ศีลข้อ 5 ในที่ทำงาน

โดย ทายาท ศรีปลั่ง

พฤติกรรมการดื่มสุราเมรัย ความหมายศีลข้อที่ 5 คือ การเว้นจากของมึนเมาอันเป็นที่ตั้งแห่งความประมาท มีสุราและเมรัย

ศีลข้อที่ 5 นี้ เป็นความละเอียดอ่อนของพระพุทธเจ้า เนื่องจากว่าการเสพสิ่งมึนเมานำพาไปฆ่า สติสัมปชัญญะและปัญญา เป็นการทำร้ายตนเอง เป็นการห้ามจิตที่เป็นกุศลเกิดขึ้น จึงเป็นอันตรายต่อตัวเองและผู้อื่น

ความหมายในที่ทำงาน เมื่อนำศีลข้อ 5 นี้มาปรับใช้กับการทำงาน คือศีลข้อ 5 นี้มีความสำคัญมากเนื่องจากเมื่อดื่มสุราหรือสิ่งมึนเมาทำให้ขาดสติสัมปชัญญะและปัญญา อาจเกิดการทะเลาะวิวาทด่าทอ ขาดการเคารพนับถือจากผู้ใต้บังคับบัญชาเป็นที่ติฉินนินทา การงานเสื่อมลง และมากกว่านั้นคืออาจนำพาให้เกิดการฆ่าสัตว์ ลักทรัพย์ ผิดศีลกาเม และพูดเท็จได้

ผิดศีลข้อ 5 เพียงข้อเดียวอาจทำให้ผิดศีลอีก 4 ข้อด้วย หากว่าเลิกสุรายังเกิดประโยชน์อื่นๆ อีก เช่น สุขภาพแข็งแรง มีเงินเก็บเพิ่มขึ้น มีเวลาทำกิจกรรมที่เป็นประโยชน์เพิ่มขึ้น เป็นผลกรรมที่เกิดในชาติปัจจุบันได้เห็นทันตา

ตัวอย่างพฤติกรรมละเมิดศีลในที่ทำงานจากงานวิจัยอื่น

โครงการวิจัยของ ศยามล เจริญรัตน์ นักวิจัย สถาบันวิจัยสังคม จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เรื่องการศึกษาผลกระทบของเหยื่อจากการขับขี่ยวดยานขณะเมาสุราเพื่อหามาตรการป้องกันแก้ไข ปี 2549 : กรณีศึกษาผู้พิการจากอุบัติเหตุที่เกี่ยวข้องกับแอลกอฮอล์ 100 กรณี ซึ่งเป็นผู้พิการระดับต่างๆ อายุตั้งแต่ 12-70 ปี โดยมีค่าเฉลี่ยที่ 35 ปี

พบว่า กลุ่มวัยรุ่นและเยาวชนชายได้รับอุบัติเหตุสูงถึงร้อยละ 63 วัยรุ่นชายเมาแล้วขับ ร้อยละ 54 ถูกคนเมาชน ร้อยละ 24 และโดยสารในรถที่คนเมาขับ ร้อยละ 22 ฉะนั้นวัยรุ่นและเยาวชนชายจึงเป็นกลุ่มที่มีความเสี่ยงในการเกิดอุบัติเหตุสูงมาก

ตัวอย่างพฤติกรรมจากการเสวนากลุ่มย่อย

การสูบบุหรี่ · พนักงานเบียดเบียนเวลาทำงานไปสูบบุหรี่

การดื่มสุรา

· มีพนักงานขับรถดื่มสุราในเวลาทำงาน ดื่มสุราแล้วขาดสติ ทำความผิด เช่น ปลุกปล้ำเพศตรงข้าม

· คนไทยชอบคิดว่าถ้าไม่มีเหล้าก็ไม่ใช่งานเลี้ยง

· พนักงานเอาของขวัญไปให้ลูกค้า ถ้าไม่มีเหล้าบางรายก็จะทวง ทำให้ต้องซื้อไปให้เพิ่ม

· พนักงานบางคนที่ทำงานเกี่ยวกับด้านการขาย ถ้าต้องขายงานให้ได้บางทีก็ต้องติดสินบนโดยการพาไปเลี้ยงสังสรรค์

· พนักงานบางบริษัทที่ต้องประสานงานกับคนต่างชาติ ถ้าอยากได้งานต้องพาไปกินเหล้า รับรองได้งานแน่นอน

· เลี้ยงเหล้าปาร์ตี้เพื่อได้สัญญาโครงการ

· บางบริษัทมีงบให้เบิกเลี้ยงลูกค้าแบบผิดครบ 3 ข้อเลย โกหก นารี และสุรา

· คนญี่ปุ่นเลิกงานปุ๊บเจ้านายพาไปกินเหล้า ไปตีกอล์ฟ ก็ต้องกินเหล้าให้เป็น ไม่งั้นกลายเป็นเรื่องแปลก

· การคุยกับคนใหญ่โต เช่น ตำรวจ ต้องผ่านเหล้าก็จะคุยง่ายขึ้น และบางครั้งได้รู้เรื่องที่เราอยากล้วงความลับ

แรงจูงใจในการผิดศีลข้อ 5 ส่วนใหญ่กินเพื่อเข้าสังคม หรือบางคนเป็นพนักงานขายต้องมีไปสังสรรค์กับลูกค้าบ้างเพื่อให้ลูกค้าพอใจ เนื่องจากลูกค้ารายใหญ่ของบริษัท หรือคิดว่าการกินเหล้าเป็นเรื่องปกติในงานสังสรรค์

วิธีป้องกันการผิดศีลข้อ 5

· HR บริษัทต้องออกกฎไม่ให้มีเหล้าในงานเลี้ยง

· กระตุ้นให้พนักงานรักษาศีล ฝึกนั่งสมาธิด้วย ทำให้ชีวิตดีขึ้นมาก

· ฝึกค่านิยมให้เป็นคนมีจุดยืน ใจแข็ง อย่ากินตามคนอื่น

· ภาครัฐพยายามปรับราคาให้แพงขึ้น ออกเวลาการขายและการดื่มให้ยากมากขึ้น

· ส่งเสริมและสนับสนุนให้พนักงานมีการเจริญสติอย่างสม่ำเสมอ