ตะลุยแดนปลาดิบ ชมโรงงานแหล่งผลิตรถมาสด้า3

หลังจากประสบความสำเร็จอย่างถล่มทลายในเมืองไทย สำหรับรถมาสด้า 3 ที่วิ่งกันเกลื่อนเมือง หลายท่านคงอยากจะรู้จักบ้านเกิดของเจ้ารถตัวนี้บ้าง ผมจะพาท่านผู้อ่านไปตะลุย บุกโรงงานผลิตรถยนต์มาสด้า3 โรงงาน “โฮฟุ ”....

โดย...ประกฤษณ์ จันทะวงษ์ 

หลังจากประสบความสำเร็จอย่างถล่มทลายในเมืองไทย สำหรับรถมาสด้า 3 ที่วิ่งกันเกลื่อนเมือง หลายท่านคงอยากจะรู้จักบ้านเกิดของเจ้ารถตัวนี้บ้าง ผมจะพาท่านผู้อ่านไปตะลุย บุกโรงงานผลิตรถยนต์มาสด้า3 โรงงาน “โฮฟุ ” ( Mazda Hofu Plant) ตั้งอยู่ที่เมืองโฮฟุ ประเทศญี่ปุ่น

สำหรับเมืองโฮฟุ ฟังแล้วหลายท่านอาจจะยังไม่รู้จัก งงๆ ว่ามันอยู่ส่วนไหนของญี่ปุ่น แต่ถ้าเอ่ยชื่อ เมืองฮิโรชิม่า เมืองประวัติศาสตร์ในสมัยสงครามโลกครั้งที่2 ทุกท่านคงต้องร้องอ๋อ...เป็นแน่แท้ เมืองโฮฟุอยู่ใกล้กับเมืองฮิโรชิม่าครับ ใช้เวลาเดินทาง 2 ชั่วโมงครึ่ง โดยรถบัสจากฮิโรชิม่า ผ่านอุโมงค์ใต้ภูเขาเกือบ 30 อุโมงค์
โรงงานมาสด้าโฮฟุ เมื่อก่อนใช้ผลิตมาสด้า6 ปัจจุบัน ผลิตมาสด้า 3 เป็นหลัก มีช่องทางเดิน ที่สร้างเตรียมไว้ สำหรับการเดินชมโรงงานโดยเฉพาะ เส้นทางเดินจะเริ่มตั้งแต่ห้องที่มองเห็นสายพานลำเลียงตัวถังรถจากขั้นตอนที่1 ไปตามทางเรื่อยๆจนกระทั่งแล้วเสร็จ และกระบวนการตรวจสอบคุณภาพรถแต่ละคัน ก่อนเข้าชมโรงงานทุกคนจะได้รับฟังการบรรยาย ประวัติความเป็นมา และข้อมูลของโรงงานก่อน โดยกล้องถ่ายภาพ รวมทั้งโทรศัพท์มือถือ เป็นสิ่งต้องห้ามสำหรับการเข้าชม
กระบวนการผลิตในโรงงานมาสด้า เมืองโฮฟุ

1. การสแตมป์ขึ้นรูปชิ้นส่วนเหล็ก (Stamping Shop)

แม่พิมพ์สแตมป์ชิ้นเหล็กที่มีขนาดใหญ่ ช่วยให้การสแตมป์ขึ้นรูปเฟรมด้านข้างของรถ ทั้งแบบชิ้นเดียวและการปั๊มขึ้นรูปแบบทีละ 2 ชิ้นพร้อมกันสำหรับบังโคลนหน้า และชิ้นส่วนอื่นๆ กระบวนการการสแตมป์ชิ้นส่วนและการขึ้นรูปด้วยความเร็วสูง ถูกควบคุมด้วยระบบสั่งงานอัตโนมัติเกือบทั้งหมด ชิ้นส่วนของรถที่สแตมป์ขึ้นรูปเสร็จเรียบร้อยแล้ว จะถูกจัดวางเรียงซ้อนกันบนสายพานที่ใช้เคลื่อนย้ายชิ้นส่วนด้วยระบบอัตโนมัติ และดำเนินการจัดเก็บที่โกดังชั่วคราวด้วยเครื่องกลในการขนย้ายแบบอัตโนมัติเช่นกัน จากจุดนี้มองผ่านห้องกระจก จะเห็นตัวถังรถถูกลำเลียงบนสายพาน ส่งต่อไปยังจุดประกอบตัวถัง

2. การประกอบตัวถัง (Body Assembly Shop)

มาสด้าใช้การประกอบตัวถังแบบหลากหลายรุ่นรถในไลน์เดียว (Flexible mixed-model body assembly line ) เป็นรูปแบบ สายการประกอบที่มีประสิทธิภาพสูงและประหยัดเวลา และใช้ไลน์ประกอบที่ไหลเวียนต่อเนื่อง เรียกว่า "ซี-บอล" C-BAL (Circulation of Body Assembly Line) ทำให้สามารถผลิตโมเดลใหม่ๆที่หลากหลายได้โดยไม่สะดุด  และยังมีระบบการเชื่อมอัตโนมัติแบบ Spot มาช่วยเพิ่มประสิทธิภาพและคุณภาพในการประกอบตัวถังในไลน์การประกอบ รวมทั้งกระบวนการที่ใช้หุ่นยนต์มาช่วยผ่อนแรง เช่น การติดตั้งประตู ฝากระโปรงท้าย และชิ้นส่วนอื่นๆ ของรถที่มีขนาดใหญ่ รวมถึงเครื่องเจาะชิ้นส่วนด้วยเลเซอร์ ทุกระบบในการประกอบรถล้วนเป็นระบบอัตโนมัติทั้งสิ้น ทำให้รถยนต์มาสด้าที่ผลิตจากโรงงานแห่งนี้ทุกคันมีคุณภาพและเป็นมาตรฐานเดียวกัน

3. การพ่นสี (Paint Shop)

ระบบการเคลือบพ่นสีที่โรงงานแห่งนี้ถูกออกแบบให้เป็นมิตรกับมนุษย์และสิ่งแวดล้อมรอบโรงงาน ด้วยการแยกพื้นที่ปฏิบัติงานที่ใช้คนและสถานที่อบสีออกจากกัน การเคลือบพ่นสีดำเนินการโดยหุ่นยนต์ควบคุมอัตโนมัติ ปราศจากฝุ่นละอองสีจากการพ่นและสารตกค้าง มาสด้าเป็นผู้ริเริ่มใช้ระบบการพ่นสี 3 ชั้นแบบเปียกเป็นรายแรก (Three-layer Wet Paint System) เริ่มตั้งแต่ขั้นตอนการพ่นสีรองพื้น ไปจนถึงการพ่นสีของรถ   วิธีการพ่นสีแบบเปียกนี้ทำให้เกิดประสิทธิภาพสูง คุณภาพสีดี เนื้อสีราบเรียบสม่ำเสมอ และยังช่วยร่นระยะเวลาของกระบวนการพ่นสีโดยรวมและทำให้ต้นทุนลดต่ำลง ในขณะเดียวกัน การปล่อยสารประกอบอินทรีย์ระเหยง่าย (Volatile Organic Compounds: VOC) และคาร์บอนไดออกไซด์ (CO2) ก็อยู่ในระดับต่ำ เป็นการดูแลรักษาสิ่งแวดล้อมอีกทางหนึ่ง

จากจุดนี้มองผ่านห้องกระจก จะเห็นรถมาสด้า3 ที่ถูกพ่นสีแล้ว ลำเลียงสลับสีกันบนสายพาน เพื่อส่งไปประกอบชิ้นส่วนภายในต่อไป

4. การประกอบชิ้นส่วนภายใน และการประกอบขั้นสุดท้าย (Trim & Final Assembly Shop)

ขั้นตอนแรกของการประกอบชิ้นส่วนภายใน จะแยกชิ้นส่วนประตูด้านข้างออกก่อน เพื่อให้การประกอบทำได้ง่ายและรวดเร็ว เริ่มจากการติดตั้งแผ่นรองใต้หลังคา ที่จะใช้หุ่นยนต์ยกเข้าไปทางช่องกระจกหน้ารถ , วางยางอะไล่ น้ำหนัก 20 กิโลกรัม โดยใช้หุ่นยนต์ รวมไปถึงการประกอบกระจังหน้าและหลัง ฝากระโปรง และแผงอุปกรณ์ด้านหน้า ที่มีน้ำหนักกว่า 40 กิโลกรัม (ตามลำดับ) ล้วนใช้หุ่นยนต์ในการประกอบทั้งสิ้น

การติดตั้งเก้าอี้จะใช้คนในการติดตั้งโดยมีหุ่นยนต์ช่วยยกมาให้ เช่นเดียวกับการติดตั้งประตูด้านข้างที่ได้ถูกถอดออกไปก่อนการประกอบชิ้นส่วนภายใน ประตูของรถแต่ละคันจะถูกแยกออกไปทำการติดตั้งกระจกข้างและส่วนอื่นๆจนเรียบร้อย แล้วนำกลับมาที่รถคันเดิมอย่างถูกต้องแม่นยำ ด้วยระบบควบคุมด้วยคอมพิวเตอร์ ในขั้นตอนสุดท้าย ที่ตัวรถก็ถูกประกอบเรียบร้อยแล้วเช่นกัน ส่วนนี้จะใช้คนในการประกอบแต่จะมีหุ่นยนต์ช่วยในการยกประตู

ในโรงงานจะมีระบบป้องกันการผิดพลาดในไลน์การผลิต โดยมีเชือกสายสีเหลืองและสายสีแดงยาวตลอดแนว หากเกิดความผิดพลาดขึ้นพนักงานสามารถกระตุกสายสีเหลือง เพื่อให้มีการหยุดสายพานและกลับมาแก้ไข ส่วนสายสีแดงใช้ในกรณีเหตุฉุกเฉิน

ตรงจุดนี้จะเป็นทางเดิน โล่งยกสูงกลางโรงงาน ทางด้านขวามือจะเห็นการประกอบชิ้นส่วนภายใน ส่วนทางด้านซ้ายมือจะเป็นไลน์การตรวจสอบคุณภาพรถ

5. การตรวจสอบคุณภาพ (Final Inspection)

รถยนต์เมื่อผลิตเสร็จผ่านขั้นตอนสุดท้ายแล้ว พนักงานจะขับรถคันดังกล่าว เข้าสู่ส่วนของการทดสอบคุณภาพรถ เริ่มจากจุดทดสอบรอยรั่วซึม โดยจะขับรถผ่านห้องที่มีการฉีดน้ำจากด้านบนและด้านข้างโดยรอบ สู่การตรวจเช็คด้วยสายตา ดูเครื่องยนต์ว่าเรียบร้อยดี ดูทั้งภายในภายนอกตัวถังรถ โดยมีจุดที่ต้องตรวจสอบ ถึง 2,000 จุด ตรงจุดนี้จะใช้แสงสว่างมากเป็นพิเศษ

การทดลองวิ่งบนสนามทดสอบด้านนอกอาคาร ที่มีสภาพถนนหลากหลายตามภูมิประเทศ เช่นถนนคอนกรีต , ลาดยาง หรือถนนที่มีหินขนาดใหญ่

การขนย้าย (Shipping)

รถยนต์ที่ผลิตได้จากที่นี่ 90 เปอร์เซ็นต์ส่งออกขายต่างประเทศ 10 เปอร์เซ็นต์ที่ขายภายในประเทศนั้น จะส่งผ่านท่าเรือ นิชินัวระ(Nichinoura) ส่งไปที่ ยามากูชิและทางเหนือของเกาะคิวชู สำหรับการส่งออกไปยังต่างประเทศ จะใช้เรือนิชินัวระ และท่าเรือเมืองนากาโนเซกิ (Nakanoseki) ที่ท่าเรือนากาโนเซกินี้ เรือเดินสมุทรขนาดใหญ่แต่ละลำ สามารถขนรถยนต์ต่อเที่ยวได้มากถึง 6,000 คัน โดยใช้พนักงานที่ฝึกฝนมาเป็นพิเศษขับรถขึ้นไปจอดเรียงแบบแทบจะติดกัน ชนิดที่คนดูเห็นต้องตกใจ ร้องว้าย! นึกว่าชนกันไปแล้ว

โรงงานงานมาสด้าโฮฟุ สามารถผลิตรถยนต์ได้ นาที ละ 1 คัน มีการทำงานเป็น 2 กะ กะละ 8 ชั่วโมง แต่ปัจจุบันมีลูกค้าสั่งซื้อเป็นจำนวนมาก จึงได้เพิ่มการผลิตเป็น เกือบ 24 ชั่วโมง

เมื่อผ่านมาจนถึงทางออกจะพบกับ Green Center ศูนย์ศึกษาผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม ที่มาสด้ามีนโยบาย สนับสนุนเรื่องการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม โดยพยายามออกแบบให้โรงงาน ผลิตรถยนต์โดยไม่รบกวนธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม นอกจากนั้นมาสด้ายังมีส่วนร่วมในการจัดกิจกรรมท้องถิ่น เพื่อสานสัมพันธ์กับคนในชุมชน ที่นี่มีมหาวิทยาลัยเฉพาะทางด้านเทคโนโลยีของมาสด้าเอง เพื่อส่งเสริมการศึกษา และพัฒนาบุคลากร