‘สเปน’ ใน ‘คืนข้ามปี’ ต้องกินองุ่น 12 ลูก ให้ทันเสียงระฆังดัง!

เทศกาลปีใหม่ในแต่ละแห่ง มักจะซ่อนธรรมเนียมที่เป็นสัญลักษณ์น่าสนใจไว้เสมอ

เช่นเดียวกับ ปีใหม่ของ 'ประเทศสเปน' ที่ไม่ได้เริ่มด้วยการเคานต์ดาวน์ จุดพลุ ดอกไม้ไฟตูมตาม

 

 

ที่จตุรัสปูเอร์ตา เดล โซล (Puerta del Sol) ใจกลางกรุงมาดริด ชาวสเปนซึ่งมารวมตัวกันจดจ้องอยู่กับเสียงระฆังดัง เมื่อถึงเวลาปีใหม่มาเยือน

ในมือของพวกเขาจะถือองุ่นไว้ และเมื่อระฆังดังขึ้น พวกเขาจะเริ่มกินองุ่น ที่สำคัญคือต้องกินให้ทัน โดยต้องกิน 1 ลูกทุกเสียงระฆังดัง 1 ที ซึ่งรวมแล้วจะต้องกิน 12 ลูกภายในระยะเวลาไม่ถึงหนึ่งนาที!

 

ธรรมเนียมนี้ซึ่งเรียกว่า ลาสโดเซอูวาสเดลาซูเอร์เต (Las Doce Uvas de la Suerte) เป็นภาพจำปีใหม่ของสเปนที่มีมานานกว่า 100 ปีล่วงมาแล้ว!

 

 

จากการล้อเลียนชนชั้น สู่ ‘ไวรัล’ ปีใหม่ทั้งประเทศ

 

ธรรมเนียมของสเปนนี้เกิดขึ้นในช่วงปลายศตวรรษที่ 19 ชนชั้นสูงในมาดริดนิยมเลียนแบบธรรมเนียมฝรั่งเศส ที่มีไลฟ์สตไล์หรูหราชอบจิบแชมเปญกับองุ่นในคืนวันสิ้นปี ชาวมาดริดทั่วไปที่หมั่นไส้ความฟุ้งเฟ้อนี้ ประกอบกับในปี 1882 นายกเทศมนตรีเมืองแมดริดดันออกกฎหมายห้ามจัดงานรื่นเริงบนถนนในคืนวันคริสต์มาสและวันปีใหม่ เพื่อจัดระเบียบสังคม ซึ่งว่ากันว่าแท้ที่จริงแล้วเป็นการกันคนจนไม่ให้เสียงดังรบกวนคนรวย

ชาวแมดริดที่โกรธแค้นและหมั่นไส้กฎหมาย จึงรวมตัวกันที่ จัตุรัสปูเอร์ตา เดล โซล (Puerta del Sol)  ใจกลางกรุงมาดริด ในคืนวันที่ 31 ธันวาคม เพื่อล้อเลียนด้วยการกินองุ่นบ้าง แต่เป็นการควักองุ่นออกมากินให้ดูตลกและกินตามเสียงระฆังบอกเวลา!

 

 

 

จนกระทั่งในปี ค.ศ. 1909 เมื่อแคว้น อาลีกันเต (Alicante) เผชิญวิกฤต 'ผลผลิตองุ่นล้นตลาด' (The Surplus) เกษตรกรในยุคนั้นจึงหยิบยกพฤติกรรมล้อเลียนในเมืองหลวงมาผูกเข้ากับผลผลิตที่ล้นสต็อก โปรโมตให้การกินองุ่นเป็นเรื่องของ ‘ความโชคดี’  เพื่อระบายสินค้า

 

สำหรับแคว้นอาลีกันเตแห่งนี้ มีความมหัศจรรย์ซ่อนอยู่ คือเป็นสถานที่ซึ่งสามารถผลิตองุ่นสดๆ ในเดือนธันวาคมซึ่งเต็มไปด้วยอากาศที่หนาวเหน็บ และหมดหน้าเก็บเกี่ยวไปแล้ว  แต่เกษตรกรที่อาศัยอยู่ในหุบเขา Vinalopó ในอาลีกันเต ได้ใช้นวัตกรรมที่เรียกว่า ‘การห่อถุง’ โดยนำถุงกระดาษไปห่อพวงองุ่นพันธุ์ Aledo เอาไว้ตั้งแต่อยู่บนต้น เพื่อชะลอการสุกให้ลากยาวไปจนถึงสิ้นปี ผิวองุ่นที่ถูกห่อจะบางลง เนื้อนุ่มขึ้น ทำให้เคี้ยวและกลืนได้ง่าย

 

จาก ‘การประชดเสียดสี’ ในครั้งนั้น กลับกลายว่าเป็นความสนุกสนาน กลายเป็นข่าวใหญ่ในหน้าหนังสือพิมพ์

 

12 ลูกไม่ง่ายและสนุกกว่าที่คิด

 

ความสนุกที่มามากกว่านั้นสำหรับธรรมเนียมนี้คือ การกินองุ่น 12 ลูกให้ทันกับ 12 เสียงระฆัง

 

มีการสังเกตว่าคนต่างชาติหรือแม้แต่คนสเปนเองก็ยังพลาด เพราะ ‘กลไกของเสียงระฆัง’ ซับซ้อนกว่าที่คิด  แรกเริ่มลูกบอลโลหะด้านบนหอระฆังจะร่วงลงมา และเกิดเป็นเสียงเตือนดังขึ้น 4 ครั้ง

 

หลายคนพลาดเอาตอนนี้แหละ! เพราะจริงๆ ต้องห้ามกินตอนจังหวะเสียงนี้เด็ดขาด มันคือจังหวะหลอก

 

แท้ที่จริงแล้วต้องนับ 4 ครั้งให้จบ และเริ่มกินลูกแรกเมื่อเสียงระฆัง ‘บอกชั่วโมง’  ของจริงดังขึ้น ใครเผลอกินตั้งแต่ Los Cuartos มักจะองุ่นหมดก่อนปีใหม่ หรือไม่ก็สำลักเลยทีเดียว เพราะเสียงระฆังแต่ละครั้งห่างกันเพียง 3 วินาที

 

 

นวัตกรรมช่วยชีวิต ที่เกิดตามมาเพื่อให้กินองุ่น 12 ลูกได้ทัน!

 

ทำไมถึงต้อง 12 ลูก? นั่นก็เพราะว่าตัวเลข 12 สอดคล้องกับ 12 เดือนในแต่ละปี องุ่นจึงเป็นตัวแทนของเวลา

 

ในอดีตการกิน 12 ลูกที่ต้องเคี้ยวกลืนเพื่อยัดลูกใหม่เข้าไปนั้นไม่ง่าย ไม่น่าเชื่อว่าธรรมเนียม 100 ปีนี้ได้สร้างนวัตกรรมใหม่ๆ เกิดขึ้น เพียงเพราะอยากให้กินองุ่นครอบ 12 ลูกได้ทัน ยกตัวอย่างเช่น องุ่นกระป๋อง ที่ปอกเปลือกและแคะเมล็ดออกแล้ว หรือมีแม้กระทั่ง วันซ้อมใหญ่ เนื่องจากวันจริงคนแน่นมาก ชาวสเปนจึงมีธรรมเนียมไปซ้อมกินองุ่นที่หน้าหอนาฬิกาในวันที่ 30 ธันวาคม หรือช่วงเที่ยงวันของวันที่ 31 แทน เพื่อเอาบรรยากาศโดยไม่ต้องเบียดเสียด

 

…

 

การกินองุ่น 12 ลูก ถ้าจะให้ความหมายของมันอย่างลึกซึ้งก็คือ คนที่กินจะถูกโฟกัสให้กินตรงจังหวัด ไม่กังวลถึงอนาคต ไม่นึกถึงอดีต เพราะเสียงระฆังจะดังแบบไม่รอ!

การอยู่กับปัจจุบันและจัดการสิ่งที่อยู่ตรงหน้า อาจจะเป็นอีกหนึ่งบทเตรียมพร้อมจิตใจรับปีใหม่จากธรรมเนียมสุดสนุกของชาวสเปนก็เป็นได้.