คนที่กลับไม่ได้แต่ก็ไปไม่ถึง เวลานี้จะมีอะไรช่วยเขาได้บ้าง

คอลัมน์ เศรษฐกิจคิดง่ายๆ(ดิจิทัล) ตอนที่ 31/2562 โดย...สุรพล โอภาสเสถียร ผู้จัดการใหญ่ เครดิตบูโร

บทความวันนี้เกิดจากการได้สนทนากับผู้คนที่มีปัญหาการชำระหนี้เพราะก่อหนี้มาเป็นจำนวนหนึ่งซึ่งมากพอสมควรแล้วก็พอกพูน เพิ่มเติมขึ้นมาเรื่อยๆ แม้ว่าท่านเหล่านั้นจะมีความรู้เรื่องทางการเงินระดับหนึ่ง ไม่ใช่คนที่ไม่รู้เรื่องเลย เข้าใจเหตุและผลของการก่อหนี้ แต่จะด้วยอะไรก็ไม่รู้ได้ดลบันดาลใจให้ท่านเหล่านั้นก่อหนี้ และก่อหนี้อย่างต่อเนื่อง บางคนที่ผมคุยด้วยมีหนี้ที่ต้องชำระเดือนละสี่หมื่นบาททั้งค่าผ่อนบ้าน ผ่อนรถยนต์ ผ่อนเฟอร์นิเจอร์ ผ่อนเครื่องใช้ไฟฟ้า ผ่อนโทรศัพท์เคลื่อนที่ คือลิสต์รายการออกมาแล้วต้องตอบว่า "แม่เจ้า... ผ่อนทุกสิ่งอย่าง" แล้วยังต้องมีค่าใช้จ่ายในการยังชีพอีกเดือนละอย่างน้อยสองหมื่น ในขณะที่เรากำลังคุยเรื่องจะจัดการกับกระแสเงินสดรับจ่ายอย่างไรให้สมดุลก็พบว่าบทสนทนาคืออยากไปดูใบไม้เปลี่ยนสีที่ญี่ปุ่น ผมก็ได้แต่คิดในใจว่าดูใบหน้าที่เปลี่ยนสีจากสดใสเป็นหมองคล้ำดูจะเหมาะมากกว่า ผมถามน้องคนนั้นว่า รู้ไหมว่าก่อนการก่อหนี้มันมีสูตรคิดนะ เขาก็เอาสิ่งที่เราๆ ท่านๆ พยายามจะใส่เข้าไปในนิสัยมาเล่าให้ผมฟังอย่างภาคภูมิใจว่า

.... ก่อนเป็นหนี้ คิดดีแล้วหรือยัง?

การเป็นหนี้ต้องมีการวางแผนให้รอบคอบ ตอบคำถาม 4 ข้อนี้ให้ได้ก่อนที่จะเริ่มเป็นหนี้อีกครั้ง

1. การกู้ครั้งนี้ เป็นความอยากหรือจำเป็น?

ถ้าเป็นแค่ความอยาก กรุณาคิดพิจารณาให้ดีก่อนอาจสร้างความเดือดร้อน เกิดปัญหาขึ้นมาในภายหลัง

2. หนี้เดิมที่มีอยู่จะชำระคืนอย่างไร?

คิดพิจารณาให้ดีว่ามีแผนจะชำระหนี้อย่างไร ได้มีการวางแผนไว้หรือเปล่า?

3. หนี้ใหม่ที่ก่อ จะเอาเงินจากไหนมาชำระ?

กู้เงินมาแล้ว มีแผนที่จะหาเงินจากทางไหน หรือนำเงินส่วนไหนมาชำระ

4. หนี้ใหม่ + หนี้เก่า เกิน 70% ของรายได้ไหม?

คิดคำนวณยอดผ่อนที่จะต้องผ่อนในแต่ละเดือน ต้องใช้เงินส่วนไหนมาชำระ ถ้าจำเป็นต้องในเงินในกรณีฉุกเฉินเรามีเงินเหลือพอที่จะใช้ไหม?

5. ก่อนการก่อหนี้สินเราต้องสะสมเงินออมให้มากพอจำนวนหนึ่งเป็นกันชนชีวิตยามฉุกเฉิน ตัวเลขที่ต้องทำให้ได้คือ ออมเงินสดให้ได้หกเท่าของค่าใช้จ่ายในแต่ละเดือน ถ้าเรามีค่าใช้จ่ายเดือนละสองหมื่น เราก็ควรมีเงินออมกันชน แสนสองหมื่นบาททุกขณะ

(ขอบคุณข้อมูลจาก Wealth Me Up ที่เป็นแหล่งข้อมูลสำหรับคนที่ต้องการเรียนรู้)

คำถามคือ คนที่รู้ทั้งรู้ว่าอะไรต้องทำ อะไรควรทำ อะไรที่ต้องไม่ทำ แต่ทำไมยังทำในสิ่งที่ไม่ควรทำ เมื่อทำแล้วก็เกิดทุกข์ แม้รู้สาเหตุแห่งทุกข์ รู้หนทางการดับทุกข์ แต่ก็ยังพยายามสร้างสุข (วันนี้เวลานี้) บนความทุกข์ (วันหน้าในอนาคต) ทำไมยังพยายามทำกันเช่น ไปดูใบไม้เปลี่ยนสีด้วยเงินกู้ศูนย์เปอร์เซ็นต์ผ่อนหกงวด คือเที่ยวไปก่อนผ่อนทีหลัง ถ่ายรูปมาเป็นพันรูป แต่ต้องมานั่งคุยเรื่องยอดผ่อนทุกสิ่งอย่าง โดยยังหาทางออกไม่พบ และก็สรุปง่ายๆ ว่า เดี๋ยวมันก็มีทางไปของมัน เดี๋ยวมันก็ผ่านไป ทุกข์ไปก็เท่านั้นเอง

สุดท้ายเราก็จากกันด้วยบทสนทนาที่ว่า สุดท้ายถ้าจ่ายไม่ได้ ต้องเป็นหนี้เสีย ก็คงต้องไปเข้าโครงการคลินิคแก้หนี้ ผมได้แต่คิดในใจว่า ตอนนี้น้องเขาอยู่ในโรงพยาบาลแล้วเพียงแต่เชื้อโรคหนี้ร้ายในร่างกายมันรอเวลาปะทุออกมาเท่านั้น

... ใบไม้เปลี่ยนสี เสื้อผ้าสวยงาม รองเท้าที่มันต้องมี รูปถ่ายเป็นพัน Update เฟซบุ๊กนิ้วไถไปบนมือถือ ยิ้มกับตัวเอง ชีวิตมันต้อง worklife balance แต่ตอนกลืนน้ำลายระหว่างจิบกาแฟคาปูชิโน่ร้านดังแก้วละ 115บาท ทำไมน้ำตามันรื้นขึ้นมา เดือนนี้จะเอาตรงไหนไปผ่อนสี่หมื่นอ่ะ....