ศูนย์วิปัสสนากลางกรุง อยู่ที่วัดมหาธาตุ

เป็นศูนย์วิปัสสนาที่ผู้สนใจในการปฏิบัติธรรมเลือกมาปฏิบัติมากขึ้นเป็นลำดับ ประการแรก เนื่องจากการคมนาคมสะดวก ทางน้ำ นั่งเรือด่วนเจ้าพระยาลงท่าพระจันทร์ ท่าช้าง รถเมล์ก็สะดวกมีหลายสายที่มาลงสนามหลวง รถส่วนตัวก็ได้ ทางวัดมีพื้นที่จอดรถอยู่บ้าง ประการที่สอง มีความสัปปายะหลายอย่าง มีที่พัก สามารถนอนค้างคืนได้ ห้องน้ำสะอาด ที่ปฏิบัติธรรมสงบ

สถานที่ใช้ปฏิบัติธรรม ก็คือ อาคารเบญจมราชวรานุสรณ์ เป็นอาคารตึก 2 ชั้น ออกสีเหลืองเข้ม สำนักงานทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ร่วมกับวัดมหาธาตุ สร้างขึ้นเมื่อปี 2554

ด้านหน้าอาคารมีพระราชานุสาวรีย์ สมเด็จพระบรมโอรสาธิราช เจ้าฟ้ามหาวชิรุณหิศ สยามมกุฎราชกุมาร ในสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 ประดิษฐานอยู่ ส่วนนามอาคาร “อาคารเบญจมราชวรานุสรณ์” พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร รัชกาลที่ 9 พระราชทาน ปัจจุบันมีเจ้าคุณพระภาวนาวิริยคุณ (ไสว ธีรโสภโณ) เป็นผู้อำนวยการศูนย์ศึกษาและปฏิบัติวิปัสสนากรรมฐาน

สถานที่พักของผู้ปฏิบัติธรรม เมื่อก่อนสามารถนอนได้ประมาณ 100 กว่าคน ช่วงเทศกาลซึ่งมีคนมาปฏิบัติธรรมมากถึง 300-400 คน ทางศูนย์ก็จะให้ขึ้นไปนอนที่ห้องปฏิบัติธรรม แต่ตอนนี้สถานที่นอนมีความสะดวกมากขึ้น เนื่องจากอาคารที่สร้างใหม่สำหรับรองรับพระสงฆ์และผู้ปฏิบัติธรรมผู้ชายเสร็จเรียบร้อย

ต่อไปพระสงฆ์และผู้ปฏิบัติธรรมผู้ชายจะนอนพักอยู่อีกอาคารหนึ่งแยกต่างหาก ส่วนผู้หญิงก็จะอยู่ที่เดิม ขณะที่การปฏิบัติเปิดให้คนมาปฏิบัติได้ทุกวัน รอบปกติวันละ 4 รอบ รอบเช้า ตั้งแต่ตี 5-7 โมงเช้า รอบที่สอง 8 โมงครึ่งถึง 11 โมง รอบที่สาม บ่ายโมงถึง 4 โมงครึ่ง รอบที่สี่ 6 โมงเย็นถึง 3 ทุ่มครึ่ง ผู้ปฏิบัติสะดวกรอบไหนก็มารอบนั้น หรือจะเข้าคอร์สพิเศษก็ได้

นอกจากจะเปิดให้บุคคลมาปฏิบัติธรรมแล้ว ทางองค์กรหรือหน่วยงานต่างๆ ก็สามารถมาปฏิบัติได้ โดยแจ้งความประสงค์ได้ที่ศูนย์ศึกษาฯ ล่าสุดเมื่อมูลนิธินักศึกษาสถาบันพระปกเกล้าเพื่อสังคม นำโดย ศ.กิตติคุณ ดร.บวรศักดิ์ อุวรรณโณ ประธานมูลนิธิฯ ได้จัดให้มีโครงการอบรมและปฏิบัติธรรม จำนวน 3 วัน เริ่มตั้งแต่วันที่ 4 และสิ้นสุดวันที่ 6 พ.ค. เวลา 14.00 น.

ปรากฏโครงการนี้มีผู้สนใจมาปฏิบัติอบรมสมาธิมากถึง 120 คน อาทิ ศ.กิตติคุณ ดร.บวรศักดิ์ อุวรรณโณ ดาวน้อย สุทธินิภาพันธ์ เลขาฯ มูลนิธิสถาบันนักศึกษาสถาบันพระปกเกล้าเพื่อสังคม สมศักดิ์ เพชรศรี อดิศัย สังข์ทอง สมชาย เลิศด้วยลาภ สมคิด กฤษณะวณิช ชยากร ปิยะบัณฑิตกุล นพ.ปราการ ถมยางกูร คำนูณ สิทธิสมาน เป็นต้น

ส่วนใหญ่แล้วผู้อบรมสมาธิในโครงการนี้จะเคยปฏิบัติอบรมสมาธิอยู่บ่อยครั้ง ทั้งนี้โดยการจัดของ ศ.กิตติคุณ ดร.บวรศักดิ์ ถือเป็นกลุ่มที่เข้มแข็งในเรื่องของการอบรมสมาธิ

การปฏิบัติธรรมทุกคนที่มาปฏิบัติไม่ว่าที่พักที่อยู่ฟรีหมด ส่วนใครจะร่วมบุญก็ตามศรัทธา ไม่มีการบังคับ ส่วนใหญ่แล้วผู้มาปฏิบัติทุกคนมักจะทำบุญกันถ้วนหน้าตามอัธยาศัย เพื่อเป็นการช่วยค่าน้ำค่าไฟที่ได้อาศัยสถานที่

สำหรับคอร์สพิเศษทางศูนย์ศึกษาฯ จัดเดือนละ 1 ครั้ง เมื่อก่อนกำหนดวันที่ 1-7 ของทุกเดือน แต่ช่วงหลังๆ มานี้จะขยับบ้าง ซึ่งผู้ที่สนใจปฏิบัติสามารถสอบถามและติดตามทางเฟซบุ๊กของศูนย์ศึกษาและปฏิบัติวิปัสสนากรรมฐานของวัดได้

ขณะที่การปฏิบัติธรรมจะมี 2 แบบให้เลือก คือ แบบค้างคืน และแบบไปกลับ ในส่วนของการค้างคืนผู้ปฏิบัติจะค้างคืนกี่คืนก็ได้ บางคนอาจค้าง 1 คืน บางคน 2 บางคน 3 คืน บางคน 5-7 คืน แล้วแต่ความสะดวกของแต่ละคน แต่ส่วนมากแล้วจะไม่เกิน 7 วันเป็นมาตรฐาน

สำหรับรูปแบบการปฏิบัติธรรมของศูนย์ศึกษาฯ พระภาวนาวิริยคุณ ผู้อำนวยการศูนย์ บอกว่า การปฏิบัติกรรมฐานจะมี 2 แบบใหญ่ๆ คือ แบบสมถะ กับ วิปัสสนา ในส่วนของศูนย์ศึกษาและปฏิบัติวิปัสสนากรรมฐาน จะเน้นการปฏิบัติแบบวิปัสสนาตามแนวทางของสติปัฏฐาน 4 คือ เน้นดูกาย ดูเวทนา ดูจิต และดูธรรม พัฒนาจิตให้เกิดสติและปัญญารู้เท่าทันอารมณ์ทุกขณะ

ศูนย์ศึกษาและปฏิบัติวิปัสสนากรรมฐาน นานาชาติ วัดมหาธาตุ ท่าพระจันทร์ โทร. 02-223-6878, 08-1665-0071 เฟซบุ๊ก ศูนย์วิปัสสนากรรมฐาน นานาชาติ วัดมหาธาตุยุวราชรังสฤษฎิ์