ประเทศต่างๆ ควรเก็บภาษีนิติบุคคลขั้นต่ำเพื่อหลีกเลี่ยงการสูญเสียรายได้

สำนักข่าวรอยเตอร์- เจเน็ต เยลเลน รัฐมนตรีกระทรวงการคลังสหรัฐฯ กล่าวเมื่อวันจันทร์ว่า เมื่อบางประเทศเริ่มบังคับใช้ภาษีขั้นต่ำทั่วโลกสำหรับบริษัทข้ามชาติ ประเทศอื่นๆ ที่มีอัตราภาษีนิติบุคคลต่ำกว่าจะต้องปฏิบัติตามหรือเสี่ยงต่อการสูญเสียรายได้จากภาษี

“เมื่อบางประเทศเลือกใช้ (ภาษีนิติบุคคลขั้นต่ำ) และบังคับใช้ภาษีเหล่านี้ ก็จะเริ่มมี (ประเทศต่างๆ) มากขึ้นเรื่อยๆ ที่เห็นว่าพวกเขาสนใจที่จะเข้าร่วม” เยลเลนกล่าวในการหารือกับรัฐมนตรีกระทรวงการคลังของแคนาดา คริสเชีย ฟรีแลนด์ ในเมืองโตรอนโต

ทั้งนี้ มี 136 ประเทศตกลงข้อตกลงระดับโลกเกี่ยวกับภาษีนิติบุคคลขั้นต่ำในเดือนตุลาคม 2564 เพื่อให้แน่ใจว่าบริษัทขนาดใหญ่จ่ายอัตราภาษีขั้นต่ำที่ 15% และทำให้ยากขึ้นสำหรับบริษัทเหล่านี้ที่จะหลีกเลี่ยงการเก็บภาษี แต่มาตรการภาษีดังกล่าวยังไม่ได้ดำเนินการที่ไหนเลย

ทั้งนี้ "อัตราภาษีนิติบุคคลขั้นต่ำทั่วโลก" (Global minimum corporate tax rate) เป็นอัตราภาษีขั้นต่ำสำหรับรายได้นิติบุคคลที่ตกลงและยอมรับในระดับสากลโดยเขตอำนาจศาลแต่ละแห่ง แต่ละประเทศจะมีสิทธิ์ได้รับส่วนแบ่งรายได้ที่เกิดจากภาษี เป้าหมายคือเพื่อลดการแข่งขันด้านภาษีระหว่างประเทศและกีดกันบรรษัทข้ามชาติ (MNC) จากการเปลี่ยนแปลงผลกำไรเพื่อบรรลุการหลีกเลี่ยงภาษี

เมื่อวันที่ 8 ตุลาคม พ.ศ. 2564 มี 136 ประเทศตกลงตามแผนขององค์การเพื่อความร่วมมือและการพัฒนาทางเศรษฐกิจ (OECD) เพื่อใช้อัตราภาษีขั้นต่ำทั่วโลก 15% โดยเริ่มในปี 2566 โดย 4 ประเทศยังไม่ได้ลงทะเบียน (เคนยา ไนจีเรีย ปากีสถาน และศรีลังกา)

หากประเทศที่มีภาษีนิติบุคคลขั้นต่ำต่ำกว่า 15% ตัดสินใจที่จะไม่ทำอะไรเลย พวกเขาอาจสูญเสียสิทธิ์ในการเก็บภาษี สิทธิการเก็บภาษีจากรายได้ที่เกิดขึ้นในท้องถิ่นเหล่านี้อาจไปประเทศอื่น ตัวอย่างเช่น หากบรรษัทข้ามชาติตั้งอยู่ในเขตอำนาจศาลภาษีต่ำซึ่งไม่ได้ใช้มาตรการที่เกี่ยวข้อง ภาษีที่ถูกทบมาจะถูกคำนวณโดยบริษัทโฮลดิ้งคนกลางรายถัดไปในห่วงโซ่ความเป็นเจ้าของ ในกรณีนี้ เขตอำนาจศาลภาษีต่ำจะสูญเสียรายได้จากภาษีซึ่งมีสิทธิในการจัดเก็บภาษีเบื้องต้น