ศิลปะเด็กอีสานบ้านลานคูน สะท้อนภาพสังคมไทยสู่แผ่นเฟรม

โดย...[email protected]

กลุ่มบริษัท นานมี ได้ร่วมกับ บ้านลานคูน แหล่งเรียนรู้ด้านศิลปะของเยาวชนจาก จ.มหาสารคาม และจังหวัดใกล้เคียงในภาคอีสานของไทยมากว่า 10 ปี ภายใต้การนำของอาจารย์ธีระวัฒน์ คะนะมะ ศิลปินผู้เคยถวายผลงานเขียนภาพประกอบบทพระราชนิพนธ์พระมหาชนก จัดแสดงนิทรรศการผลงานศิลปะในชื่อชุด “ศิลปะลานคูน...ศิลปะรอบตัว” คัดสรรผลงานกว่า 150 ชิ้น ถ่ายทอดเรื่องราววิถีชีวิต วัฒนธรรมประเพณี ธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ในมุมมองของเด็กๆ

อาจารย์ธีระวัฒน์ คะนะมะ ผู้ก่อตั้งศิลปะบ้านลานคูน เล่าถึงที่มาบ้านลานคูนว่า เกิดจากที่อาจารย์มีบุตรชาย 2 คน และมีที่โล่งทำเป็นลานกว้างไว้ใช้ทำงาน ด้านข้างมีต้นคูนใหญ่ ลูกๆ สองคนเห็นพ่อทำงานศิลปะเกิดความชอบ จึงมาเรียนรู้งานศิลป์ด้วยกัน ก่อนจะขยายวงไปสู่กลุ่มเพื่อนลูก เพื่อนร่วมโรงเรียน และกระจายไปสู่คนรักศิลปะในแถบจังหวัดใกล้เคียง จนปัจจุบันมีสมาชิกกว่าร้อยคนแล้ว โดยนอกจากจะมาร่วมทำงานศิลปะด้วยกันแล้ว ยังได้ร่วมทำกิจกรรมสร้างสรรค์เพื่อสังคมในรูปแบบต่างๆ เช่น การจัดค่ายศิลปะสำหรับนักเรียนและโรงเรียนในท้องที่ห่างไกล การส่งเสริมอบรมครูศิลปะในแถบภาคอีสาน เป็นต้น เพื่อมุ่งเน้นในการใช้ศิลปะจรรโลงใจและเชื่อมหัวใจคนในชุมชนช่วยสร้างสังคมไทยเป็นสุข

อาจารย์ปัญญา วิจินธนสาร ศิลปินแห่งชาติ สาขาทัศนศิลป์ (จิตรกรรม) กล่าวถึงผลงานของศิลปินตัวน้อยของบ้านลานคูนว่า น่าทึ่งมากที่เด็กไทยสมัยนี้เก่งขึ้น สามารถถ่ายทอดมุมมองที่อยู่รอบๆ ตัวออกมาได้อย่างเป็นตัวของตัวเองและมีเอกลักษณ์เฉพาะตัวที่โดดเด่น นำเสนอเรื่องราวใกล้ตัวทั้งธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม รวมทั้งประเพณีชีวิตความเป็นอยู่ของคนอีสานสื่อสารออกมาได้ดี ทั้งด้านองค์ประกอบภาพและการใช้สี มีความกล้าที่จะใช้สีมากขึ้น

“อย่างบางคนรู้จักการใช้สีอะครีลิกซึ่งเป็นสีที่แห้งเร็ว และส่วนใหญ่คนจะมองว่าเป็นสีสำหรับผู้ใหญ่ แต่จริงๆ แล้วใครๆ ก็ใช้ได้ ไม่มีข้อจำกัดในการทำงานศิลปะ หรือบางคนมีการนำสีทองเข้ามาสอดแทรกในผลงาน ทำให้ดูแปลกตาและน่าสนใจ ผลงานในครั้งนี้จึงน่าชื่นใจมาก ทำให้เห็นได้ว่านอกจากจะสามารถแข่งขันบนเวทีการประกวดศิลปะแล้ว สิ่งสำคัญคือเด็กๆ รู้จักแข่งขันกับตัวเองได้ด้วย”

ด.ช.ปรีดี ผโลปกรณ์ หรือน้องดีดี อายุ 5 ขวบ ชั้นอนุบาล 2 โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยมหาสารคาม เล่าว่า ผลงานชื่อว่าไหว้หลวงพ่อโต “ตอนครูถามว่าจะวาดรูปอะไร ก็นึกถึงตอนผมไหว้พระ ตอนที่พ่อกับแม่พาผมไปวัดในวันสำคัญทางศาสนา ผมจึงอยากวาดรูปพระ บรรยากาศมีคนนั่งกันอยู่เยอะแยะ ฟังพระสอนธรรมะ พระสอนให้เราเป็นคนดี ผมตั้งใจเป็นเด็กดีของพ่อแม่ เรียนหนังสือและวาดรูปเก่งๆ อยากฝากถึงเพื่อนๆ ให้เด็กรุ่นใหม่ไปวัด ที่วัดมีกิจกรรมหลายอย่าง นั่งสมาธิ กวาดใบไม้ ล้อมวงรับประทานข้าวกัน พระท่านใจดีมีคำสอนดีให้เรานำมาทำตัวเองให้ดีขึ้นครับ”

ขณะที่ ด.ญ.ธรรมาสิริ มูลธนสาร หรือน้องอะตอม อายุ 5 ขวบ ชั้นอนุบาล 3 โรงเรียนราชินีบน บอกว่า “หนูอยู่กรุงเทพฯ แต่ตอนปิดเทอมหนูไปเที่ยวบ้านญาติที่ จ.มหาสารคาม เมื่อก่อนเคยเรียนศิลปะในห้อง บางครั้งก็อึดอัด แต่ไปเรียนวาดรูปที่บ้านลานคูน เป็นที่กว้างๆ วิ่งเล่นก่อนเรียนก็ได้ มองไปรอบๆ ก็จะมีต้นไม้เยอะๆ มีเสียงนกด้วยนะคะ สนุกมากค่ะ หนูเลือกวาดรูปไหว้พระ ในช่วงปิดเทอมได้ไปวัดกับญาติที่นั่น รู้สึกอบอุ่นใจได้เจอคนมากมายมาทำบุญร่วมกัน ทุกคนรักสามัคคีกันเลยประทับใจค่ะ อยากกลับไปอีกค่ะ”

ด้าน ด.ญ.ศตนัน สังฆ์สุข หรือน้องกอบัว อายุ 10 ขวบ ชั้นอนุบาล 3 โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยมหาสารคาม เล่าว่า อยากนำสิ่งใกล้ตัวที่สร้างความสุขมาวาดออกมาเป็นรูป ในชื่อ “สัตว์เลี้ยงแสนรัก” เพราะเป็นคนรักสุนัขและกระต่าย จึงถ่ายทอดออกมาในบรรยากาศของความรักความอบอุ่น ในโทนสีสดใส เพราะอยากให้คนที่ชมภาพนี้มีความสุขไปกับความสดใสของภาพ มีการแต่งตัวใส่เสื้อผ้าให้ทั้งสุนัขและกระต่าย บ่งบอกความเอาใจใส่ “อยากจะฝากบอกถึงคนที่นำสุนัขมาเลี้ยงว่าต้องมีความรับผิดชอบ เลี้ยงดูและให้อาหาร รวมทั้งให้ความรักความอบอุ่นกับสัตว์เลี้ยงด้วยค่ะ”