เมื่อโลกต้องตามล้างตามเช็ด "ความดีความชอบ" ของกัมพูชา

เป็นผลงานพีอาร์ระดับโบแดงของ ฮุน เซน ชิ้นหนึ่งเมื่อเขาตัดสินใจอ้าแขนรับเรือ Westerdam มาจอดที่ท่าเรือเมืองสีหนุวิลล์ จนได้รับเสียงสรรเสริญเยินยอไปทั่วโลก ไม่เว้นแม้แต่ประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ของสหรัฐ

ว่ากันในทางการเมืองระหว่างประเทศ ผลงานชิ้นนี้น่าจะทำให้ ฮุน เซน แก้ตัวได้ในสายตาของสหรัฐ เพราะปีที่แล้วสภาคองเกรสเพิ่งผ่านกฎหมาย Cambodia Democracy Act เพื่อเล่นงาน ฮุน เซน และพรรคพวกที่ขัดขวางประชาธิปไตยในประเทศ

รู้ๆ กันอยู่ว่าที่กัมพูชาใครจะต่อว่า ฮุน เซนไม่ได้ คนที่ทำเช่นนั้นมีสิทธิเจอข้อหากบฎเอาง่ายๆ มีตัวอย่างมาแล้วกับกรณีทีเกิดขึ้นกับพรรคฝ่ายค้าน ดังนั้นคำว่าประชาธิปไตยในกัมพูชาจึงเป็นแค่ของประดับทางการเมือง ในความจริงประเทศนี้ปกครองด้วย "ระบอบฮุน เซน"

เมื่อไม่มีใครกล้าท้าทายระบอบฮุน เซน ทำให้ไม่มีใครหือเมื่อเขาส่งสัญญาณไฟเขียวให้เรือ Westerdam เข้ามาจอดได้ ทั้งๆ ที่ทั่วเอเชียไม่มีใครต้อนรับ แม้แต่เวียดนามซึ่งเป็นมหามิตรของฮุน เซน และกวมซึ่งเป็นดินแดนของสหรัฐก็ยังไม่ยอมรับเรือลำนี้ ทั้งๆ ที่บริษัทเจ้าของเรือก็อยู่ในสหรัฐ และมีผู้โดยสารชาวสหรัฐอยู่บนเรือ

และแล้วผู้โดยสารชาวสหรัฐนี่เองที่ทำให้ชาวโลกต้องขนหัวลุก เพราะที่กลัวๆ กันว่า Westerdam จะมีผู้ติดชื้อไวรัสโคโรนา กลายเป็นความจริงขึ้นมาเพราะผู้ติดเชื้อรายแรกเป็นหญิงอเมริกันวัย 83 ปี ที่ผ่านการตรวจสอบแบบว่องไวจากกัมพูชา แล้วขึ้นเครื่องบินเหมาลำที่จัดการโดยรัฐบาลสหรัฐ เดินทางมายังมาเลเซีย

แต่เมื่อถึงมาเลเซียเท่านั้นก็ตรวจพว่า ผู้โดยสารอเมริกันคนนี้ติดเชื้อไวรัส มาเลเซียจึงกลายเป็นผู้ที่ต้องมารับเผือกร้อนแทนกัมพูชาในทันที

กัมพูชายังพยายามทำเหมือนปกติโดยขอให้มาเลเซียตรวจสอบอีกรอบ มาเลเซียก็ตรวจให้อีกรอบเมื่อผลออกมาบวกเหมือนเดิม ก็ตอกกลับกัมพูชาว่า "มาตรฐานของเราระดับโลกพอ" พร้อมสั่งห้ามผู้โดยสารจาก Westerdam มาที่ประเทศในทันที

เราอยากจะสรุปในเวลานี้เลยว่า เรื่องนี้คือความเร่งรีบ (หรือชุ่ย?) ของกัมูชา และสหรัฐก็เหมือนปัดความรับผิดชอบในแผ่นดินตัวเอง ด้วยการปล่อยให้เรือลอยเท้งเต้งมาอาเซียนเพื่อรอตรวจชื้อแถวๆ นี้ก่อนจะส่งกลับไปบ้านเกิด

ทำไมเราถึงกล้าบอกว่ากัมพูชาชุ่ย?

ก็เพราะช่วงสายของวันที่ 17 กุมภาพันธ์ บริษัท Holland America Line เจ้าของเรือ Westerdam ก็เริ่มขยับ

สำนักข่าว Reuters รายงานว่า Holland America Line กล่าวว่ากำลังทำงานร่วมกับรัฐบาลต่างๆ และผู้เชี่ยวชาญด้านสุขภาพในการติดตามผู้โดยสารที่ขึ้นฝั่งจากเรือสำราญ Westerdam ที่จอดอยู่ในกัมพูชา หลังจากหญิงอเมริกันติดเชื้อ

คำแถลงจากบริษัทกล่าวว่า “แขกที่กลับบ้านแล้วจะได้รับการติดต่อจากหน่วยงานสาธารณสุขในท้องถิ่นของตนและจะได้รับแจ้งข้อมูลเพิ่มเติม”

ข่าวนี้ชัดเจนในตัวมันเองแล้วว่า บริษัทนี้ไม่มั่นใจว่าผู้โดยสารที่ปล่อยกลับบ้านไปจะปลอดเชื้อ 100% หรือไม่

แม้กัมพูชาจะอมพระมาพูดว่าตรวจพร้อมกับองค์การอนามัยโลก และสำนักงานควบคุมและป้องกันโรคของสหรัฐ แต่กระบวนการตรวจสอบน่ากังขา เพราะเป็นไปอย่างรวดเร็ว และผลออกมาแล้วว่ามีผู้ติดเชื้อ แถมบริษัทยังต้องติดตามแกะรอยผู้โดยสารที่กลับไปแล้วอีก

สถานะของกัมพูชาก็น่ากังขา จากตัวเลขของสำนักงานตรวจคนเข้าเมืองของกัมพูชาเมื่อปี 2561 พบว่า มีชาวจีนถึง 210,000 คน ในจำนวนนี้อาศัยอยู่ใน "กรุงพระสีหนุ" หรือเมืองสีหนุวิลล์ถึง 78,000 คน

เมืองไทยเรามีจำนวนคนจีนไล่เลี่ยกัน แต่ยังพบผู้ติดเชื้อแแล้ว 35 คน ส่วนใหญ่เป็นคนจีน

ไม่แปลกไปหน่อยหรือที่กัมพูชาจึงพบผู้ติดเชื้อแค่รายเดียว?

แม้แต่ไทยเองก็ถูกตั้งข้อสงสัยว่าตัวเลขผู้ติดเชื้อต่ำว่าความเป็นจริง จากการประเมินโดย Marc Lipsitch ศาสตราจารย์แห่งมหาวิทยาลัยฮาร์วาร์ด ที่ร่วมทำงานวิจัยด้านการระบาดและชี้ว่าหลายพื้นที่รวมถึงไทย กัมพูชา และอินโดนีเซียมีกรณีผู้ติดเชื้อน้อยกว่าที่คาดการณ์ไว้ พิจารณาจากจำนวนการเดินทางทางอากาศ

มีความเป็นไปได้ว่าอาจตรวจพลาด

ว่าก็ว่าเถอะ Westerdam ในตอนนี้เหมือน "กล่องแพนดอร่า" ที่ปลดปล่อยโชคร้ายออกมาดีๆ นี่เอง และสิ่งที่ปลดปล่อยออกมาจากเรือกำลังเดินทางผ่านประเทศต่างๆ กลับไปบ้านเกิดเมืองนอนหรือแวะพักกลางทางโดยที่เราไม่รู้ว่ามีเชื้อไวรัสหรือไม่ แต่จากปฏิกริยาของบริษัท เราค่อนข้างเชื่อว่าอาจจะมีผู้ต้องสงสัย

Stanley Deresinski ศาสตราจารย์ผู้เชี่ยวชาญจากมหาวิทยาลัยสแตนฟอร์ดกล่าวว่า หญิงคนนี้อยู่บนเรือและติดเชื้อเพียงไม่กี่วัน แต่มีศักยภาพมากที่จะปล่อยเชื้อไปยังคนอื่นๆ บนเรือ ซึ่งตอนนี้เดินทางกลับบ้านแล้ว และมีความเป็นไปได้ว่าใครก็ตามที่ติดเชื้ออาจจะทำให้เกิดห่วงโซ่ของการติดเชื้อลุกลามไปยังพื้นที่ที่พวกเขาเดินทางกลับไปถึง

สรุปก็คือ Westerdam อาจจะปลดปล่อยเชื้อไวรัสในวงกว้าง เพราะความที่ฮุน เซน จู่ๆ ก็อยากมีมนุษยธรรมขึ้นมา แต่พอให้เรือเทียบท่าก็จัดการอย่างไม่ได้มาตรฐาน

เรื่องนี้ ฮุน เซน ได้หน้า มาเลย์ได้เรื่อง ไทยอาจจะงานเข้า และประเทศที่มีผู้โดยสารจาก Westerdam ต้องนั่งกันไม่ติด เพราะไม่รู้ว่าหวยจะมาออกที่ตัวเองหรือเปล่า

 บทวิเคราะห์โดย กรกิจ ดิษฐาน