‘กัมปอต’ สโลว์ไลฟ์แห่งกัมพูชา

โดย...กาญจนา อายุวัฒน์ธนชัย ภาพ วรศักดิ์ จรุงรัตนาพงศ์

ถ้าไม่ใช่นครวัดนครธม บางคนอาจนึกไม่ออกว่ากัมพูชามีอะไร แต่สำหรับคนที่ไปกัมพูชาบ่อยครั้งจนสามารถออกพ็อกเกตบุ๊กได้ 2 เล่มอย่าง นายนกฮูก-วรศักดิ์ จรุงรัตนาพงศ์ เจ้าของเพจเฟซบุ๊กท่องโลกกับนายนกฮูก (www.facebook.com/NaiNokHook) และผู้เขียนหนังสือเรื่อง Amazing Asian กัมพูชา และเล่มล่าสุด มนตรากัมพูชา เขากลับคิดถึงเมืองเล็กๆ ชื่อ กัมปอต เมืองที่ไม่มีอะไร แต่ทำให้เขาอยากกลับไปและมีภาพประทับใจไม่ลืม

ด้วยความที่เป็นคนชอบศิลปะและประวัติศาสตร์ จึงทำให้สนใจประเทศกัมพูชามากเป็นพิเศษ ถ้าย้อนกลับไปทริปแรกสถานที่แรกที่ไปคือ นครวัดนครธม ซึ่งการเดินทางครั้งนั้นเองที่ทำให้นายนกฮูกรู้ว่ากัมพูชาไม่ได้มีแค่โบราณสถาน แต่ยังมีธรรมชาติและวิถีชีวิตที่น่าสนใจจนต้องกลับไปซ้ำ

 

“ยิ่งเที่ยว ยิ่งสนุก” เขาว่าแบบนั้น อันเป็นเหตุให้ได้ไปปักหมุดมาแล้วทั้งเสียมราฐ พนมเปญ พระตะบอง ศรีโสภณ กัมปงธม สีหนุวิลล์ และกัมปอต แต่ทำไมเขาถึงเลือกกัมปอตเป็นเมืองที่ต้องไปสักครั้งในชีวิต

นายนกฮูกเปรียบกัมปอตเหมือน อ.เชียงคาน เมื่อ 10 ปีที่แล้ว ด้วยความที่เป็นเมืองเล็กติดแม่น้ำสายใหญ่ และยังคงความเงียบสงบไว้ ดึงดูดให้คนที่ชอบใช้ชีวิตแบบสโลว์ไลฟ์ให้มาเจอกัน

 

“ผมไม่คาดหวังอะไรกับกัมปอต” เขาเท้าความในขณะที่กำลังนั่งรถโดยสารจากพนมเปญสู่เมืองทางใต้ “ข้อมูลที่ผมมีในขณะนั้นคือ กัมปอตเป็นเมืองเล็กๆ เงียบๆ ผมก็เลยลองไปดูว่ามันเป็นยังไง พอไปถึงมันก็เป็นเมืองน่ารักจริงๆ”

กัมปอตอยู่ห่างจากพนมเปญประมาณ 150 กิโลเมตร ใช้เวลาเดินทาง 3 ชั่วโมง ทางรถยนต์ ในอดีตเคยเป็นเมืองท่าที่สำคัญของหัวเมืองทางใต้ เพราะที่ตั้งอยู่ใกล้ปากน้ำกัมปอตไหลลงสู่อ่าวไทย ทว่าปัจจุบันถูกลดความสำคัญลงทำให้กลายเป็นเมืองเงียบสงบ ชาวบ้านประกอบอาชีพประมงและทำไร่พริกไทย โดยพื้นที่ในตัวเมืองสามารถแบ่งเป็น 2 ย่าน คือ ย่านเมืองเก่า (French Quarter) และย่านแม่น้ำ

 

“กัมปอตเคยเป็นเมืองท่าสมัยฝรั่งเศสปกครอง” เขาอธิบายถึงย่านเมืองเก่า “ทำให้ทุกวันนี้ยังมีเรือนแถวในยุคอาณานิคมที่ผสมอิทธิพลระหว่างจีนกับตะวันตก แต่ผมว่าเสน่ห์ที่แท้จริงของมันคือ ความที่เป็นเมืองมีชีวิต กัมปอตยังไม่ใช่เมืองท่องเที่ยว ทำให้สามารถเดินเล่นดูวิถีชีวิตของคนกัมปอตได้จริงๆ”

ส่วนย่านแม่น้ำก็อยู่ไม่ห่างกัน ยังเห็นร่องรอยของยุคอาณานิคมผ่านภูมิสถาปัตย์ที่ให้ความสำคัญกับพื้นที่ริมน้ำ นักท่องเที่ยวส่วนใหญ่จะมานั่งดูพระอาทิตย์ตกริมน้ำ ชมวิวแม่น้ำ วิวภูเขา และทักทายเรือประมงของชาวบ้านที่พาเหรดออกไปหาปลา

 

นายนกฮูก กล่าวว่า แม้ว่ากัมปอตจะไม่มีสิ่งปลูกสร้างที่ทันสมัยหรือความหรูหราใดๆ แต่ชีวิตก็สามารถมีความสุขได้กับความเรียบง่ายนั้น ซึ่งบรรยากาศของเมืองได้กำหนดลักษณะของนักท่องเที่ยว ทำให้ไม่มีใครเรียกร้องความสะดวกสบายนอกเสียไปจากการอยู่นิ่งๆ และเฝ้ามองบ้านเมืองดำเนินไปในแบบของมัน

โปรแกรมเที่ยวที่น่าจะเป็นโปรแกรมเดียวของเมืองนี้คือ ล่องเรือไปดูไร่พริกไทย “กัมปอตเป็นพื้นที่ปลูกพริกไทยมานาน” เขาอธิบาย “เพราะสภาพภูมิประเทศเหมาะแก่การเพาะปลูก และในช่วงที่ฝรั่งเศสปกครองได้เข้ามาควบคุมคุณภาพของพริกไทย ทำให้มันกลายเป็นของส่งออกไปยุโรป แต่ก็มาชะงักไปช่วงเขมรแดงปกครองแล้วกลับมาฟื้นฟูอีกครั้งหลังจากนั้น”

 

พริกไทยกัมปอตได้รับการรับรองให้เป็น Geographical Indication (GI) หรือมาตรฐานการรับรองผลิตภัณฑ์ที่ผลิตในพื้นที่เฉพาะถิ่น หมายความว่า ถ้าเห็นเครื่องหมาย GI บน
พริกไทยก็มั่นใจได้ว่าผลิตที่กัมปอตจริง

ถามเขาต่อว่า หนึ่งวันในกัมปอตต้องทำอะไร “บางคนอาจจะไม่ทำอะไรเลยก็ได้” เขาตอบจริงใจ เพราะบรรยากาศของเมืองนี้เป็นแบบนั้น นักท่องเที่ยวไม่จำเป็นต้องวางแผนเที่ยว เพราะแค่เดินเล่นในตัวเมืองทั้งย่านเมืองเก่าและย่านแม่น้ำใช้เวลาเพียงครึ่งวันก็เดินครบ หรือหลังจากนั้นถ้าใครอยากไปไร่พริกไทยหรือชมหมู่บ้านชาวประมงอีกครึ่งวันบ่ายแล้วกลับมานั่งชมพระอาทิตย์ตกดินริมน้ำ และไปชมวิวสะพานเก่ายามโพล้เพล้ก็เป็นภาพที่สวยงาม แต่เมื่อทำกิจกรรมทุกอย่างครบตามนี้แล้ว กัมปอตก็ไม่มีอะไรอีก นอกเสียจากให้คุณอยู่กับตัวเอง

 

ที่พักสำหรับนักท่องเที่ยว กัมปอตมีโรงแรมขนาดเล็กที่ปรับปรุงจากเรือนแถวเก่าให้ได้สัมผัสบรรยากาศอย่างบ้านคนจริงๆ และภายในเมืองยังมีร้านอาหารหรือร้านคาเฟ่เก๋ๆ ให้ไปนั่งชิล สำหรับของกินขึ้นชื่อนอกจากพริกไทยที่โด่งดัง กัมปอตยังมีทุเรียนเป็นตัวชูโรงในหน้าร้อน ส่วนอาหารพื้นเมืองที่ต้องไปเสาะหาต้องไม่พลาด แกงซาลามัน คล้ายแกงมัสมั่นบ้านเรา ซึ่งในกัมปอตมีให้รับประทานแถวร้านอาหารริมน้ำ

นายนกฮูกยังเพิ่มเติมว่า การขี่จักรยานเที่ยวในกัมปอตเป็นกิจกรรมที่น่าสนใจ แต่น่าเสียดายที่ยังไม่มีร้านให้เช่าจักรยานและโรงแรมยังไม่มีให้ยืม แต่หากนักท่องเที่ยวอยากออกไปสำรวจนอกตัวเมืองก็มีรถแท็กซี่ให้ใช้บริการ จากเมืองกัมปอตสามารถเดินทางไปเที่ยวเมืองใกล้ๆ อย่างสีหนุวิลล์อยู่ห่างออกไป 110 กิโลเมตร เดินทางประมาณ 2 ชั่วโมง หรือเมืองแกบ เมืองที่มีขนาดเล็กที่สุดในกัมพูชา โดยทั้งสองแห่งเป็นเมืองริมทะเล ซึ่งให้ประสบการณ์ที่แตกต่างออกไปจากเมืองกัมปอต

 

ความเนิบช้าและจุดขายที่ไม่ใช่แนวประวัติศาสตร์อย่างที่คนส่วนใหญ่คิดถึง ทำให้นายนกฮูกยกเมืองกัมปอตเป็นอันซีนกัมพูชา ที่แม้ว่าจะไม่มีแหล่งท่องเที่ยวให้เช็กอินมากมาย แต่กัมปอตเป็นจุดหมายปลายทางที่ทำให้เข้าใจความหมายของการเดินทางและเป็นขุมพลังมหาศาลให้ชาร์จแบตชีวิตกลับมา