บันเทิงผีๆ ขายดีตลอดกาล

เชื่อมั่นล้านเปอร์เซ็นต์ว่าคนไทยทุกคนคงได้ยินเรื่องราวความเชื่อเกี่ยวกับภูติผีปีศาจ อาถรรพ์ลี้ลับ ไสยศาสตร์ มนต์ดำ กรอกหูซ้ำแล้วซ้ำเล่า   

โดย...อินทรชัย พาณิชกุล

เชื่อมั่นล้านเปอร์เซ็นต์ว่าคนไทยทุกคนคงได้ยินเรื่องราวความเชื่อเกี่ยวกับภูติผีปีศาจ อาถรรพ์ลี้ลับ ไสยศาสตร์ มนต์ดำ กรอกหูซ้ำแล้วซ้ำเล่า         

ยิ่งมีคนนำเอาความหวาดกลัวมาแปรเปลี่ยนเป็นจินตนาการ ถ่ายทอดให้ปรากฏออกมาในรูปแบบสื่อบันเทิงประเภทต่างๆ ไม่ว่าภาพยนตร์ ละคร รายการโทรทัศน์-วิทยุ นิยาย หนังสือการ์ตูน เขย่าขวัญสั่นประสาทคนดูก็ยิ่งได้รับความสนใจอย่างท่วมท้นมาทุกยุคทุกสมัย

สอดคล้องกับผลการสำรวจจากนิตยสารรีดเดอร์ไดเจส ฉบับภาษาไทย ประจำเดือน พ.ค. 2012 เกี่ยวกับเรื่องความเชื่อเรื่องผีของคนในประเทศต่างๆ พบว่าคนไทยเชื่อเรื่องผีมากที่สุดในโลก

ในอดีต หลังสงครามโลกครั้งที่สอง ประมาณปี 2500 การถ่ายทอดเรื่องผีออกมาอย่างเด่นชัดในรูปแบบภาพลายเส้น พร้อมเรื่องสั้น ฝีมือ เหม เวชกร ราชาปีศาจนิยายเมืองไทย

ณรงค์ จันทร์เรืองนักเขียนเรื่องผี เจ้าของนามปากกา“ใบหนาด”เล่าว่า ยุคนั้นมีนักเขียนหันมาเอาดีเรื่องผีๆ สางๆ กันเป็นล่ำเป็นสัน

“นักเขียนยุคนั้นต้องเคยเขียนเรื่องผีกันแทบทุกคน ตรี อภิรุม (แก้วขนเหล็ก/ทายาทอสูร) จินตวีร์ วิวัธน์ (ศีรษะอสูร/อมฤตาลัย) พนมเทียน (ภูติสีชมพู) อรวรรณ (มนต์ดำ) สด กูรมะโรหิต (วิญญาณพยาบาท) รพีพร(ภูตพิศวาส)ป.อินทรปาลิต(ศาลาปีศาจ)ไม่นับคนอื่นๆ ที่ยังไม่ได้เอ่ยนาม

แต่ที่ยึดเป็นแนวหลักมี 3 คน คือ ครูเหม เวชกร อาจารย์อรรถจินดา และใบหนาด ทุกวันนี้ผมเขียนมา50ปีแล้ว เขียนเป็นร้อยเป็นพันเรื่อง ก็ยังมีคนอ่านอยู่”

คล้อยหลังปีศาจนิยายได้รับความนิยม สำนักพิมพ์ต่างๆ เริ่มหันมาเอาใจตลาดด้วยการพิมพ์การตูนผีเล่มละบาทเรื่อยมาจนถึงปัจจุบันก็มีเรื่องผีหลากแนวหลายรสนิยมออกมาอาละวาดบนแผงไม่เคยขาดหาย

ต่อมาเมื่อสื่อทันสมัยอย่างวิทยุเข้ามามีบทบาท ละครวิทยุผีที่โด่งดังมากคือ ชมรมเรื่องผี โดยขบวนการลูกนกฮูก รายการดึกดึกหมึกสีม่วง ของดีเจอ๊อด-จักรกฤษ ศิลปชัย รวมถึงรายการวิทยุผีที่สร้างความแปลกใหม่ด้วยการเปิดสายรับเรื่องเล่าจากทางบ้านจนสร้างกระแสทอล์ก ออฟ เดอะ ทาวน์ นั่นคือ ไนท์ตี้ช็อก หรือเดอะช็อก ในวันนี้ โดยการปลุกปั้นของดีเจป๋อง-กพล ทองพลับ

ขณะเดียวกัน รายการโทรทัศน์ผีที่เป็นที่จดจำของผู้ชมมีตั้งแต่ มิติมืด ชมรมขนหัวลุก มิติลี้ลับ มิติพิศวง และล่าสุดรายการคนอวดผีทางช่อง 5 ที่กำลังออนแอร์เรียกเสียงกรี๊ดกร๊าดอยู่ในขณะนี้

ในแวดวงภาพยนตร์ จากหนังเกรดบีทุนต่ำเน้นกลัวไปฮาไป วันนี้ได้พัฒนาเป็นหนังคุณภาพ หลายเรื่องทำเงินทะลุร้อยล้านบาท เนื่องจากความก้าวหน้าด้านเทคนิคภาพ เสียง ผู้กำกับ นักเขียนบท ผู้กำกับศิลป์ คนทำเอฟเฟกต์ นักแสดง จนถึงผู้อำนวยการสร้างต่างมีส่วนสำคัญในอุตสาหกรรมหนังสยองขวัญให้มีความสนุก น่ากลัว ตื่นเต้น ขายได้ทั้งในไทยและต่างแดน อาทิ บ้านผีปอบ นางนาก ชัตเตอร์ กดติดวิญญาณ ลัดดาแลนด์

แม้กระทั่งคนธรรมดา แต่มีสัมผัสพิเศษเกี่ยวกับเรื่องลี้ลับเหนือธรรมชาติ ก็ถูกนำมาโชว์ตัวผ่านรายการจนมีชื่อเสียงโด่งดังเป็น“เซเลบคนเห็นผี” ก็ควรได้รับการกล่าวถึง เช่น ริว จิตสัมผัส เจน ญาณทิพย์ หมอปลา มือปราบสัมภเวสี เป็นต้น

“ใครจะมองว่าหากินกับผีก็ช่างเขา เพราะเรารู้ตัวเองมาตลอดว่าทำเพราะความชอบ ทำเพราะความอยากทำ ทำเพื่อเอามันมากกว่า แต่พอทำอย่างต่อเนื่อง กัดไม่ปล่อย จากเรื่องเล่ามันเลยพัฒนาต่อยอดไปยังกิจกรรมอื่นๆ ออกพื้นที่ลองของในบ้านร้าง พิมพ์ขายเป็นพ็อกเกตบุ๊ก สร้างเป็นหนัง เป็นรายการทีวี”

คำบอกเล่าของดีเจป๋อง-กพล ทองพลับเจ้าพ่อเรื่องผีเมืองไทยผู้คร่ำหวอดมานานกว่า 20 ปี เขามองว่ารายการผีทางโทรทัศน์เหมือนแฟชั่น อายุสั้น มาแล้วก็ไป แล้วก็กลับมาอีก วนเวียนไม่รู้จบ

“กลุ่มเป้าหมายน่าจะเป็นคนนอนดึก คนที่พิสมัยเรื่องตื่นเต้น อยากรู้อยากเห็นกับสิ่งที่พิสูจน์ไม่ได้ คนพวกนี้มีไม่น้อยนะ แล้วก็พวกเชื่อครึ่งไม่เชื่อครึ่ง คนกลัวผีแต่ชอบดูชอบฟังเรื่องน่ากลัว เรื่องสนุก”

จิม-โสภณ ศักดาพิศิษฏ์ผู้กำกับภาพยนตร์แนวสยองขวัญชื่อดังอย่างชัตเตอร์ กดติดวิญญาณ และลัดดาแลนด์ บอกว่า ผีไทยมีความโดดเด่นเป็นเอกลักษณ์ คือ บรรยากาศยุคเก่า ฉากวัดวาอาราม หมู่บ้านชนบทในเรือกสวนไร่นา ริมคลอง ดังที่เห็นบ่อยในฉากนิยายผีสุดคลาสสิกของ เหม เวชกร

หนังผีไทยที่สมบูรณ์แบบที่สุดในทัศนะส่วนตัวของเขาคือ นางนาก กำกับโดย นนทรีย์ นิมิบุตร

“ผมว่าคนทำหนังผีที่ประสบความสำเร็จจะไม่ทำแบบหนังผีเพียวๆ 100% แต่จะใส่ดรามา ความรัก ถ่ายทอดเนื้อหาในบริบทอื่นๆ ให้ขบคิดติดตาม อย่างนางนาก ตีความให้เชิงความรักความผูกพันของแม่นากและพ่อมากที่ความตายก็ไม่อาจพรากจากได้อย่างงดงามสะเทือนอารมณ์

หนังเรื่องลัดดาแลนด์ที่คนกลัวนักกลัวหนา ผมคิดว่าเพราะมันสมจริง แล้วมันมีประเด็นใกล้ตัว ไม่ว่าฉากหมู่บ้านจัดสรร ประเด็นปัญหาเศรษฐกิจ ปัญหาครอบครัว มันใกล้ตัว คนดูเลยอินได้ง่าย”

เช่นเดียวกับความเห็นของ ณรงค์ นักเขียนเรื่องผีชั้นครูที่เขียนมาทุกประเภท ทั้งผีในป่าช้า บ้านร้าง ผีตายโหง ผีตายทั้งกลม ผีอาฆาตพยาบาท นางไม้ พราย ยันเสือสมิง ยืนยันว่าความสมจริงคือเคล็ดลับการทำให้เรื่องผีประสบความสำเร็จ กระตุกขวัญคนดูได้ดีที่สุด

“ต้องทำให้คนกลัว ใส่รายละเอียดให้ครบถ้วน สมจริง น่าเชื่อถือ ยกตัวอย่างเช่น บรรยายเปิดเรื่องว่า ณ หมู่บ้านเล็กๆ ในตำบลแห่งหนึ่งทางภาคเหนือ มันไม่เห็นภาพ ระบุชื่อหมู่บ้าน ชื่อตำบลมาเลย ต้องเขียนด้วยเหตุและผลมารองรับ คนจึงจะเชื่อได้อย่างสนิทใจ”

ความเร้นลับ หลอกหลอน สยองขวัญของสรรพสิ่งที่มองไม่เห็น พิสูจน์ไม่ได้ ช่างท้าทายให้อยากรู้อยากเห็น บวกกับคำกล่าวที่ว่า“ถึงจะกลัว แต่ก็อยากรู้ อยากดู อยากฟัง”ส่งผลให้เกิดสื่อบันเทิงเกี่ยวกับเรื่องภูตผีปีศาจขึ้นนับร้อยพันหมื่นแสนไม่จบสิ้นนั่นเปรียบเสมือนการตอกย้ำตะปูฝาโลงอย่างหนักแน่นว่าเรื่องผีสางกับคนไทยขาดกันไม่ได้เลยจริงๆ