หนี้ครัวเรือนพุ่งทะลุ14ล้านล้านบาท คนจนเงินขาดมือมากขึ้น

นายดนุชา พิชยนันท์ เลขาธิการ สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ (สศช.) เปิดเผยว่า หนี้สินครัวเรือนไตรมาสสี่ ปี 2563 มีมูลค่า 14.02 ล้านล้านบาท ขยายตัวร้อยละ 3.9 จากร้อยละ 4.0 ในไตรมาสก่อน และคิดเป็นสัดส่วนร้อยละ 89.3 ต่อ GDP เพิ่มขึ้นต่อเนื่องจากภาวะเศรษฐกิจที่หดตัว

หนี้สินครัวเรือนไตรมาสสี่ ปี 2563 เป็นสินเชื่อเพื่อซื้ออสังหาริมทรัพย์เพิ่มขึ้นร้อยละ 5.5 จากร้อยละ 5.1 ในไตรมาสที่ผ่านมา ด้านสินเชื่อเพื่อการประกอบธุรกิจขยายตัวร้อยละ 3.6 ขณะที่สินเชื่อเพื่อยานยนต์ชะลอตัวลงอย่างชัดเจน จากร้อยละ 4.0 ในไตรมาสก่อนเป็นร้อยละ 2.7

ส่วนสินเชื่อเพื่อการอุปโภคบริโภคส่วนบุคคลอื่นชะลอตัวลงร้อยละ 5.2 จากร้อยละ 5.7 ในไตรมาสก่อน โดยสินเชื่อส่วนบุคคลชะลอตัวลง และสินเชื่อบัตรเครดิตปรับตัวลดลง จากกําลังซื้อของครัวเรือนที่ลดลงจากผลกระทบของ COVID-19

ความสามารถในการชำระหนี้ของครัวเรือนปรับตัวดีขึ้น แต่สัดส่วนสินเชื่อค้างชำระไม่เกิน 3 เดือนยังอยู่ในระดับสูง ในไตรมาสสี่ ปี 2563 สัดส่วนหนี้เพื่อการอุปโภคบริโภคที่ไม่ก่อให้เกิดรายได้ (NPLs)ต่อสินเชื่อรวม อยู่ที่ร้อยละ 2.84 ลดลงจากร้อยละ 2.91 ในไตรมาสก่อน จากการดําเนินมาตรการปรับโครงสร้างหนี้ในช่วงที่ผ่านมาของสถาบันการเงิน

อย่างไรก็ตาม สินเชื่อค้างชําระไม่เกิน 3 เดือน ยังอยู่ในระดับสูง โดยคิดเป็นสัดส่วนต่อสินเชื่อรวมถึงร้อยละ 6.8 เพิ่มขึ้นจากไตรมาสก่อน สะท้อนว่าความสามารถในการชําระหนี้ของครัวเรือนบางกลุ่มด้อยลง และมีโอกาสที่จะกลายเป็นหนี้เสียมากขึ้น

สำหรับแนวโน้มการก่อหนี้ของครัวเรือนในปี 2564 สัดส่วนหนี้สินครัวเรือนต่อ GDP จะยังคงอยู่ในระดับสูง จากภาวะเศรษฐกิจที่ยังไม่ฟื้นตัวกลับไปในระดับก่อน COVID-19 โดย สศช. คาดการณ์ว่าในปี 2564 GDP จะขยายตัวระหว่างร้อยละ 1.5 ถึง 2.5 จากการหดตัวทางเศรษฐกิจ ประกอบกับตลาดแรงงานอาจได้รับผลกระทบที่รุนแรงขึ้น ทําให้ชั่วโมงการทํางานลดลงต่อเนื่อง และยังไม่เข้าสู่ภาวะปกติ ซึ่งจะกระทบต่อรายได้ของแรงงานและทําให้ครัวเรือนประสบปัญหาการขาดสภาพคล่องมากขึ้นโดยเฉพาะครัวเรือนรายได้น้อย ดังจะเห็นได้จากเงินฝากต่อบัญชีหลังการระบาดของ COVID-19 ระลอกแรก (มีนาคม 2563) ที่พบว่า บัญชีที่มีมูลค่าต่ํากว่า 100,000 บาท ปรับตัวลดลงอย่างต่อเนื่อง สวนทางกับกลุ่มที่มีเงินฝากมากกว่า 100 ล้านบาท ที่มีแนวโน้มเพิ่มขึ้น สะท้อนให้เห็นว่าครัวเรือนรายได้น้อยอาจประสบปัญหาขาดสภาพคล่องเพิ่มขึ้น

จากสถานการณ์ดังกล่าวทําให้ในปี 2564 ครัวเรือนจะระมัดระวังการใช้จ่าย โดยเฉพาะการชะลอการซื้อสินค้าในกลุ่มสินค้าคงทน ได้แก่ที่อยู่อาศัยและรถยนต์ซึ่งมีมูลค่าสูงอาจมีการชะลอออกไป ส่งผลให้ความต้องการสินเชื่อชะลอตัวลง ขณะที่ความต้องการสินเชื่อบัตรเครดิตและสินเชื่อเพื่อการบริโภคส่วนบุคคลอาจปรับตัวเพิ่มขึ้นจากปัญหาการขาดสภาพคล่อง รวมทั้งมาตรการสินเชื่อดอกเบี้ยต่ําสําหรับประชาชนของสถาบันการเงินเฉพาะกิจของรัฐ อาทิ ธนาคารออมสิน และธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์ที่ส่งเสริมการให้สินเชื่อเพิ่มขึ้น

ดังนั้น จึงจําเป็นต้องมีมาตรการปรับโครงสร้างหนี้อย่างเหมาะสม ควบคุมดูแลการให้สินเชื่อให้สอดคล้องกับระดับรายได้ และเฝ้าระวังปัญหาการผิดนัดชําระหนี้ และการก่อหนี้นอกระบบ โดยเฉพาะในกลุ่มครัวเรือนผู้มีรายได้น้อย ควบคู่ไปกับการส่งเสริมการจ้างงาน เพื่อให้ครัวเรือนมีรายได้ และสามารถรักษาระดับการบริโภคไว้ได้ในระดับเดิม