กรณ์ เผยเหตุ วิกฤติอินโดฯ เศรษฐกิจชะลอตัว-เพิ่มความเหลื่อมล้ำ

กรณ์ จาติกวณิช โพสต์เฟซบุ๊กส่วนตัว ระบุว่า 

บทเรียนจากเพื่อนบ้าน ’อินโดนีเซีย’

ระหว่างที่การเมืองไทยกำลังเปลี่ยนทิศทาง สถานการณ์ที่อินโดฯ กลับไม่สู้ดี

เมื่อวันก่อนมีม็อบที่อินโดฯ บุกเข้าไปรื้อและปล้นบ้านของรัฐมนตรีคลัง Sri Mulyani และวันต่อมาประธานาธิบดี Prabowo ก็พยายามเอาใจม็อบโดยการปลดท่านรัฐมนตรีออกจากตำแหน่ง

วิกฤติที่อินโดฯ เกิดขึ้นได้อย่างไร??  

ในเมื่อไม่นานมานี้เอง ในสมัยของประธานาธิบดีคนก่อน Joko Widodo อินโดนีเซียไปได้สวยมาก รัฐบาลลงทุนมหาศาลในการยกระดับสาธารณูประโภคพื้นฐาน เช่นสนามบิน ท่าเรือ รวมไปถึงรถไฟความเร็วสูง ภาคเอกชนก็รุ่งเรือง เช่นในวงการ start-up  มีบริษัทระดับ unicorn นับสิบรายอย่างเช่น Gojek และ Traveloka การลงทุนจากต่างประเทศเพิ่มขึ้นเพราะเห็นโอกาสจากตลาดที่มีประชากรกว่า 200 ล้านคน  การเติบโตของตลาดยานยนต์ EV ก็เข้าทางอินโดฯ เพราะมีแร่ธาติสำคัญในการผลิตแบตเตอรี่รถยนต์

แต่ช่วงปีที่ผ่านมา ข้อบกพร่องในโครงสร้างเศรษฐกิจเริ่มปรากฏชัด การชะลอตัวของเศรษฐกิจทำให้ปัญหาความเหลื่อมลํ้าชัดเจนมากขึ้น ซํ้าเติมด้วยนโยบายทางเศรษฐกิจของประธานาธิบดีคนใหม่  แต่ละเรื่องล้วนเป็นอุทาหรณ์ให้เรา

1. Prabowo ผลักดันนโยบายประชานิยม - แต่ไม่มีเงิน จึงต้องตัดงบประมาณหลายส่วนที่มีผลทำให้ประชาชนต้องเดือดร้อน

2. Prabowo จัดตั้งกองทุน Sovereign Wealth Fund ท่ามกลางความกังวลในแหล่งที่มาของเงินทุน (ประเทศยังไม่รวยจริงเหมือนที่อื่นที่มี SWF) และความโปร่งใสในการบริหารจัดการ (มีการแต่งตั้งคุณทักษิณเป็นที่ปรึกษากองทุนนี้ด้วย) 

3. Prabowo ลงนามข้อตกลงกับแบงค์ชาติของอินโดฯ ให้แบงค์ชาติช่วยสนับสนุนแหล่งทุนเพื่อรองรับโครงการของรัฐบาล - ส่งผลทำให้เกิดความกังวลในความเป็นอิสระของธนาคารกลาง

4. เศรษฐกิจของอินโดนีเซียเคยโตปีละ 8% ในยุคสมัย 1990‘s  เช่นเดียวกันกับไทย  เศรษฐกิจของทั้งสองประเทศช่วงนั้นโตจากการขยายตัวของอุตสาหกรรมที่พึ่งพาแรงงานค่าแรงตํ่า แต่ระยะหลังชะลอตัวลงมาก

5. หลายปีที่ผ่านมานี้ภาคการผลิตของอินโดฯ ตกตํ่าเพราะแข่งกับสินค้านำเข้าจีนไม่ได้ ชาวอินโดฯ ต้องทำมาหากินในอุตสาหกรรม ‘gig-economy’ และ informal sector มากขึ้น - เช่นทำงาน delivery ที่มีรายได้ตํ่า

6. การลงทุนภาครัฐลดลงเยอะมาก ยกตัวอย่าง ช่วงปี 2020-24 มีการลงทุนก่อสร้าง motorway ใหม่ 53 เส้น แต่ช่วง 2025-29 มีแผนตัดใหม่แค่ 4 เส้นเท่านั้น 

7. มีการแต่งตั้งอดีตนายทหารเป็นอธิบดีกรมศุลกากร/สรรพสามิต  - ในช่วงที่มีความกังวลนโยบายการเพิ่มบทบาทของกองทัพในรัฐบาล

อินโดนีเซียมีปัญหาหนัก Prabowo ยังอยู่ในตำแหน่งได้อีก 4 ปี เราต้องรอดูว่าท่านจะขับเคลื่อนการปฏิรูปไปทางไหน แต่ที่ผ่านมาล้วนเป็นการเปลี่ยนแปลงที่ย้อนยุคกลับไปสู่การรวบอำนาจเศรษฐกิจและการเมือง ดังนั้นจึงน่าเป็นห่วงว่าอินโดฯ กำลังอาจจะเคลื่อนไปในทิศทางที่ไม่ถูกต้อง มีอะไรๆให้เราเรียนรู้ได้เยอะครับ