เขื่อนพังเพราะรังมด...

ในช่วง 12 สัปดาห์ที่ผ่านมา ทุกคนในเกาหลีต่างเสียใจกับ “เรือเซวอล” ที่อับปางลง จึงไม่ได้คาดคิดว่าจะมีเรื่องร้ายแรงเกิดขึ้นอีก แต่แล้วก็เกิดเรื่องที่ทำให้บั่นทอนความรู้สึกมั่นคงปลอดภัยอย่างมากอีกครั้ง เมื่อรถไฟฟ้าใต้ดินสายที่ 2 ในกรุงโซลที่ควรจะอยู่ในความควบคุมของระบบคอมพิวเตอร์ให้มีระยะห่างที่ปลอดภัย กลับวิ่งมาชนท้ายอีกขบวนที่จอดอยู่บนรางเดียวกันเสียนี่ ทำให้มีผู้ได้รับบาดเจ็บ 238 คน มีอาการสาหัส 3 คน โชคดีที่ไม่มีรายงานผู้เสียชีวิต แต่ก็ทำให้ชาวกรุงโซลที่ใช้บริการรถไฟฟ้าใต้ดินราว 5.25 ล้านคนต่อวัน ขวัญหนีดีฝ่อไปตามๆ กัน

ขณะที่เกิดเหตุ มีผู้โดยสารราว 1,000 คนอยู่ในทั้งขบวนที่วิ่งมาชนกับในขบวนที่จอดเสียรอการซ่อมแซมอยู่ ณ สถานีซังวางซิมนิ จากแรงชนทำให้รถทั้งสองขบวนตกจากราง หน้าต่างรถไฟแตกและประตูที่เชื่อมต่อตู้รถไฟหลุดออกมา หลายสิบคนบาดเจ็บเพราะแรงกระแทก แต่อีกจำนวนมากบาดเจ็บในช่วงชุลมุนเพราะแย่งกันหนีออกจากรถไฟหลังจากที่เจ้าหน้าที่ได้ประกาศให้อยู่นิ่งๆ รอการช่วยเหลือ...ก็คนที่อยู่ในขบวนรถนึกถึงเรื่องเจ้าหน้าที่เรือเซวอลประกาศให้ผู้โดยสารอยู่รอการช่วยเหลือในเรือแล้วไม่รอด จึงพากันหนีออกจากรถไฟกันอลหม่าน

จากการสอบสวนเบื้องต้นคาดว่าเกิดจากระบบเซ็นเซอร์หยุดรถอัตโนมัติ ที่คอยตรวจจับไม่ให้รถ 2 ขบวนเข้ามาใกล้กันมากเกินไปไม่ทำงานและอุโมงค์ช่วงที่กำลังเข้าสู่สถานีนี้เป็นทางโค้ง คนขับจึงไม่เห็นว่ามีรถอีกขบวนจอดอยู่แม้จะใช้เบรกฉุกเฉินแล้วแต่กระชั้นชิดเกินไปจึงชนท้ายกัน ถัดจากนั้นไม่ถึงสัปดาห์ก็เกิดอุบัติเหตุทางรถไฟฟ้าอีกครั้ง คราวนี้แม้ไม่รุนแรงเท่าครั้งก่อนแต่ก็สั่นสะเทือนจนทำให้ขาเก้าอี้ซีอีโอ ของบริษัทรถไฟฟ้า “โซลเมโทร” หักลงมาได้ ...ซีอีโอลาออกเองด้วยสปิริต มิต้องให้ใครมาโหวตว่ามีความผิด และไม่มานั่งแก้ต่างให้ตนเองว่า ฉันไม่ผิดแต่ระบบควบคุมผิด...

แม้ว่าระบบความคุมของรถไฟฟ้าใต้ดินกรุงโซลจะใช้งานมานานหลายสิบปี และมีระบบเก่าใหม่ซ้อนกันอยู่ ซึ่งยากต่อการดูแล ยิ่งไปกว่านั้น ยังมีสถิติบันทึก ว่า ราว 30% ของขบวนรถไฟฟ้าของกรุงโซลจำนวน 1,954 ขบวนมักเกิดปัญหาบ่อยๆ ในเมื่อทราบสถานะอยู่แล้ว โซลเมโทรก็ควรจะมีมาตรการในการการควบคุมและตรวจเช็กระบบอยู่สม่ำเสมอ แต่ละเลยไปจึงทำให้เกิดเรื่อง ...ในสำนวนเกาหลีเรียกว่า “แคมิ กุมองอือโร ดุกโด้ มูน้อจินดะ ” แปลว่า เขื่อนพังเพราะรังมด คือโพรงมดเล็กๆ ที่ขุดไปเรื่อยๆ จนเป็นรูพรุน สุดท้ายแล้วอาจทำให้เขื่อนกั้นน้ำพังลงมาได้ หมายถึง สาเหตุเล็กๆ เมื่อรวมกันมากมายหลายพันหลายหมื่นเรื่องไม่ได้รับการแก้ไขก็ทำให้เกิดวิกฤตใหญ่ได้นั่นเอง ปัญหาในการทำงานและปัญหาของบ้านเมืองในปัจจุบันก็เกิดจากการละเลยในปัญหาเล็กๆ น้อยๆ จนทำให้เกิดเหตุบานปลายเช่นกัน

หลังจากอุบัติเหตุ ทางศาลาว่าการกรุงโซลจึงได้เร่งทำแผนงบประมาณจำนวน 877.5 ล้านเหรียญสหรัฐ ที่จะเปลี่ยนรถไฟและระบบการควบคุมให้ทันสมัยและมีศูนย์ควบคุมที่ศูนย์กลางเดียวซึ่งคาดว่าจะเริ่มต้นใน 8 ปีข้างหน้า ไปๆ มาๆ เข้าทำนอง “วัวหายแล้วล้อมคอก” ซึ่งในภาษาเกาหลีก็ใช้สำนวนเหมือนเราเป๊ะเลย น่าจะเป็นเพราะเคยเป็นประเทศที่ทำเกษตรกรรมคล้ายกันมาก่อน เขาพูดว่า “โซ อิลโก้ เวยางกาน โคชิ๊ดะ” ...กว่าจะรู้สึกว่าจะต้องแก้ไขก็สายไปเสียแล้ว พี่จ๋า...