ปิดตำนานชุมนุมชนร้านเครื่องดนตรีที่ดีที่สุดของไทย

โดย MAGZ ออนไลน์

การเสียชีวิตของนายชัชวาล อัศวโสภณ ห้างดนตรีย่งเส็ง ทำให้ต้องบันทึกประวัติศาสตร์ดนตรีร่วมสมัยของไทยว่าเป็นการปิดฉากแหล่งชุมนุมชนทางการค้าหรือธุรกิจเครื่องดนตรีที่เก่าแก่ที่สุดไปโดยปริยาย หลังจากการหน้านี้ก็มีลมหายใจรวยระริน รอแยกย้ายไปหาทำเลใหม่เพื่ออยู่รอดในเชิงธุรกิจ หลังจากที่มีการเปลี่ยนมือของผู้ถือครองที่ดินในเวิ้งนาครเขษมเพื่อสร้างเป็นศูนย์การค้าแห่งใหม่

ชัยบรรฑิต พืชผลทรัพย์ หรือ พิซซ่า วงพราว อาจารย์ผู้ประสานงานสาขาวิชาดนตรีเชิงพาณิชย์ คณะดุริยางศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร บอกว่า ที่นี่เป็นแหล่งรวมร้านขายเครื่องดนตรีที่ใหญ่ที่สุด ในแง่ประวัติศาสตร์ของนักดนตรีร่วมสมัย 

“นักดนตรีรุ่นผมเริ่มต้นที่นี่ทุกคนครับ ในสมัยที่เรายังไม่มีอินเตอร์เน็ต ถ้าอยากรู้ว่าเครื่องดนตรีที่เราสนใจมันเป็นอย่างไร และมีทางเลือกอื่นๆ อะไรอีกหรือไม่ มีวิธีเดียวคือต้องไปเวิ้งฯ และที่ตามมาก็คือย่านเมืองเก่าที่มีของดีๆ หลายอย่าง มีร้านเทปขนาดใหญ่ มีร้านขายโปสเตอร์ ทุกอย่างคือสิ่งที่สร้างแรงบันดาลใจให้กับคนรุ่นผมมากครับ”

ชัยบรรฑิตเล่าความหลังว่า เขาได้ตามนักดนตรีรุ่นพี่คือ เจษฎา ธีระภินันท์ หรือแก๊ป ทีโบน ไปเลือกซื้อเครื่องดนตรีตามร้านต่างๆ ในเวิ้งฯ จนคุ้นเคยรู้จักบรรดาเจ้าของร้าน เด็กขายของ และนักดนตรีที่มาเลือกซื้อเครื่องดนตรีทั้งประเภทสากลและไทยเดิม

“ตอนแรกๆ ก็อาศัยพี่แก๊ป ทีโบน พาไป ก็ไม่รู้จักทุกร้าน ที่ใหญ่ๆ ก็มีอยู่ 3 ร้าน ย่งเส็ง ธีระมิวสิค และเบ๊เงี๊ยบเส็ง ซึ่งคุ้นเคยมีความผูกพันกันมากหน่อย มีนักดนตรีไปใช้บริการซื้อเครื่องดนตรีและอุปกรณ์มากที่สุด เด็กในร้านและเจ้าของร้านสามารถแนะนำได้”

หากย้อนกลับไปในอดีต ก่อนยุคปี 2488 เครื่องดนตรีสากลในเมืองไทย เป็นสิ่งที่หาได้ยาก ส่วนใหญ่จะได้มาจากการที่คนในชาติตะวันตกนำติดตัวเข้ามา และนำมาขายให้พ่อค้าก่อนจะกลับประเทศ หรือถ้าเป็นเครื่องดนตรีใหม่ก็จะเป็นการนำเข้าตามออเดอร์ โดยบริษัทการค้าชาติตะวันตกซึ่งมาเปิดกิจการในประเทศไทยในสมัยนั้น ร้านค้าที่เปิดในเวิ้งนาคเขษมก็ที่ได้ริเริ่มนำเข้าเครื่องดนตรีมือหนึ่งจากต่างประเทศเข้ามาในเมืองไทย โดยเริ่มจากการนำเข้าจากอังกฤษ เยอรมัน และญี่ปุ่นตามลำดับ เจ้าแรกที่นำมาก็ร้านแต้เซ่งเฮง ย่งเส็ง จนมีร้านแตกแขนงออกมาในเวิ้งฯ อย่างมากมาย อาทิ แกรนด์มิวสิค เพชรสยามซาวนด์ เป็นต้น ต่างนำเข้าเครื่องดนตรีระดับโลกจากทั่วทุกมุมโลกไม่ว่าจะเป็นฝรั่งเศส, เยอรมัน, สหรัฐอเมริกา, สหราชอาณาจักร, สาธารณรัฐเชค, สเปน, แคนาดา, ญี่ปุ่น หรือแม้กระทั่งประเทศจีนเข้ามาขาย

นักดนตรีทุกยุคเกือบทุกคนไม่มีใครไม่รู้จักร้านจำหน่ายเครื่องดนตรีในเวิ้งนาครเขษม เพราะมีร้านจำหน่ายเครื่องดนตรีทันสมัยที่สุด และมีหลายร้านให้ได้เลือกอย่างถูกใจ สัญญาณของความตกต่ำของร้านเครื่องดนตรีเหล่านี้ เริ่มมาจากเทคโนโลยีอินเตอร์เน็ตที่สามารถเข้าถึงข้อมูลและสั่งซื้อทางออนไลน์ได้ ชัยบรรฑิต ขยายความถึงจุดนี้ว่า

“ช่วงสิบกว่าปีมานี้ห่างหายไปเลยครับ นานมากแล้วไม่ได้ไปเจอใครแถวนั้นเลยนักดนตรีที่ชอบใช้บริการร้านขายเครื่องดนตรีในเวิ้ง ปัจจุบันก็น่าจะลดลงเพราะซื้อออนไลน์จากต่างประเทศได้ด้วย ทำให้ลูกค้าค่อนข้างจะห่างหายไป ทุกวันนี้ความรู้เรื่องเครื่องดนตรีหาง่าย อยากได้อะไรตั้งใจไปซื้อได้เลย วัฒนธรรมเปลี่ยนไป อินเตอร์เน็ตหาราคาแน่นอนได้เลย สมัยก่อนไปลุ้นเอาที่หน้าร้านอีกที ขอต่อราคาขอของแถม มันบ้านๆกว่ามากเลย แต่พวกซัพพลาย สายกีต้าร์ไม้กลองเค้าก็ยังไปซื้อกันเยอะอยู่”

การสืบทอดของนักดนตรีจากรุ่นต่อรุ่น ไม่ว่าสายลูกกรุง ลูกทุ่ง แต่เป็นแหล่งรวมของเหล่านักดนตรีสายฮาร์ดร๊อค ป๊อป ร๊อค หรือที่เรียกว่าดนตรีแนวสตริงของไทยตั้งแต่อดีตมาถึงปัจจุบัน ซึ่งมีนักดนตรีน้อยรายนักที่ไม่เคยมาซื้อเครื่องดนตรีและอุปกรณ์ต่างๆ จากร้านจำหน่ายในเวิ้งฯ

“เอาเป็นว่านักดนตรีส่วนใหญ่ชุมนุมกันที่นี่ และส่วนมากรู้จักเจ้าของร้านเวิ้งฯ เป็นที่เก็บสต๊อกของเครื่องดนตรี แต่ละร้านจะรกๆ แต่ปัจจุบันหาทางออก โดยร้านพวกนี้เลยไปทำสาขาตามห้างกันเยอะ หรือเลือกไปเปิดสาขาที่ห้องแถวใกล้ ๆ แทน จะได้ไม่ต้องเผชิญกับค่าเช่าที่แพงๆ จนขายสินค้าราคาเดิมไม่ได้ ความผูกพันความสัมพันธ์ระหว่างร้านเหล่านี้ เจ้าของร้าน เด็กในร้านกับนักดนตรีก็เลือนๆ ไป ปัจจุบันจึงเรียกว่า ขาลง แล้วโดนไล่ที่ด้วย ปิดตำนาน การตายของเฮียโต (ชัชวาล อัศวโสภณ ห้างดนตรีย่งเส็ง) ก็เป็นสัญญะบางอย่างถึงการล่มสลาย 

“นักดนตรีรุ่นก่อนจะผูกพันแบบล้ำลึก พี่ปุ้ม (พงษ์พรหม สนิทวงศ์ ณ อยุธยา) ยังบอกเลยว่าแค่ไม่มีที่จอดรถก็ไม่เวิร์คแล้ว เด็กใหม่ๆ เขาไม่ได้เริ่มจากตรงนี้เหมือนเราหรอก มีหลายปัจจัยที่ทำให้ถึงจุดนี้ ลูกศิษย์เดี๋ยวนี้ซื้อกีต้าร์พรีออเดอร์สั่งตรงจากเมืองนอก หนักเข้าไปทุกที”

เสน่ห์ของร้านจำหน่ายเครื่องดนตรีในเวิ้งนาครเขษม จะมีแบ่งขายเป็นแบรนด์หรือแต่ละยี่ห้อที่มีชื่อเสียงและมาตรฐานระดับโลกไปในแต่ละร้าน โดยได้รับเป็นตัวแทนจำหน่ายแต่ละยี่ห้อต่างกันไป เช่น ถ้าอยากซื้อ Fender, Gibson ต้องไปร้านเบ๊เงียบเส็ง ถ้าอยากซื้อ Framus, Warwick ไปร้าน Asia Music, Inter Music ยากซื้อแอมป์ ลำโพง เอฟเฟ็คต์ ต้องไปธีระมิวสิค ที่เวิ้งฯ มีครบแทบทุกแบรนด์ใหญ่ๆ ทำให้เวิ้งฯ เป็นศูนย์รวมของตัวแทนจำหน่ายเครื่องดนตรีซึ่งดีลกับบริษัทแม่ในต่างประเทศโดยตรง จึงมีราคาที่เป็นมิตรภาพและถูกกว่าท้องตลาด จนเป็นขวัญใจของคนดนตรี

วันนี้ภาพทรงจำเหล่านั้นในวันวานกำลังเลือนหายและเดินทางมาถึงบทสุดท้าย และอยู่ในใจคนดนตรีที่ผูกพันกันมากว่า 60-70 ปี จากรุ่นต่อรุ่น...จะไม่มีอีกแล้ว