ยุ่งอะไร

หมู่เกาะสแปรตลีย์ เป็นกลุ่มเกาะปะการังเล็กๆ ประกอบไปด้วยเกาะแก่งต่างๆ ราว 750 เกาะ

โดย...ธนพล ไชยภาษี

หมู่เกาะสแปรตลีย์ เป็นกลุ่มเกาะปะการังเล็กๆ ประกอบไปด้วยเกาะแก่งต่างๆ ราว 750 เกาะ

ตั้งอยู่ในทะเลจีนใต้คาบเกี่ยวระหว่างน่านน้ำฟิลิปปินส์ มาเลเซีย บรูไน เวียดนาม และจีน เป็นเกาะที่มองไปแล้วมีแต่ความว่างเปล่า แต่เชื่อว่าใต้ทะเลบริเวณดังกล่าวมีน้ำมันอยู่มหาศาลครับ

ในจำนวนเกาะทั้งหมด มีอยู่ 42 เกาะ ที่มีกองกำลังทหารจากประเทศต่างๆ เข้ามายึดและกันท่าเอาไว้ ทั้งกองทัพจีน ไต้หวัน มาเลเซีย ฟิลิปปินส์ และเวียดนาม ก็เพราะคำว่าน้ำมันนี่แหละครับ ที่ทำให้แต่ละประเทศก็อยากจะเข้ามามีเอี่ยว เข้ามาอ้างสิทธิกันทั้งนั้น กลายเป็นดินแดนข้อพิพาทมานับสิบปี แต่ทว่าก็ยังไม่เกิดความรุนแรงอะไรขึ้น มีเพียงการกระทบกระทั่งกันเล็กน้อยเท่านั้น แต่หากมองในระยะยาว หมู่เกาะสแปรตลีย์ก็เหมือนสถานที่ที่ชาติต่างๆ คุมเชิงกันเอาไว้เฉยๆ

ด้วยเหตุผลที่ว่าหลายชาติเข้าไปเกี่ยวข้อง ความเสี่ยงที่ประเทศใดประเทศหนึ่งจะใช้กำลังเข้ารุกรานอย่างจริงจัง และแบบเต็มกำลังนั้นเป็นไปได้ยาก แม้ว่าจีนจะส่งกองเรือเข้าไปยึดพื้นที่บางส่วนบ้างก็ตามที
แต่ที่ทำให้ผมแปลกใจ ประหลาดใจมากที่สุด ก็คือท่าทีจากสหรัฐ มหาอำนาจโลกที่อยู่ๆ ก็พยายามเข้ามาแทรกตัวอยู่ในกรณีพิพาทของหมู่เกาะแห่งนี้ อย่างเมื่อการประชุมรัฐมนตรีต่างประเทศอาเซียน (เออาร์เอฟ) ที่เวียดนาม ในเดือน ก.ค.นั้น นางฮิลลารี คลินตัน รัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐ จู่ๆ ก็พูดเตือนถึงกรณีหมู่เกาะสแปรตลีย์ขึ้นมา เป็นครั้งแรกที่สหรัฐแสดงท่าทีเข้ามายุ่งเกี่ยวกับปัญหานี้

ยิ่งแล้วไปใหญ่ เมื่อวานนี้ ประธานาธิบดี บารัก โอบามา แห่งสหรัฐ และผู้นำอาเซียน ก็เตรียมออกท่าทีร่วมกันให้แก้ไขหาทางออกของหมู่เกาะสแปรตลีย์ที่ว่านี้อย่างสันติ

เป็นครั้งที่ 2 และชัดเจนมากขึ้นจากสหรัฐ ว่าจะเข้ามายุ่งเกี่ยวข้องแวะกับปัญหาหมู่เกาะสแปรตลีย์ที่ว่าครับ

ผมเชื่อว่าแรงจูงใจที่ทำให้สหรัฐต้องเข้ามายุ่มย่ามในกรณีข้อพิพาทหมู่เกาะดังกล่าวนั้น นอกเหนือจากทรัพยากรธรรมชาติคือน้ำมันใต้ทะเลดังกล่าว ยังน่าจะมีสาเหตุมาจาก “จีน” เป็นสำคัญ ที่สหรัฐพยายามขัดขวางการแผ่อิทธิพลทางทะเลจากจีนเหนือน่านน้ำบริเวณนี้ ซึ่งว่ากันตามจริงแล้วสหรัฐเป็นเจ้าของอิทธิพลเดิมมาตั้งแต่ช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2

ต้องยอมรับกันว่า ที่ผ่านมานั้น อิทธิพลของสหรัฐในบริเวณนี้เริ่มแผ่วกำลังลงไปมาก ซึ่งนอกเหนือจากที่สหรัฐเอาแต่เสียเวลาไปกับปัญหาตะวันออกกลาง และไม่สนใจไยดีทอดทิ้งเอเชียไปจนจีนเริ่มขยายอิทธิพลได้อย่างต่อเนื่อง

อีกทั้งความสัมพันธ์ระหว่างจีนและไต้หวันก็พัฒนาขึ้นไปมาก โดยเฉพาะทางด้านเศรษฐกิจ ดังนั้นการที่สหรัฐจะใช้ไต้หวันเป็นตัวถ่วงและขัดขวางจีนก็เริ่มยากขึ้น

เราจึงเริ่มเห็นสหรัฐเลือกที่จะเข้ามาจูบปากกับอาเซียนมากขึ้นในเวลานี้ และกำลังใช้กรณีข้อพิพาทหมู่เกาะสแปรตลีย์นี้เอง เป็นเครื่องมือใช้ต่อรองอิทธิพลกับจีนครับ