ธรรมะรับตรุษจีน จากเจ้าคณะใหญ่จีนนิกาย

โดย วรธาร ภาพ ทวีชัย ธวัชปกรณ์

แม้เหลือเวลาประมาณ 3 สัปดาห์เศษๆ จะถึงเทศกาลตรุษจีนประจำปี 2561 แต่เมื่อมีโอกาสได้ไปกราบพระเดชพระคุณ พระมหาคณาจารย์จีนธรรมสมาธิวัตร (เจ้าคุณเย็นเต็ก) เจ้าคณะใหญ่จีนนิกาย และเจ้าอาวาสวัดโพธิ์แมนคุณาราม ถนนสาธุประดิษฐ์ ซอย 19 เขตยานนาวา กรุงเทพฯ เลยขอความเมตตาพระเดชพระคุณให้ธรรมะแก่คนไทยและชาวไทยเชื้อสายจีนได้เกิดปีติเบิกบานในธรรมรับตรุษจีนที่จะมาถึง

ทันทีที่เข้าไปในบริเวณวัดสามารถสัมผัสได้ถึงความสงบเงียบ ความเย็นสบายของสนามที่มีหญ้าอ่อนนุ่มเขียวขจีอยู่สองข้างทางเดินเข้าไปสู่ด้านในส่วนที่เป็นวิหาร โบสถ์และเสนาสนะสงฆ์ และพอเข้าไปในเขตพุทธาวาสและสังฆาวาสยิ่งสงบ ประกอบกับ ได้เห็นความงดงามของสถาปัตยกรรมผสมระหว่างไทย จีน และทิเบตของพระอุโบสถก็ยิ่งเกิดทัสสนานุตตริยะ

ที่สัมผัสได้อีกอย่างคือความสะอาดของโบสถ์ วิหาร และเสนาสนะ ซึ่งใครที่เคยไปกราบพระหรือทำบุญที่วัดโพธิ์แมนคุณารามก็จะเห็นว่าวัดนี้สงบ สะอาด สมเป็นวัดที่อยู่ของเจ้าคณะใหญ่ จีนนิกายถึงสองรูป หลวงพ่อเจ้าคุณเย็นเต็ก บอกว่า เพราะทุกคน (ภิกษุสามเณร) รู้หน้าที่และทำหน้าที่ของตัวเองอย่างดี

การได้สนทนากับพระมหาเถระแห่งจีนนิกายรูปนี้ทำให้รู้ว่า ท่านเป็นพระมีศีลจารวัตรงดงามน่าเลื่อมใสมาก และเป็นพระเก่งในหลายๆ ด้าน ทั้งที่ในตอนสมัยเด็กพ่อแม่ไม่ได้ส่งเรียนหนังสือเหมือนเด็กทั่วไปก็ตาม แต่พอเข้ามาบวชในพระพุทธศาสนาแล้วฝึกฝนพัฒนาตัวเองจนมีความรู้และความสามารถเป็นที่ปรากฏ

ดังนั้น จึงไม่แปลกที่มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย (มจร) ได้ถวายปริญญาพุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ ปี 2537 แก่ท่าน ตามด้วย มหาวิทยาลัยรามคำแหง ถวายปริญญาปรัชญาดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ สาขาวิชาปรัชญา ในปี 2551

ความสามารถที่ปรากฏชัดคือ ท่านสามารถพูดภาษาจีนได้หลากหลาย ทั้งจีนแต้จิ๋ว จีนกลาง จีนกวางตุ้ง จีนแคะ จีนฮกเกี้ยน และความสามารถนี้ถือเป็นเครื่องมือสำคัญในการเทศนาสอนชาวพุทธทั้งในและต่างประเทศ โดยในส่วนของต่างประเทศท่านได้เดินทางไปมาหลายประเทศ เช่น สหรัฐอเมริกา สาธารณรัฐประชาชนจีน เกาหลีใต้ สิงคโปร์ ออสเตรเลีย ฝรั่งเศส มาเลเซีย ไต้หวัน เป็นต้น

"ประมาณ 8-9 ปีหลังมานี้ไม่ได้เดินทางไปเทศน์ยังต่างประเทศเลย เนื่องจากป่วยและสุขภาพไม่ดี แต่ถ้าย้อนไปก่อนหน้านั้น เดินทางไปบ่อยทุกปี ปีละ 6-8 ครั้ง ไปมาหลายประเทศ ประเทศหนึ่งๆ ก็ไปมาหลายครั้ง โดยญาติโยมที่โน่นเป็นผู้นิมนต์ไปเทศน์"

ขณะที่การเทศนาในแต่ละสถานที่ ไม่ว่าในไทยหรือต่างประเทศ พระมหาเถระรูปนี้จะดูว่าพื้นฐานความรู้และธรรมะของคนในที่นั้นๆ อยู่ในระดับไหน ซึ่งการพูดคุยกับเขาก็สามารถรู้แล้วว่า ควรเทศน์แบบไหน อย่างไร และด้วยหัวข้อธรรมะอะไร

ขณะหัวข้อธรรมะในการสอนคนที่เจ้าคณะใหญ่จีนนิกายใช้ในการปูพื้นฐานให้คนฟังนั้นก็คือ หลักคำสอนของพระพุทธเจ้า คิดดี ทำดี พูดดี นั่นเอง

"คิดดี ทำดี พูดดีต้องลงมือทำด้วยจึงจะได้ดีและประสบความสำเร็จในสิ่งดีๆ ที่ต้องการ ไม่ใช่ด้วยการขอพรอย่างเดียวเพราะไม่เกิดประโยชน์ เป็นการเสียแรงเปล่า แต่คนส่วนใหญ่เข้าใจว่าไหว้พระแล้วต้องขอพร คนไทยยังเป็นแบบนี้อยู่มาก ฉะนั้นถ้าอยากได้ ห้ามขอ แต่ให้ลงมือปฏิบัติและปฏิบัติในสิ่งที่ดีด้วย"

ในคนที่ชอบขอพร เจ้าคุณเย็นเต็ก บอกว่า บางครั้งบางทีการสอนคนก็ต้องดูบุคคลด้วย ดูว่าคนคนนั้นคุยได้หรือไม่ได้ ถ้าคุยได้ หมายถึงเขามีจิตใจอ่อนโยนและอัธยาศัยพอที่จะรับฟังก็คุย แต่ถ้าดูท่าทีแล้วคุยไม่ได้ก็ไม่คุย ขืนไปคุยกับเขาเดี๋ยวก็เป็นเรื่องได้

"ถ้ามีคนมาขอให้รวยทีเถอะ หลวงพ่อก็จะคุยกับเขาว่า รวยไม่ใช่มาขอแล้วได้นะ เราต้องมีความรู้ที่ถูกต้อง และทำตามในสิ่งหรือวิธีที่ถูกต้องแล้วมันจะรวยเอง หรือคิดอยากจะมีอะไรดีๆ ต้องสร้าง ไม่ใช่มาขอแล้วรอ อย่างนี้ไม่มีสมหวัง มีแต่หมดหวัง พระพุทธเจ้าไม่ได้สอนให้ขอ แต่สอนให้ทำ ต้องลงมือทำจึงจะได้

เบื้องต้นต้องสะสมบุญ คือสร้างเนื้อนาบุญไว้ก่อน เช่น สร้างวัด สร้างพระ ให้ทาน รักษาศีล ถ้ามีเนื้อนาบุญที่ไหนเมล็ดพันธุ์ที่ดีที่เราต้องการก็จะงอกออกมาให้เราได้ชื่นใจ แต่ถ้าสร้างหลอกๆ เราจะไม่ได้เมล็ดพันธุ์ที่ดีแต่จะได้วัชพืชแทน" พระมหาเถระแห่งจีนนิกาย กล่าว

พร้อมกับให้ธรรมะในเทศกาลตรุษจีนที่จะมาถึงว่า "ขอให้ทุกคนมีสติปัญญาเพิ่มขึ้น และใช้สติปัญญาสร้างในสิ่งที่ดีที่ควร อย่านำไปสร้างในสิ่งที่ทำให้เดือดร้อน แค่นี้ชีวิตก็มีคุณค่าและมีความสุขแล้ว"