ลาวเดินหน้าสร้างเขื่อนกั้นแม่น้ำโขงแห่งที่ 6 ใกล้เชียงคาน

คณะกรรมาธิการแม่น้ำโขง (MRC) เปิดเผยว่า ลาวได้ส่งแผนการสร้างเขื่อนไฟฟ้าพลังน้ำใหม่ในแม่น้ำโขงโดยคาดว่าจะเริ่มการก่อสร้างในปลายปีนี้

MRC กล่าวว่าโรงงานผลิตไฟฟ้าพลังน้ำซะนะคาม ซึ่งมีราคาประเมินอยู่ที่ 2,073 ล้านเหรียญสหรัฐจะดำเนินการก่อสร้างโดยบริษัทไฟฟ้าพลังน้ำซะนะคาม ซึ่งเป็นบริษัทย่อยของบริษัทผลิตไฟฟ้าพลังน้ำนานาชาติต้าถังจากประเทศจีน (Datang International Power Generation Co. Ltd)

การพัฒนาไฟฟ้าพลังน้ำถือเป็นหัวใจสำคัญของแผนการของรัฐบาลลาวที่จะส่งออกไฟฟ้าประมาณ 20,000 เมกะวัตต์ไปยังประเทศเพื่อนบ้านภายในปี 2573 (ซึ่งหมายถึงประเทศไทยเป็นหลัก) และโครงการล่าสุดจะเป็นการสร้างเขื่อนแห่งที่ 6 กั้นแม่น้ำโขงจากโครงการทั้งหมด 9 แห่งในประเทศลาว

เขื่อนแห่งนี้จะตั้งอยู่ในแขวงไซยะบุรีใก้กับแขวงเวียงจันทน์ ส่วนทางใต้ลงมาเล็กน้อยเป็น อ.เชียงคาน จ. เลย ของประเทศไทย คาดว่าจะผลิตไฟฟ้าได้ 684 เมกะวัตต์เมื่อเริ่มเปิดใช้งานในปี 2571

ผู้คัดค้านกล่าวว่าเขื่อนนี้คุกคามระบบแม่น้ำ กระทบต่อแหล่งที่อยู่ของพันธุ์ปลาอันเป็นแหล่งอาหารของประชาน ส่งผลต่อการตกตะกอนแม่น้ำที่พัดเอาดินและสารอาหารที่อุดมสมบูรณ์ต่อพื้นที่ตอนล่างแม่น้ำโขง และกระทบต่อระดับน้ำตามฤดูกาลที่ใช้ในเกษตรกรรมเลี้ยงคนไทย ลาว กัมพูชา และเวียดนามประมาณ 60 ล้านคน

เขื่อนซะนะคามเป็นโครงการที่หกซึ่งได้รับการเสนอต่อกระบวนการปรึกษาหารือล่วงหน้ากับ MRC ซึ่งเป็นหน่วยงานระหว่างรัฐบาลที่ทำงานร่วมกับรัฐบาลระดับภูมิภาคแม่น้ำโขง ต่อจากนี้จะเป็นกระบวนการประเมินผลกระทบการสร้างเขื่อนต่อประเทศหนึ่งๆ โดยประเทศในภูมิภาคแม่น้ำโขง รวมถึงไทย ตามปกติกระบวนการนี้ใช้เวลาราว 6 เดือน 

ทั้งนี้ จีนได้ให้เงินสนับสนุนโครงการไฟฟ้าพลังน้ำหลายแห่งในลาวและได้สร้างเขื่อน 11 แห่งที่ต้นน้ำของแม่น้ำโขงในดินแดนจีน ซึ่งเมื่อเร็วๆ นี้มีรายงานการวิจัยที่ระบุว่า การสร้างเขื่อนกั้นแม่น้ำโขงของจีนส่งผลกระทบต่อระดับน้ำและวิถีชีวิตของประชาชนในเขตใต้น้ำ โดยเฉพาะในประเทศไทย พม่า ลาว กัมพูชา และเวียดนาม

Photo by Lillian SUWANRUMPHA / AFP