ไฟต์บังคับประกันสังคม

โดย... ณ กาฬ เลาหะวิไลย

ข้อเสนอที่กำลังเกิดขึ้นของกองทุนประกันสังคมก็คือการเพิ่มเงินสมทบที่จ่ายเข้ากองทุน กับการขยายเวลารับบำนาญชราภาพจาก 55 ปี เป็น 60 ปี

เหตุผลต่างๆ ถูกยกขึ้นมาเพื่อสนับสนุนแนวคิดดังกล่าว และแน่นอนว่าก็ต้องมีเสียงคัดค้านจากบรรดาผู้ประกันตนที่ต้องจ่ายเงินเพิ่ม รวมถึงได้รับสิทธิช้ากว่าเดิมในแง่ของกองทุนชราภาพ

แต่ถ้ามองความจริง อย่างไรเสียการเพิ่มเงินสมทบกับการขยายอายุรับบำนาญเป็นสิ่งที่หลีกเลี่ยงได้ยาก

ประเด็นสำคัญก็เนื่องจากสถานะกองทุนประกันสังคมไปไม่รอด ในระยะยาว

สำนักงานประกันสังคมว่าจ้าง องค์การแรงงานระหว่างประเทศ (ILO) มาทำการประเมินทางคณิตศาสตร์ประกันภัยของกองทุนประกันสังคม และพบว่าหากเงื่อนไขต่างๆ ยังเป็นเช่นในปัจจุบัน กองทุนประกันสังคมจะติดลบไปภายใน 28 ปี

ที่เป็นเช่นนี้มาจากหลายปัจจัย เริ่มจากไทยกำลังเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุทำให้เม็ดเงินที่จะได้จากผู้ประกันตนลดน้อยลงเรื่อยๆ ขณะที่รายจ่ายจะเพิ่มขึ้นตามสัดส่วนผู้สูงอายุ

การกำหนดอายุเกษียณที่ 55 ปี ยังถือว่าเป็นช่วงอายุที่เร็วเกินไปเมื่อเทียบกับประเทศอื่นๆ โดยบางประเทศต้องทำงานกันจนถึงอายุ 60-70 ปี ถึงจะได้บำนาญจากกองทุนชราภาพ

นอกจากนั้นสัดส่วนเงินสมทบที่เข้ากองทุนประกันสังคมของบ้านเราก็อยู่ในอัตราที่ต่ำเกินไป โดยอยู่ประมาณ 6% เท่านั้น ขณะที่ประเทศอื่นๆ อยู่ในระดับ 10% ขึ้นไป

จากผลการศึกษาระบุด้วยว่าจำเป็นต้องปรับอัตราเงินสมทบขึ้นไปเรื่อยๆ เป็นขั้นบันได โดยให้เพิ่มขึ้นอย่างค่อยเป็นค่อยไปให้ส่งเงินสมทบในอัตรา 16.4% ภายในเวลาอีก 37 ปีข้างหน้า ไม่เช่นนั้นกองทุนประกันสังคมจะไปไม่รอด

ที่ผ่านมากองทุนประกันสังคมยังถูกใช้เป็นเครื่องมือด้านคะแนนนิยม โดยเฉพาะการลดเงินส่งเข้ากองทุนในช่วงเศรษฐกิจมีปัญหา ก็ยิ่งทำให้เม็ดเงินที่สะสมไว้ไม่เพียงพอต่อภาระในอนาคต

ทางแก้ไขจึงต้องเริ่มตั้งแต่วันนี้ และค่อยเพิ่มภาระขึ้นไปเรื่อยๆ

สรุปความแล้วก็คือ ถ้ายังเป็นเช่นนี้กันต่อไป ในอนาคตเห็นที จะมีปัญหาใหญ่รออยู่ โดยเฉพาะแรงงานที่อายุ 30 ปี ไม่เกิน 40 ปี ต่อไปเมื่อเกษียณอายุ อาจไม่มีเงินจากกองทุนประกันสังคมหลงเหลือให้เห็น

แต่คำถามตัวโตๆ ก็คือ การเพิ่มอายุรับบำนาญ กับการเพิ่มเงินจ่ายเข้ากองทุนประกันสังคมจะต้องทำปีนี้ ปีหน้าเลยหรือไม่ คำตอบก็คืออาจไม่จำเป็นต้องทำเร็วขนาดนั้น โดยมีช่วงที่หายใจ หายคอ หรือตั้งหลักกันได้อีกสักปีสองปี

นี่แหละ อาจเป็นปัจจัยที่ทำให้การเพิ่มเงิน หรือขยายอายุ อาจ ต้องเลื่อน หรือรอเวลาไปก่อน

แต่อย่างไรเสีย เป็นสิ่งที่เลี่ยงไม่ได้ว่าทั้งหมดจำเป็นต้องทำ

ทำใจไว้เถอะ มันแค่จะมาเร็วหรือช้าเท่านั้นเอง