ประกันแบบบำนาญมีมาก แต่เลือกไม่ยาก

ประกันแบบบำนาญมีหลายแบบ หลายยี่ห้อ เลยลองหยิบข้อมูลสำคัญๆ มาลองเปรียบเทียบกันดู เผื่อจะช่วยให้ตัดสินใจได้ง่ายขึ้น...

โดย...สวลี ตันกุลรัตน์

เผลอแป๊บเดียว บริษัทประกันชีวิตก็เฮโลออก “ประกันบำนาญแบบลดหย่อนภาษีได้” มาเต็มไปหมด เพราะต้องรีบออกมาให้ทันปลายปีนี้ และคนที่ต้องการวางแผนเกษียณและใช้สิทธิลดหย่อนภาษีเงินสำหรับปี 2553 ก็ต้องรีบเหมือนกันเพราะต้องซื้อ (และอนุมัติ) ก่อนสิ้นปีเช่นกัน

แต่พอมีหลายแบบ หลายยี่ห้อ ก็ตัดสินใจไม่ถูก ไม่รู้ว่าแบบไหน ยี่ห้ออะไร น่าสนใจมากกว่ากัน เลยลองหยิบข้อมูลสำคัญๆ มาลองเปรียบเทียบกันดู เผื่อจะช่วยให้ตัดสินใจได้ง่ายขึ้น

อายุเท่าไร

บริษัทประกันชีวิตส่วนใหญ่จะกำหนดอายุขั้นต่ำที่จะเริ่มทำประกันไว้ที่ 30 ปี คงเป็นเพราะคนในวัยนี้น่าจะมีความพร้อม และเริ่มตระหนักถึงชีวิตหลังเกษียณแล้ว แต่ถ้าอายุแค่ 20 กว่าๆ แล้วคิดยาว อยากวางแผนเพื่อการเกษียณก็ไม่ต้องห่วง เพราะมีบริษัท ไทยประกันชีวิต และไทยพาณิชย์ นิวยอร์คไลฟ์

สำหรับอายุสูงสุดที่บริษัทจะรับทำประกันส่วนใหญ่จะกำหนดไว้ที่ 55 ปี แต่หากอายุเลย 55 ปีไปแล้ว ก็ยังพอมีทางเลือก เพราะหากคนอายุไม่เกิน 60 ปีก็ยังซื้อได้ แต่จะเหลือให้เลือกอยู่ไม่มาก เช่น ทำประกันทรัพย์บำนาญ 65 ของไทยประกันชีวิต และเลือกชำระเบี้ยจนครบอายุหรือชำระจนอายุครบ 65 ปี เพราะเขากำหนดไว้ว่า อายุรับประกันสูงสุดเท่ากับอายุที่ชำระเบี้ย ลบ 5 ปี

ทุนและเบี้ยมากแค่ไหน

ทุนประกันจะเป็นเท่าไรนั้นขึ้นอยู่กับการวางแผนของแต่ละคน แต่โดยส่วนใหญ่แล้วทุนประกันขั้นต่ำที่จะเริ่มต้นทำได้ คือ 1 แสนบาท แต่ที่เป็นประเด็นในการตัดสินใจเลือกซื้อมากกว่า คือ “เบี้ยประกัน” เพราะแม้ว่าจะอายุเท่ากันและเลือกซื้อทุนประกันเท่ากัน แต่เบี้ยไม่เท่ากัน ถ้าเลือกซื้อประกันคนละแบบ คนละบริษัทกัน

กรณีของผู้ชายอายุ 40 ปี ทุนประกัน 1 ล้านบาท ซื้อประกันจากเอไอเอ เบี้ยประกันจะเท่ากับ 7.65 หมื่นบาทต่อปี แต่ถ้าไปซื้อที่ไอเอ็นจีประกันชีวิต เบี้ยประกันจะเปลี่ยนไปเป็น 87,740 บาทต่อปี หรือถ้าไปที่อยุธยา อลิอันซ์ ซี.พี. (เอเอซีพี) เบี้ยประกันจะเท่ากับ 8.9 หมื่นบาทต่อปี ขณะที่ไทยประกันชีวิต จะอยู่ที่ 7.18 หมื่นบาทต่อปี

นอกจากนี้ ยังมีรูปแบบการจ่ายเบี้ยให้เลือกตามความเหมาะสมของ “กระเป๋าเงิน” และ “ช่วงวัย” เพราะเราสามารถเลือกชำระเบี้ยเป็นรายปี ถ้าเป็นมนุษย์เงินเดือน แต่ยังเหลือเวลาอีกหลายปีกว่าจะเกษียณ แต่หากมีเงินก้อนพร้อมแล้วและยังใกล้เกษียณ ก็อาจจะเลือกเป็นการชำระเบี้ยครั้งเดียว เพื่อเปลี่ยนเงินก้อนให้เป็น “เงินบำนาญ”

คุ้มครองชีวิตแบบไหน

แทบทุกบริษัทจะกำหนด “ความคุ้มครองชีวิต” ช่วงก่อนจ่ายบำนาญเอาไว้ที่ 100% ของทุนประกันเป็นพื้นฐานอยู่แล้ว เพราะฉะนั้นพออุ่นใจได้ว่า หากเกิดเหตุไม่คาดคิดเสียชีวิตตั้งแต่ยังไม่ครบเวลาที่จะได้รับเงินบำนาญ อย่างน้อยลูกหลานยังจะได้รับเงินประกันเท่ากับทุนประกันที่ทำไว้

แต่บางบริษัทอาจจะมีข้อกำหนดเพิ่มเติมว่า หากกรมธรรม์มี “มูลค่าเวนคืนเงิน” หรือ “เบี้ยประกันที่ชำระแล้ว” สูงกว่าทุนประกัน บริษัทจะเลือกจ่ายตามจำนวนที่มากกว่า นอกจากนี้ บางบริษัทไม่ต้องให้ลุ้นว่า มูลค่าไหนจะมากกว่ากัน ก็เลยให้ความคุ้มครองเพิ่มขึ้นเป็นแบบขั้นบันไดในช่วง 10-15 ปี ก่อนจะครบอายุที่จะได้รับเงินบำนาญ

อัตราความคุ้มครองชีวิตที่สูงที่สุด (ในขณะนี้) น่าจะเป็น “รีไทร์เม้นท์ พลัส” ของไทยพาณิชย์ นิวยอร์คไลฟ์ ที่ขายผ่านธนาคารไทยพาณิชย์ เพราะความคุ้มครองจะเพิ่มเป็น 110% ตั้งแต่อายุ 44 ปี และเพิ่มขึ้น 10% ทุกปี ไปจนถึง 260% เมื่ออายุ 59 ปี

เงินบำนาญมากไหม

เป็นหัวข้อที่น่าจะสำคัญที่สุดแล้วสำหรับประกันแบบบำนาญ เพราะ “อัตราการจ่ายเงินบำนาญ” จะเป็นรายได้ประจำในช่วงหลังเกษียณ และแน่นอนจ่ายมากกว่าย่อมดีกว่า โดยส่วนใหญ่จะกำหนดไว้ที่ 12% ของทุนประกัน และมีบางบริษัทกำหนดไว้ที่ 10% ขณะที่อัตราสูงสุดเท่าที่เห็นในขณะนี้ คือ กรุงไทย-แอกซ่า ประกันชีวิต กำหนดไว้ที่ 15% ของทุนประกัน

แต่หากจะเลือกจากอัตราการจ่ายบำนาญเพียงอย่างเดียวคงไม่ได้ เพราะต้องไปดูผลประโยชน์อื่นๆ เช่น ความคุ้มครองชีวิต ระยะเวลาการจ่าย และเบี้ยประกัน ประกอบกันด้วย โดยเฉพาะเบี้ยประกัน เพราะหากย้อนกลับไปดูจะพบว่า ถ้าเลือกแบบประกันที่มีอัตราเงินบำนาญสูงกว่า ระยะเวลาการจ่ายนานกว่า ก็มักจะต้องจ่ายเบี้ยสูงกว่าด้วย

สำหรับระยะเวลาที่ได้รับเงินบำนาญนั้น เราสามารถเลือกได้ว่า จะรับไปจนถึงอายุเท่าไร 85 ปี 90 ปี หรือ 99 ปี แต่โดยมากจะเริ่มจ่ายบำนาญตั้งแต่อายุ 60 ปี ไปจนถึง 85 ปี และในบางบริษัทมีให้เลือกหลายแบบ เช่น เมืองไทยประกันชีวิต มีทั้ง 85 หรือ 99 ปี ขึ้นอยู่กับว่า “เราคิดว่า อายุจะยืนแค่ไหน”

รับประกันจ่ายกี่ปี

รูปแบบหนึ่งของ “ประกันบำนาญแบบลดหย่อนภาษีได้” คือ ในช่วงที่รับเงินบำนาญ จะไม่มีความคุ้มครองชีวิต แปลว่าหากโชคร้ายเสียชีวิตในช่วงนี้จะไม่ได้รับเงินประกัน เพราะฉะนั้นเพื่อความเป็นธรรม บริษัทประกันจึง “รับประกันการจ่ายเงินบำนาญ” ว่า อย่างน้อยจะต้องได้รับเงินบำนาญตามสมควร ซึ่งส่วนใหญ่จะกำหนดระยะเวลาการรับประกันเอาไว้ที่ 15 ปี และมีเพียงเมืองไทยประกันชีวิต ที่กำหนดไว้ 10 ปี

การรับประกันการจ่ายเงินบำนาญขั้นต่ำที่ 10 ปี หรือ 15 ปี จะเป็นการจ่ายบำนาญในครั้งเดียวมูลค่าเท่ากับมูลค่าปัจจุบันของจำนวนเงินบำนาญที่ยังไม่ได้จ่ายจนครบระยะเวลาที่รับประกันการจ่ายขั้นต่ำ

และคำว่า “มูลค่าปัจจุบัน” จะไม่เท่ากับเงินบำนาญที่จะได้รับในแต่ละปีรวมกัน เพราะหากดูจากตาราง “ตัวอย่างผลประโยชน์และความคุ้มครองชีวิต” ในหัวข้อ “มูลค่าปัจจุบันของเงินบำนาญ” จะเห็นว่ามูลค่าเงินจะลดลงไปทุกปี

ในกรณีที่เสียชีวิตตอนอายุ 70 ปี จะเท่ากับว่า เรารับเงินบำนาญไปแล้ว 11 ปี ปีละ 1 แสนบาท รวมเป็นเงิน 1.1 ล้านบาท ขณะที่ทายาท หรือผู้รับผลประโยชน์จะได้รับเงินอีก 468,800 บาท ซึ่งเป็น “มูลค่าปัจจุบัน” ของปีนั้น รวมเป็นผลประโยชน์จากการทำประกัน 1.56 ล้านบาท จากเบี้ยประกันที่จ่ายไป 1.65 ล้านบาท

แต่หากเสียชีวิตเมื่ออายุ 80 ปี หรือเท่ากับได้รับเงินบำนาญไปแล้ว 21 ปี รวมเป็นเงิน 2.1 ล้านบาท และเป็นช่วงที่พ้นจากระยะเวลา 15 ปี ที่รับประกันการจ่ายเงินบำนาญไปแล้ว จึงไม่มีการจ่ายผลประโยชน์อื่นๆ เพิ่มเติมอีก

ผลประโยชน์รวมเท่าไร

เพราะฉะนั้น อย่าไปตื่นเต้นมากนักกับคำว่า “ผลตอบแทนรวม” ที่ 300-400% เพราะถ้าเป็นนักการเงินเขาจะบอกว่า หากคิดออกมาเป็นผลตอบแทนจากการลงทุน (IRR) จะเหลือเพียง 2-3% เท่านั้น

ตัวอย่างเช่นผู้ชายที่เริ่มทำประกันแบบบำนาญตั้งแต่อายุ 30 ปี และมีชีวิตอยู่ไปจนถึง 85 ปี โดยรับเงินบำนาญปีละ 10% ในช่วงอายุ 60-85 ปี ซึ่งเขาควรจะได้ผลตอบแทนรวมเกือบๆ 300% แต่เมื่อคิดเป็นผลตอบแทนจากการลงทุนจะเท่ากับ 2.5% และอาจจะเพิ่มขึ้นอีก 1-2% เมื่อบวกกับผลประโยชน์ที่ได้จากการนำไปลดหย่อนภาษี

นอกจากนี้ ถ้าต้องการได้รับผลประโยชน์รวมตามที่บริษัทประกันบอกเอาไว้ก็ต้องมีชีวิตอยู่ไปจนครบอายุที่มีการจ่ายบำนาญด้วยเช่นกัน
แต่ใครจะหยั่งรู้อนาคตของตัวเอง เพราะฉะนั้นอย่าลังเลที่จะ “ซื้อชีวิต” ที่สุขสบายหลังเกษียณ ในเวลาที่เรายังสามารถซื้อมันได้