภายนอกเป็นเครื่องชี้ถึงสภาพจิตใจของผู้กระทำ หรือกรรมเป็นเครื่องชี้เจตนานั่นเอง

กรณีขันแดงที่เป็นข่าวโด่งดังหลังเจ้าหน้าที่ทหาร ตำรวจ บุกเข้าตรวจค้นและยึดขันน้ำสีแดงกว่าหนึ่งหมื่นใบ ด้านข้างขันมีข้อความว่าแม้สถานการณ์จะร้อน ขอให้พี่น้องได้รับความเย็นจากน้ำผ่านขันใบนี้ด้วยครับ ด้วยรักและห่วงใย สุขสันต์วันสงกรานต์ปีใหม่ไทย 2559 ตามด้วยลายเซ็นของทักษิณ ชินวัตร บุกยึดได้จากสำนักงานของอดีต สส.น่าน พรรคเพื่อไทย ทั้งสามคน ซึ่งเตรียมไว้แจกประชาชนในเทศกาลสงกรานต์ โดยทหารได้นำขันแดงทั้งหมดไปเก็บไว้ที่ค่ายสุริยพงษ์ จ.น่าน

เจ้าหน้าที่ระบุว่า การครอบครองขันแดงดังกล่าว เข้าข่ายความผิดตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 116 ผู้ใดกระทำให้ปรากฏแก่ประชาชนด้วยวาจา หนังสือหรือวิธีอื่นใดอันมิใช่เป็นการกระทำภายในความมุ่งหมายแห่งรัฐธรรมนูญ หรือมิใช่เพื่อแสดงความคิดเห็นหรือติชมโดยสุจริตเพื่อให้เกิดความปั่นป่วนหรือกระด้างกระเดื่องในหมู่ประชาชนถึงขนาดที่จะก่อความไม่สงบขึ้นในราชอาณาจักร หรือเพื่อให้ประชาชนล่วงละเมิดกฎหมายแผ่นดิน ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกิน 7 ปี

เรื่องนี้จะบอกว่าเป็นเรื่องขี้หมูราขี้หมาแห้งก็ได้ จะอะไรกันนักกันหนากับอีแค่แจกขันน้ำสงกรานต์ แต่อีกด้านหนึ่งอาจจะมองว่าเป็นภัยต่อความมั่นคงก็ไม่เกินเลยซะทีเดียว ประเด็นไม่ได้อยู่ที่ขันเพราะการแจกขันน้ำจะสีแดง สีเขียว สีเหลือง หรือลายธงชาติไม่ใช่สิ่งที่ผิด แต่ประเด็นอยู่ที่ข้อความที่เขียนอยู่ด้านข้างขันต่างหาก สิ่งที่จะต้องพิจารณาคือ ผู้ที่จงใจเขียนข้อความดังกล่าวมีเจตนาอย่างไร ถ้าแค่ต้องการสื่อถึงสภาพอากาศที่ร้อนตับแลบอยู่ในขณะนี้ก็ไม่น่าจะมีปัญหาอะไร

แต่ถ้าจงใจสื่อถึงสถานการณ์ทางการเมืองในขณะนี้และต้องการใช้ขันสีแดงเป็นสัญลักษณ์สร้างความแตกแยกให้กับบ้านเมืองก็ไม่ใช่เรื่องผิดที่ พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา จะโกรธเป็นฟืนเป็นไฟเรื่องแบบนี้กรรมย่อมเป็นเครื่องชี้เจตนา ใครทำอะไรย่อมรู้อยู่แก่ใจและสุดท้ายไม่มีใครหนีพ้นกฎแห่งกรรม