สร้างข้าวพันธุ์ใหม่ ทนแล้ง ทนโรค เพิ่มผลผลิต

เรื่อง วราภรณ์ เทียนเงิน

ภาวะโลกร้อนที่มีผลต่อสภาพอากาศและผลผลิตทางการเกษตรอย่างมาก การร่วมแก้ปัญหาคือ การใช้งานวิจัยและพัฒนา (อาร์แอนด์ดี) มาร่วมแก้ปัญหา เพื่อทำให้ผลผลิตทางการเกษตรสามารถออกมาสู่ตลาดได้อย่างต่อเนื่อง ล่าสุดกับนักวิจัยไทยที่ร่วมทำวิจัยข้าวไทย ปรับปรุงพันธุ์ข้าวให้ทนทานต่อความแห้งแล้ง

“พัณณ์ชิตา เวชสาร” นักวิจัยจาก ศูนย์วิจัยข้าวอุบลราชธานี กรมการข้าว เปิดเผยว่า โครงการนี้เป็นการวิจัยร่วมกันระหว่าง ศูนย์วิจัยข้าวอุบลราชธานี กรมการข้าว ร่วมกับฟิลิปปินส์ และสหราชอาณาจักร ร่วมศึกษาหาลักษณะราก ที่ทำให้ข้าวมีความทนแล้งได้มากขึ้น เพื่อให้ตรงกับสภาพอากาศในปัจจุบันของประเทศไทยและประเทศในภูมิภาคอาเซียน

ขณะเดียวกัน จะดำเนินการเพื่อให้สามารถระบุยีนที่ควบคุมลักษณะราก และพัฒนาเครื่องหมายโมเลกุลสำหรับใช้คัดเลือกและปรับปรุงพันธุ์ข้าวให้มีประสิทธิภาพในการใช้น้ำและทนแล้งได้มากขึ้น ทั้งนี้ การปรับปรุงพันธุ์ข้าวให้มีความทนทานต่อความแห้งแล้งมีความจำเป็นที่จะช่วยลดการสูญเสียผลผลิตในแต่ละปีลงได้

ในเบื้องต้น การศึกษาลักษณะราก ที่สามารถทนแล้งได้มากขึ้นนั้น จะต้องเป็นรากที่สามารถหยั่งลึกได้ มีท่อลำเลียงน้ำขนาดเล็ก เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการดูดซึมน้ำ คาดว่า ภายในเวลา 3 ปีนับจากนี้ จะทำการวิจัยเพื่อได้พันธุ์ข้าวที่ทนแล้งออกมาได้ และในเวลา 3-5 ปีข้างหน้า จึงจะมีการถ่ายทอดองค์ความรู้ต่างๆ ให้แก่ภาคเกษตรกรของประเทศไทย รวมถึงมีการปรับปรุงพันธุ์ข้าวในระยะต่อไป

“กำลังศึกษาการที่ทำให้ข้าวสามารถทนแล้งได้มากขึ้นว่ามีสาเหตุมาจากอะไร และการศึกษาลักษณะราก โดยมีเป้าหมายสำคัญที่จะสร้างองค์ความรู้ในเรื่องข้าว และทำให้เกษตรกรได้รับประโยชน์สูงสุด” พัณณ์ชิตา กล่าว

“ศิริพร วัฒนศรีรังกุล” ผู้อำนวยการโปรแกรม สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) กล่าวว่า โครงการวิจัยข้าวดังกล่าว อยู่ภายใต้ความร่วมมือของโปรแกรมทุนวิจัยข้าวภายใต้กองทุนความร่วมมือนิวตันระหว่างประเทศไทย สหราชอาณาจักร จีน ฟิลิปปินส์ และเวีดนาม เพื่อส่งเสริมการวิจัยข้าวร่วมกัน โดยหนึ่งในโครงการที่ได้รับทุนวิจัยส่งเสริมคือ การวิจัยข้าว ที่จะปรับปรุงพันธุ์ข้าวให้ทนทานต่อความแห้งแล้ง

ทั้งนี้ การวิจัยข้าวภายใต้กองทุนนิวตัน เป็นความร่วมมือกัน 5 ประเทศ ได้มอบทุนส่งเสริมรวม 500 ล้านบาท ทำโครงการวิจัยรวม 13 โครงการ และมี 3 โครงการที่นักวิจัยไทยร่วมดำเนินการ มีเวลาดำเนินการ 3 ปี พร้อมกันนี้ สวทช.ได้ร่วมให้ทุนสนับสนุนทำวิจัยในโครงการรวม 20 ล้านบาท

ส่วนอีก 2 โครงการที่นักวิจัยไทยร่วมดำเนินการ ได้แก่ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ร่วมกับประเทศจีนสหราชอาณาจักร ร่วมค้นหาข้าวที่ให้ผลผลิตสูง ภายใต้สภาวะแล้งและอุณหภูมิสูง ส่วนโครงการที่สาม มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ร่วมกับฟิลิปปินส์และสหราชอาณาจักร พัฒนาพันธุ์ป้องกันการเกิดโรคขอบใบแห้งเป็นอีกทางที่จะช่วยสร้างข้าวพันธุ์ใหม่ให้พร้อมต้านทานต่อทั้งอากาศ และป้องกันโรค เพื่อสร้างข้าวทำให้มีผลผลิตเพิ่มขึ้น และตรงกับความต้องการของตลาดโลก เนื่องจากในระยะยาวแนวโน้มสภาพอากาศจะยิ่งทวีความผันผวนขึ้นแน่นอนจากภาวะโลก