เปิดภาพลับคุกนรกอินเส่ง ขังฝ่ายต่อต้านเผด็จการเมียนมา

(รอยเตอร์) - ในภาพวาดหนึ่ง ผู้ชายหลายสิบคนนั่งอัดกันในห้องเดี่ยว คุกเข่าลงด้วยกัน ทุกตารางนิ้วของพื้นที่ถูกครอบครอง ในอีกด้านหนึ่งพวกเขานอนหงายอยู่บนพื้น ใบหน้าของพวกเขาเครียดด้วยความรู้สึกไม่สบาย

ภาพสเก็ตช์ 14 ภาพที่ถูกลักลอบนำเข้าจากเรือนจำอินเส่ง (Insein) ของเมียนมา และบทสัมภาษณ์อดีตนักโทษ 8 คน เผยให้เห็นภาพภายในเรือนจำที่โด่งดังที่สุดของประเทศ ซึ่งถูกเปิดเผยข้อมูลไม่บ่อยนัก นักโทษการเมืองหลายพันคนถูกส่งตัวไปตั้งแต่การทำรัฐประหารในปีที่แล้วและการสื่อสารกับโลกภายนอกมีอย่างจำกัด

ภาพสเก็ตช์ด้วยหมึกสีน้ำเงิน แสดงชีวิตประจำวันของกลุ่มนักโทษชายในห้องขัง การเข้าคิวรอน้ำจากรางเพื่อชำระล้างร่างกาย การพูดคุย หรือนอนบนพื้นท่ามกลางความร้อน

นอกเหนือจากการพรรณนาจากภาพเหล่านั้น ผู้ต้องขัง 8 คนที่เพิ่งได้รับการปล่อยตัวบอกกับรอยเตอร์ว่าเรือนจำอินเส่ง ซึ่งเคยเป็นโรงงานในยุคอาณานิคมในย่างกุ้งเต็มไปด้วยหนู เป็นสถานที่รับสินบนเป็นประจำ ผู้ต้องขังต้องจ่ายค่าพื้นที่นอนบนพื้น และไม่รักษาอาการเจ็บป่วยที่ลุกลามให้กับนักโทษ

“เราไม่ใช่มนุษย์ที่ถูกคุมขังอีกต่อไปแล้ว” ญี ญี ทแว (Nyi Nyi Htwe) วัย 24 ปี ซึ่งลักลอบนำภาพสเก็ตช์ออกจากเรือนจำเมื่อเขาได้รับการปล่อยตัวในเดือนตุลาคม หลังจากใช้เวลาหลายเดือนในข้อหาหมิ่นประมาท ในข้อกล่าวหาที่เขาปฏิเสธ ซึ่งเกี่ยวข้องกับการร่วมประท้วงต่อต้านรัฐประหาร

เมืองอินเส่งสร้างขึ้นโดยชาวอังกฤษในปี พ.ศ. 2414 เป็นเรือนจำที่ใหญ่ที่สุดของเมียนมาร์ เป็นที่คุมขังผู้คนที่ต่อต้านรัฐบาลทหารจำนวนมาก

วา โลน และจ่อ โซ อู นักข่าวของรอยเตอร์ ซึ่งถูกตัดสินว่ามีความผิดฐานละเมิดกฎหมายความลับทางการของเมียนมาในปี 2560 ใช้เวลาส่วนใหญ่ 511 วันหลังการคุมขังในอินเส่ง พวกเขาได้รับการปล่อยตัวในการนิรโทษกรรมปี 2019 ก่อนการทำรัฐประหารครั้งล่าสุด

ศิลปินผู้ต้องโทษวาดภาพเรือนจำระหว่างเดือนเมษายนถึงกรกฎาคมปีที่แล้ว ภายหลังการปล่อยตัว เขาปฏิเสธที่จะให้สัมภาษณ์หรือระบุตัวตน โดยบอกกับ Nyi Nyi Htwe ว่าเขากลัวว่าจะถูกเอาคืน

Nyi Nyi Htwe ซึ่งพบศิลปินดังกล่าวในเรือนจำกล่าวว่าเขาวาดภาพนักโทษหากถูกร้องขอและวาดฉากในเรือนจำทุกที่ที่เขาไปโดยบอกว่าเขารู้สึกผ่อนคลายมากขึ้นขณะวาดภาพ เขาให้ภาพสเก็ตช์แก่ Nyi Nyi Htwe เป็นของขวัญวันเกิด

Nyi Nyi Htwe กล่าวว่าเขาลักลอบนำพวกเขาออกไปในการปล่อยตัวเพื่อแสดงให้เพื่อน ครอบครัว และคนอื่นๆ ทราบถึงสภาพภายใน

นับตั้งแต่การรัฐประหาร มีผู้ถูกควบคุมตัว 10,072 คนในเมียนมา รวมทั้งซูจีและคณะรัฐมนตรีส่วนใหญ่ของเธอ และมีผู้เสียชีวิตกว่า 1,730 คน ตามการระบุของสมาคมช่วยเหลือผู้ต้องขังทางการเมือง (AAPP) ซึ่งมีการอ้างตัวเลขอย่างกว้างขวาง รัฐบาลทหารกล่าวว่าตัวเลขของ AAPP  เกินจริงผู้ถูกคุมขังหลายคนถูกส่งไปยังอินเส่ง

โฆษกของ AAPP ระบุว่า เรือนจำสร้างขึ้นเพื่อรองรับผู้ต้องขังราว 5,000 คน โดยมีจำนวนผู้ต้องขังเพิ่มขึ้นเป็นกว่า 10,000 คนนับตั้งแต่รัฐประหาร สำนักข่าวรอยเตอร์ไม่สามารถยืนยันตัวเลขได้

ภาพร่างที่นำออกมาจากคุกสะท้อนให้เห็นถึงตัวเลขนักโทษที่เพิ่มขึ้นในช่วงหลายเดือนหลังการรัฐประหาร นาย Nyi Nyi Htwe กล่าว

ในคราวหนึ่งตั้งแต่ปลายเดือนเมษายน นักโทษสองสามคนนั่งแยกจากกันในหอพัก และอ่านหนังสือ ภาพจากเดือนมิถุนายนแสดงให้เห็นผู้คนประมาณ 60 คนอยู่ในห้องเดียวกัน หลายคนนอนเรียงกันเป็นแถวแน่นๆ ตรงกลาง ที่เหลือเอนหลังพิงกำแพง

Nyi Nyi Htwe กล่าวว่าเขาและคนอื่น ๆ อีกกว่า 100 คนถูกอัดแน่นเกินความสามารถที่จะเข้าไปในห้องที่พวกเขา "นอนห่างกันเพียงนิ้วเดียว" และเขาเฝ้าดูเจ้าหน้าที่เรือนจำทุบตีผู้ต้องขังด้วยกระบองและต้องจ่ายสินบนเพื่อส่งข้อความถึงครอบครัว ที่พวกเขาบอกเขามักจะมาไม่ถึง

คนที่ได้รับการปล่อยตัวในช่วงไม่กี่เดือนที่ผ่านมาเผยว่า ความแออัดยัดเยียดทำให้เกิดปัญหาการขาดแคลนน้ำ โรคภัยไข้เจ็บ การต่อสู้ระหว่างนักโทษ และการติดสินบนที่แพร่หลาย 

“หนูวิ่งไปรอบๆ ห้อง ห้องน้ำก็สกปรก อาหารมีแมลงวันปน พวกที่ไม่สามารถจ่ายสินบนต้องนอนข้างถังส้วม” ซันดาร์ วิน นักสังคมสงเคราะห์วัย 42 ปี กล่าว ถูกจำคุกที่อินเส่งเป็นเวลาหลายเดือนในข้อหาหมิ่นประมาทหลังจากประท้วงรัฐบาลทหาร

เธอได้รับการปล่อยตัวภายใต้การนิรโทษกรรมขณะรอการพิจารณาสำหรับข้อกล่าวหา ซึ่งเธอปฏิเสธ เธอหนีออกจากพม่าตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา

การเข้าถึงส้วมกลางแจ้งมีอย่างจำกัด ทำให้นักโทษต้องถ่ายอุจจาระในถังในห้องของตน อดีตผู้ต้องขังหญิงสามคนกล่าว สภาพที่ไม่ถูกสุขอนามัยเหล่านี้ทำให้โรคผิวหนังและลำไส้แพร่กระจายได้ และความช่วยเหลือทางการแพทย์เพียงเล็กน้อยเท่านั้น

บันทึกที่เขียนด้วยลายมือโดยกลุ่มผู้ต้องขังเรือนจำอินเส่งซึ่งไม่ประสงค์ออกนาม ถูกลักลอบส่งไปยังนักเคลื่อนไหวด้านสิทธิมนุษยชนที่มีชื่อเสียงในเดือนกุมภาพันธ์ โดยอ้างว่ามีกรณีละเลยทางการแพทย์หลายกรณี ซึ่งรวมถึงความล้มเหลวในการรักษาผู้ที่ถูกทุบตีหมดสติ และบุคคลที่เป็นโรคหลอดเลือดสมองและเป็นอัมพาต

“กรณีเหล่านี้กำลังเกิดขึ้นต่อหน้าเรา” บันทึกดังกล่าวระบุ ซึ่ง นัน ลิน นักเคลื่อนไหวแสดงบันทึกนั้นต่อรอยเตอร์ “เราขอความช่วยเหลืออย่างเร่งด่วนจากองค์กรระหว่างประเทศและองค์กรท้องถิ่น”

สำนักข่าวรอยเตอร์ไม่สามารถตรวจสอบความถูกต้องของบันทึกดังกล่าวได้ แต่อดีตผู้ต้องขังหลายคนกล่าวว่าพวกเขาเคยเห็นหรือถูกเจ้าหน้าที่ทุบตี และได้รับความช่วยเหลือทางการแพทย์เพียงเล็กน้อย

แม้จะมีการขับเคลื่อนการฉีดวัคซีนป้องกันโควิด-19 ที่เมืองอินเส่งเมื่อฤดูร้อนปีที่แล้ว ซึ่งได้รับการเผยแพร่ทางสื่อของรัฐ แต่อดีตผู้ต้องขังกล่าวว่าโรคระบาดแพร่ได้ดีในเรือนจำที่มีผู้คนพลุกพล่าน ผู้ต้องขังอย่างน้อย 10 คนต้องสงสัยว่าเสียชีวิตจากโรคนี้ ตามรายงานของ AAPP

Nyi Nyi Htwe ซึ่งเข้าร่วมกลุ่มกบฏติดอาวุธ กล่าวว่าเกือบ 2 ใน 3 ของหอพักของเขาป่วยด้วยอาการโควิด-19 เมื่อฤดูร้อนที่แล้ว

“พวกเขาให้คนป่วยทั้งหมดอยู่ในห้องของเรา — มีไข้สูง ไอ และป่วย” เขากล่าว “ผมโชคดีที่ไม่ตาย”

ชุดบันทึกลักลอบออกมาที่แสดงต่อรอยเตอร์โดยกลุ่มช่วยเหลือแสดงให้เห็นการติดต่อกันระหว่างพ่อที่ถูกตั้งข้อหาหมิ่นประมาทและลูกชายคนเล็กของเขา

“ทำตัวดีๆ นะพ่อ หนูคิดถึงพ่อ หนูอยากได้เรือของเล่น” เด็กชายเขียน

พ่อส่งคำตอบมาถึงลูกพร้อมเรือลำเล็กๆ ที่คุณพ่อทำมาจากกระดาษห่อกาแฟสำเร็จรูป  “ลูกชายตัวน้อยของพ่อ พ่อรักลูกมากนะที่รัก เชื่อฟังคุณย่าของลูกนะ”

Source and Photo by REUTERS