PromptPay QR Code

บุญสน เจนชัยมหกุล รองผู้อำนวยการธนาคารออมสินอาวุโส

เมื่อวันที่ 30 ส.ค.ที่ผ่านมา ธนาคารแห่งประเทศไทย (ธปท.) ได้ร่วมกับธนาคารต่างๆ ประกาศมิติใหม่ของการชำระเงินด้วย QR Code เพื่อนำประเทศไทยเข้าสู่สังคมไร้เงินสด

การชำระเงินในมิตินี้เป็นการทำรายการผ่านโมบายแอพของธนาคารที่ท่านใช้ประจำ เลือกช่องทางการจ่ายเงินด้วย QR Code และถ่ายภาพ QR Code ของร้านค้า บันทึกยอดเงินที่ต้องชำระ เสร็จสิ้นการทำรายการด้วยการยืนยัน

ในอดีต เราคุ้นเคยกับแถบรหัส หรือ Bar Code ซึ่งใช้อย่างแพร่หลายทั่วโลกสำหรับสินค้าอุปโภค บริโภคทุกประเภท โดยจุดเริ่มเกิดจากธุรกิจค้าปลีกที่มองหาแนวทางในการบันทึกรหัสสินค้าในเวลาอันรวดเร็ว เราจะคุ้นเคยกับภาพพนักงานส่องแถบรหัสของสินค้าเมื่อทำการชำระเงินในซูเปอร์มาร์เก็ต หรือร้านสะดวกซื้อต่างๆ

นอกจากนั้น ยังมีการประยุกต์ที่แพร่หลายของการชำระค่าสินค้าและบริการ (Bill Payment) จากแถบรหัสด้านท้ายของใบแจ้งหนี้ ทำให้การนำไปชำระเงินเป็นไปอย่างรวดเร็วและถูกต้อง

แต่อย่างไรก็ตาม คุณภาพการพิมพ์หรือเครื่องอ่าน อาจทำให้การอ่านข้อมูลเข้าระบบมีอุปสรรค จึงต้องมีการพิมพ์ตัวเลขกำกับด้านล่างเสมอ เพื่อใช้ในการบันทึกข้อมูลแทนเมื่ออ่านจากเครื่องไม่ได้

QR Code หรือ Quick Response Code บางครั้งอาจเรียกว่า 2-D Bar Code อยู่ในรูปแบบสี่เหลี่ยมจัตุรัสถูกประดิษฐ์ขึ้นเพื่อลดข้อจำกัดของแถบรหัส ไม่ว่าจะเป็นความสามารถในการจุตัวเลขและตัวอักษรได้มากกว่า 4,000 ตัวอักษร และสามารถอ่านได้อย่างแม่นยำแม้ว่าจะมีความเสียหายบางส่วน

รวมทั้งไม่ต้องอ่านในระยะประชิดเหมือนการอ่าน Bar Code เทคโนโลยีของกล้องบนโทรศัพท์เคลื่อนที่ ทำให้การอ่านแถบรหัสทุก รูปแบบทำได้สะดวก และมีประสิทธิภาพที่ดีกว่าเครื่องอ่านในอดีต

ในประเทศจีน การชำระเงินด้วย QR Code เป็นที่นิยมจนก้าวผ่านจุดตัดที่เอาชนะเงินสดไปแล้ว โดยการนำของ Alipay และ wePAY แรงผลักดันของสังคมไร้เงินสดนี้เกิดจากธนบัตรที่มีมูลค่าสูงสุดคือเพียง 100 หยวน หรือเทียบเท่า 500 บาท ซึ่งนอกจากพกพาได้จำนวนจำกัดแล้ว การแพร่หลายของธนบัตรปลอมทำให้เป็นข้อกังวลของร้านค้าในการรับเงินสด

ธุรกิจการเงินในประเทศไทย ได้มีการเริ่มใช้ QR Code โดยธนาคารออมสิน สร้างนวัตกรรมในการถอนเงินสดจากเครื่องเอทีเอ็มด้วยแอพบนโทรศัพท์เคลื่อนที่ในรูปแบบนี้ซึ่งมีความปลอดภัยสูงเป็นรายแรกในเอเชีย ซึ่งแตกต่างจากระบบการใช้เพียงการส่งรหัสตัวเลขมีการใช้งานในหลายประเทศแต่ไม่แพร่หลาย

การชำระเงินด้วย QR Code ซึ่งธนาคารต่างๆ ได้ร่วมกันสนับสนุนนั้น นอกจากประโยชน์ที่เห็นได้ชัดของร้านค้าที่ไม่ต้องเตรียมเงินทอน หรือต้องเก็บเงินสดไว้จำนวนมากแล้ว คำถามแรกที่มักจะพบจะเป็นเรื่องความกังวลต่อการบันทึกจำนวนเงินผิดพลาด เมื่อมีการกดยืนยันไปแล้ว

แต่ในชีวิตจริงคือ ผู้ขายสามารถโอนเงินกลับไปเช่นเดียวกับการทอนเงิน และสามารถอ้างอิงตัวเลขของรายการเดิมได้อย่างชัดเจนมากกว่าการใช้เงินสดซึ่งผู้ขายมักจำไม่ได้ว่าจ่ายมาเกินอย่างที่ลูกค้ากล่าวอ้างหรือไม่

ในขณะที่ทุกสถาบันการเงินได้ร่วมกัน เพื่อเอาชนะการใช้เงินสดซึ่งเป็นต้นทุนสำหรับประเทศ สิ่งที่กำลังเป็นเรื่องท้าทายนอกเหนือจากการที่จะทำให้ลูกค้าเข้าสู่ระบบนี้ให้มากที่สุดแล้ว เรื่องสำคัญคือจะต้องทำให้การชำระเงินรูปแบบนี้เร็วเท่ากับการยื่นเหรียญให้กับแม่ค้า

นอกจากนั้น ยังมีค่าใช้จ่ายการประมวลผลของธุรกรรมที่กำลังจะมีปริมาณมหาศาลและทวีคูณขึ้นอย่างรวดเร็วซึ่งจะเป็นต้นทุนของสถาบันการเงิน แต่ที่แน่นอนที่สุดคือการเข้าสู่สังคมไร้เงินสดจะลดต้นทุนการบริหารจัดการเงินสดของทุกภาคส่วน