AUKUS วุ่น ฝรั่งเศสเรียกทูตในออสเตรเลีย-สหรัฐกลับปมฉีกดีลเรือดำน้ำ

ประธานาธิบดี เอ็มมานูเอล มาครง ของฝรั่งเศส มีคำสั่งเรียกตัวเอกอัครราชทูตฝรั่งเศสประจำสหรัฐและออสเตรเลียกลับประเทศทันทีเพื่อปรึกษาหารือ และเป็นการแสดงท่าทีประท้วงทางการทูต หลังจากออสเตรเลียยกเลิกสัญญาต่อเรือดำน้ำมูลค่า 36,500 ล้านเหรียญสหรัฐที่ทำไว้กับฝรั่งเศสตั้งแต่ปี 2016 แล้วหันไปรับความช่วยเหลือด้านเทคโนโลยีเรือดำน้ำกับกลุ่ม AUKUS ซึ่งประกอบด้วยสหรัฐ อังกฤษ และออสเตรเลีย

แหล่งข่าวทางการทูตในกรุงปารีสเผยว่า ประธานาธิบดีมาครงได้รับหนังสือจากนายกรัฐมนตรี สกอตต์ มอร์ริสัน ของออสเตรเลียแจ้งยกเลิกข้อตกลงต่อเรือดำน้ำกับฝรั่งเศสช่วงเช้าวันพุธที่ 15 เพียงไม่กี่ชั่วโมงก่อนที่ผู้นำสหรัฐ อังกฤษ และออสเตรเลียจะประกาศจัดตั้งพันธมิตร AUKUS

ฌอง อีฟ เลอ ดริยง รัฐมนตรีกระทรวงต่างประเทศฝรั่งเศสเผยว่า การยกเลิกสัญญาต่อเรือดำน้ำที่ออสเตรเลียและฝรั่งเศสดำเนินการร่วมกันมาตั้งแต่ปี 2016 เป็นพฤติกรรมที่ไม่อาจยอมรับได้ในกลุ่มพันธมิตรและหุ้นส่วน “ผลที่ตามมาส่งผลต่อแนวคิดที่เรามีเกี่ยวกับพันธมิตรของเรา ความเป็นหุ้นส่วนของเรา และความสำคัญของอินโด-แปซิฟิกสำหรับยุโรป” 

การเคลื่อนไหวตอบโต้ของทางการฝรั่งเศสด้วยการเรียกทูตกลับประเทศแบบนี้เป็นเรื่องที่ไม่เคยมีมาก่อน เนื่องจากที่ผ่านมาสหรัฐและออสเตรเลียต่างเป็นประเทศพันธมิตรที่สำคัญของฝรั่งเศส โดยบรรดานักการทูตต่างมองว่า ครั้งนี้ถือเป็นวิกฤตความสัมพันธ์ครั้งร้ายแรงระหว่างฝรั่งเศสกับสหรัฐและฝรั่งเศสกับออสเตรเลีย  

การเรียกตัวทูตกลับประเทศมักจะเป็นขั้นตอนสุดท้ายทางการทูตที่นำมาใช้เมื่อความสัมพันธ์ระหว่างประเทศที่เป็นไม้เบื่อไม้เมากันลดลงสู่ระดับวิกฤต และมักจะไม่ใช้ระหว่างประเทศที่เป็นพันธมิตรกัน 

กระทรวงต่างประเทศสหรัฐออกแถลงการณ์แสดงความเสียใจต่อการตัดสินใจของฝรั่งเศส และ และจะเดินหน้าปรึกษาหารือและดำเนินการแก้ปัญหาขัดแย้งที่เกิดขึ้นระหว่างสองประเทศต่อไป 

ด้าน มาริส เพย์น รัฐมนตรีกระทรวงต่างประเทศออสเตรเลียเผยว่า ออสเตรเลียเข้าใจความผิดหวังของฝรั่งเศสและย้ำว่าฝรั่งเศสคือพันธมิตรที่มีค่า

Photo by Michel Euler / POOL / AFP