นิติบุคคล SME บริจาคทำบุญ ใช้ประโยชน์ทางภาษีได้หรือไม่

          ธุรกิจ SME ที่จดทะเบียนในนามนิติบุคคล ทางสรรพากรได้มีมาตรการช่วยเหลือบรรเทาภาระทางภาษี โดยนำค่าใช้จ่ายจากการบริจาคมาหักเป็นค่าใช้จ่ายเพื่อลดภาระภาษีที่ต้องเสียได้ ซึ่งการบริจาคมีหลากหลายวิธีด้วยกัน ไม่ว่าจะเป็นการซื้อไปบริจาคหรือการนำสินค้าของบริษัทไปบริจาค 

          นอกจากนี้การบริจาคไม่ว่าจะเป็นสิ่งของหรือเป็นเงิน หลายๆ กรณีนั้นอาจนำมาใช้ประโยชน์ทางภาษีได้และบางกรณีอาจใช้ประโยชน์ทางภาษีไม่ได้ ซึ่งสามารถอธิบายได้ดังนี้ 

          1. การบริจาคเงินให้กับมูลนิธิผ่านระบบ e-Donation ที่อยู่ในเงื่อนไขที่กฎหมายกำหนด สามารถ
นำไปหักเป็นค่าใช้จ่ายได้ โดยนิติบุคคล SME จะสามารถนำมาหักเป็นรายจ่ายได้ถึง 2 เท่าของจำนวนเงินหรือทรัพย์สินที่บริจาคไปอีกด้วย 

          แต่ทั้งนี้จะต้องทำการบริจาคผ่านระบบบริจาค e-Donation ของกรมสรรพากรให้แก่มูลนิธิ 3 แห่ง ซึ่งประกอบด้วย มูลนิธิชัยพัฒนา มูลนิธิเทคโนโลยีสารสนเทศตามพระราชดำริสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี และมูลนิธิรามาธิบดี ในพระราชูปถัมภ์สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี

          โดยจะได้รับการยกเว้นภาษีเงินได้ ภาษีธุรกิจเฉพาะ ภาษีมูลค่าเพิ่ม และอากรแสตมป์ สำหรับเงินได้ที่ได้รับจากการโอนทรัพย์สินหรือการขายสินค้า หรือสำหรับการกระทำตราสารอันเนื่องมากจากการบริจาคให้แก่มูลนิธิดังกล่าว ที่ได้กระทำตั้งแต่วันที่คณะรัฐมนตรีมีมติเห็นชอบถึงวันที่ 31 ธันวาคม 2567

          ทั้งนี้ การบริจาคเงินให้มูลนิธิโดยผ่านระบบ e-Donation สามารถหักเป็นรายจ่ายได้ 2 เท่า โดยที่นิติบุคคล SME ไม่ต้องเก็บหลักฐานการบริจาคไว้เลย เนื่องจากเป็นการจ่ายผ่านระบบบริจาคเงินอิเล็กทรอนิกส์ที่กรมสรรพกากรใช้รองรับข้อมูลการรับบริจาคของหน่วยงานต่างๆ อยู่แล้ว

          2. การบริจาคเพื่อส่งเสริม อนุรักษ์ คุ้มครองและอื่นๆ นิติบุคคล SME ที่บริจาคเงินและทรัพย์สินเพื่อการบูรณะโบราณสถาน โบราณวัตถุ และศิลปวัตถุ รวมถึงการก่อสร้างถนนและได้โอนกรรมสิทธิ์ให้แก่ส่วนราชการหรือองค์การของรัฐบาล โดยไม่มีค่าตอบแทน ตลอดจนการส่งเสริม อนุรักษ์ และรักษาพันธุ์สัตว์ป่าสงวน การคุ้มครองและดูแลรักษาอุทยานแห่งชาติ การคุ้มครองและรักษาป่าสงวนแห่งชาติ

          นอกจากนี้การส่งเสริม คุ้มครอง และรักษาคุณภาพสิ่งแวดล้อม การควบคุม ป้องกัน แก้ไข ตลอดจนการลดและขจัดอันตรายอันเกิดจากการแพร่กระจายของมลพิษ หรือภาวะมลพิษ และของเสียอันตราบ และกองทุนสิ่งแวดล้อม สามารถนำมาหักเป็นค่าใช้จ่ายของนิติบุคคล SME ได้ไม่เกินร้อยละ 2 ของกำไรสุทธิ

          3. การบริจาคสิ่งของ สินค้าของบริษัท นิติบุคคล SME ที่นำสิ่งของหรือสินค้าของบริษัท มาบริจาคให้ตามสถานที่ต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นอาหาร เสื้อผ้า ของใช้ จะถือเป็นการจำหน่าย จ่ายโอนสินค้า ซึ่งตามกฎหมายถือว่าการจำหน่าย จ่าย โอนสินค้า ไม่ว่าจะมีประโยชน์หรือค่าตอบแทนหรือไม่ ให้ถือเป็นการขาย นิติบุคคล SME มีหน้าที่ต้องเสียภาษีมูลค่าเพิ่ม

          4. การบริจาคซื้อสินค้ามาเพื่อบริจาค นิติบุคคล SME ที่มีการซื้อสินค้าเพื่อนำมาบริจาค สินค้าที่ซื้อมาไม่สามารถนำมาใช้ภาษีซื้อได้ หรือไม่สามารถขอคืนภาษีซื้อได้ และมีหน้าที่ต้องเสียภาษีมูลค่าเพิ่มเช่นเดียวกับการนำสิ่งของและสินค้าของบริษัทมาบริจาค

          5. การบริจาคทรัพย์สินหรือสินค้าให้ส่วนราชการ นิติบุคคล SME จะได้รับการยกเว้นภาษีมูลค่าเพิ่ม และการบริจาคให้กับสถานที่ต่างๆ จะต้องมีประกาศไว้ในราชกิจจานุเบกษา โดยการบริจาคสินค้าให้ส่วนราชการแบบไม่ต้องนำมูลค่าเพิ่มของสินค้าที่บริจาค มารวมเป็นมูลค่าฐานภาษี ซึ่งหมายความว่าจะไม่มีการชำระภาษีมูลค่าเพิ่ม แต่ต้องเป็นไปตามเงื่อนไขต่อไปนี้ 
          5.1 นิติบุคคล SME บริจาคทรัพย์สินที่ใช้ในการประกอบกิจการของตนเอง ให้แก่ส่วนราชการตามโครงการทางราชการ ได้แก่ สถานศึกษาของทางราชการ สถาบันอุดมศึกษาเอกชน หรือสถานศึกษาตามกฎหมายด้วยโรงเรียนเอกชน
          5.2 นิติบุคคล SME บริจาคทรัพย์สินหรือสินค้า ให้แก่ส่วนราชการตามโครงการของราชการ เพื่อช่วยเหลือผู้ประสบภัยอัคคีภัย ภัยธรรมชาติ หรือวาตภัย

          6. การบริจาคทรัพย์สินหรือสินค้าให้ตามสถานที่ต่างๆ นิติบุคคล SME มีการบริจาคให้กับสถานศึกษาเอกชนหรือสถานสาธารณกุศล นิติบุคคล SME สามารถนำมาเป็นรายจ่ายของกิจการได้ ทั้งนี้กิจการจะไม่ได้ยกเว้นภาษีมูลค่าเพิ่ม เพราะกรมสรรพากรได้กำหนดไว้ว่า การจำหน่าย จ่าย โอนสินค้า ไม่ว่าจะมีประโยชน์หรือค่าตอบแทนหรือไม่ ให้ถือเป็นการขายจึงต้องเสียภาษีมูลค่าเพิ่ม

          นอกจากนี้ในส่วนของการบริจาคสินค้าให้หน่วยราชการ รัฐบาล สถานพยาบาลเอกชน นิติบุคคล SME จะต้องเสียภาษีมูลค่าเพิ่ม และสามารถนำมาเป็นค่าใช้จ่ายของกิจการได้ แต่ต้องมีรายชื่อประกาศกำหนดให้เป็นองค์การสาธารณะกุศล หากไม่มีรายชื่อตามประกาศกำหนด นิติบุคคล SME จะต้องเสียภาษีมูลค่าเพิ่ม และต้นทุนสินค้าของกิจการไม่ถือเป็นรายจ่าย จึงไม่สามารถนำมาใช้ประโยชน์ทางภาษีได้    

          หากกรณีมีการบริจาคสินค้าให้แก่ สถานพยาบาล สถานศึกษาของทางราชการ องค์กรหรือสาธารณสุข หรือสถานพยาบาลและสถานศึกษาอื่น ตามประกาศในราชกิจจานุเบกษา จะได้ยกเว้นไม่ต้องเสียภาษีมูลค่าเพิ่ม 

          ทั้งนี้ต้องขอเอกสารหลักฐานจากสถานศึกษา ที่สามารถพิสูจน์ได้ว่า ได้มีการบริจาคทรัพย์สินหรือสินค้าให้แก่สถานศึกษาจริง อย่างเช่นหนังสือขอบคุณ ใบประกาศเกียรติคุณ ใบอนุโมทนาบัตร ใบเสร็จรับเงิน

          กล่าวโดยสรุป นิติบุคคล SME ที่มีการบริจาคทำบุญไม่ว่าจะเป็นเงิน สิ่งของ หรือทรัพย์สินต่างๆ เป็นสิ่งหนึ่งที่สามารถนำมาใช้ลดหย่อนทางภาษีได้ แต่อีกหลายกรณีที่ไม่สามารถนำมายกเว้นภาษีได้ ทั้งนี้เจ้าของกิจการนิติบุคคล SME ต้องศึกษารายละเอียดให้ดีเพื่อป้องกันข้อผิดพลาดที่อาจเกิดขึ้นได้ 

อ่านบทความเพิ่มเติมได้ที่  Inflow Accounting