กรีนแลนด์มีอะไร ทำไมทรัมป์อยากได้?

ชยพล พลวัฒน์ ข่าวต่างประเทศ ... Posttoday Exclusive

//////////

นับว่าทำตัวได้สมฉายา Unpredictable President จริงๆสำหรับประธานาธิบดี โดนัลด์ ทรัมป์ ที่จู่ๆก็เกิดแสดงความสนใจอย่างจะเสนอซื้อกรีนแลนด์ที่ปัจจุบันมีสถานะเป็นเขตปกครองตนเอง ภายใต้การคุ้มครองของรัฐบาลเดนมาร์ก ให้ดินแดนแห่งนี้กลายเป็นส่วนหนึ่งของสหรัฐฯ

'สหรัฐ-เดนมาร์ก' เกิดอะไรขึ้น?

กระแสข่าวความสนใจซื้อกรีนแลนด์ของทรัมป์เริ่มมาจากที่นิวยอร์กไทมส์รายงานโดยอ้างแหล่งข่าวภายในทำเนียบขาว ที่ระบุว่าทรัมป์พูดเปรยหลายครั้งเกี่ยวกับข้อเสนอเกี่ยวกับดินแดนกรีนแลนด์ หลังจากที่มีรายงานข่าวดังกล่าวออกมา ทางรัฐบาลท้องถิ่นกรีนแลนด์ได้ออกมาแถลงยืนยันว่า "กรีนแลนด์ไม่ได้มีไว้ขาย"

 กระทรวงกิจการต่างประเทศกรีนแลนด์ระบุในแถลงการณ์ "กรีนแลนด์เป็ดดินแดนที่อุดมด้วยทรัพยากรธรรมชาติอันล้ำค่ามากมาย อาทิ แร่ธาตุ น้ำใสสะอาด อาหารทะเล พลังงานทดแทน และพรมแเดนที่สวยงามเหมาะแก่การท่องเที่ยว ... เราเปิดกว้างสำหรับธุรกิจ แต่ไม่ได้มีไว้ขาย" เช่นเดียวกับชาวบ้านในพื้นที่ได้เผยกับสื่อของสหรัฐว่า "ฉันคิดว่าเป็นเรื่องตลกฝืดที่ออกมาจากปากประธานาธิบดีบ้าๆคนหนึ่งเท่านั้น"

ความ Unpredictable ของทรัมป์ยังไม่หมดแค่นั้น เพราะกระแสข่าวการสนใจซื้อกรีนแลนด์ครั้งนี้มีขึ้นก่อนหน้าที่ประธานาธิบดีทรัมป์ มีกำหนดการเดินทางเยือนเดนมาร์กอย่างเป็นทางการ (State Visit) ช่วงระหว่างวันที่ 2-3 กันยายน แต่จู่ๆทรัมป์ก็ทวิตข้อความตัดสินใจเลื่อนการเยือนเดนมาร์กออกไปอย่างไม่มีกำหนด

การแคนเซิลเยือนเดนมาร์กของทรัมป์มีขึ้นจากการที่นางเมตเต เฟรเดอริกเซน นายกหญิงของเดนมาร์ก ออกแถลงการณ์ว่า "ผิดหวังและประหลาดใจ" ที่ทรัมป์ยกเลิกกำหนดการเยือนกรุงโคเปนเฮเกนระหว่างวันที่ 2-3 ก.ย. เพราะเรื่องนี้ รัฐบาลเดนมาร์กเตรียมความพร้อมในการต้อนรับผู้นำสหรัฐทุกอย่างเรียบร้อยแล้ว ซึ่งการเยือนนั้นไม่ใช่แค่ในระดับรัฐบาล แต่เป็นการเยือนระดับประมุขของรัฐ ซึ่งทรัมป์มีกำหนดการเข้าเฝ้าพระราชินีด้วย

อีกทั้งยังเกิดวิวาทะระหว่างนายกเดนมาร์กกับทรัมป์ที่เธอระบุว่า "ข้อเสนอการซื้อกรีนแลนด์นั้นเป็นเรื่องไร้สาระ" ทรัมป์เลยโต้ว่า นายกเดนมาร์ก "น่ารังเกียจ" ที่บอกว่าข้อเสนอของสหรัฐไร้สาระ

"ผมคิดว่าคำแถลงของนายกรัฐมนตรีว่าไร้สาระมันเป็นความคิดที่ไร้สาระเป็นเรื่องน่ารังเกียจ" "ผมคิดว่ามันเป็นคำพูดที่ไม่เหมาะสม สิ่งที่เธอต้องทำก็คือแค่ปฏิเสธว่าเราไม่สนใจ" ทรัมป์กล่าว

นายกรัฐมนตรีเดนมาร์ก

กรีนแลนด์มีอะไร ทำไมจู่ๆทรัมป์อยากได้?

"กรีนแลนด์" ถูกจัดว่าเป็นเกาะที่ใหญ่ที่สุดในโลก ตั้งอยู่เหนือสุดของโลกในแถบขั้วโลกเหนือ มีพื้นที่กว้างใหญ่ไพศาลถึง2,175,900 ตารางกิโลเมตร และมีสถานะเป็นดินแดนในคุ้มครองของเดนมาร์ก มีประชากรอยู่ราว 57,000 คน กรีนแลนด์เพิ่งมีสถานะเป็นดินแดนเอกราชปกครองตนเองในปี 2009 ประชาชนมีการเลือกรัฐบาลท้องถิ่นเป็นของตนเอง

พื้นที่ส่วนใหญ่ของกรีนแลนด์เต็มไปด้วยน้ำแข็งและดินแดนอันเวิ้งว้างที่หนาวเหน็บ แต่เต็มไปด้วยทรัพยากรธรรมชาติมากมาย

 

ข้อมูลจาก รายงานที่มีชื่อว่า "The Greenland Gold Rush: Promise and Pitfalls of Greenland’s Energy and Mineral Resources" ระบุว่า ในขณะที่โลกกำลังเผชิญสภาวะโลกร้อน แน่นอนว่าส่งผลกระทบต่อกรีนแลนด์อย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ .. การละลายของน้ำแข็งในอาร์คติกส่งผลให้ทรัพยากรอันมีค่าหลากหลายชนิดของกรีนแลนด์ผุดขึ้นราวกับดอกเห็ดเพราะเข้าถึงได้ง่าย อาทิ แร่เหล็ก ตะกั่ว สังกะสี เพชร ทองคำ องค์ประกอบธาตุหายาก (แรร์เอิรธ์) ยูเรเนียม และน้ำมัน

การที่กรีนแลนด์สามารถมีสิทธิจัดตั้งรัฐบาลท้องถิ่นเพื่อปกครองตนเอง ที่เป็นอิสระจากรัฐบาลกลางเดนมาร์ก ส่งผลให้กรีนแลนด์สามารถแสวงหาผลประโยชน์เหล่านี้ได้ง่ายมากขึ้นเช่นกัน .. แต่ก็ใช่ว่ากรีนแลนด์จะขุดทุกอย่างออกมาขาย ด้วยวิถีการดำเนินเศรษฐกิจแบบพึ่งพาตนเอง กรีนแลนด์จึงระมัดระวังอย่างมากในการแสวงหาผลประโยชน์จากทรัพยากรเหล่านี้

 

Thule Air Base

กรีนแลนด์กับสหรัฐเกี่ยวข้องอย่างไร

แม้ปธน.ทรัมป์จะไม่เคยเอ่ยปากอย่างชัดเจนถึงเหตุผลว่าทำไมเขาถึงอยากได้กรีนแลนด์นักหนา แต่ก็พอจะอนุมานได้ว่า ด้วยเหตุด้านทรัพยากรธรรมชาติและเหตุผลด้านความมั่นคง เนื่องจากสหรัฐมีฐานทัพอากาศประจำการอยู่ตั้งแต่สมัยสงครามโลกครั้งที่สองแล้วคือ Thule Air Base นับเป็นฐานทัพอากาศสหรัฐที่มีส่วนสำคัญในภารกิจตั้งแต่ยุคสงครามโลกครั้งที่สองจนถึงสงครามเย็น อีกทั้งยังเป็นฐานทัพสหรัฐที่ตั้งอยู่บริเวณเหนือสุดของโลก

"หากทางแปซิฟิกมีอะแลสกา ทางแอตแลนติกก็ควรมีกรีนแลนด์"

อย่างไรก็ดี สมัยประธานาธิบดีแฮร์รี่ ทรูแมน ผู้นำคนที่ 33 ของสหรัฐเคยเสนอเงินเป็นจำนวน 100 ล้านดอลลาร์ เพื่อซื้อดินแดนกรีนแลนด์ให้มาเป็นส่วนหนึ่งของสหรัฐมาแล้วแต่ก็ไม่สำเร็จ

 

แล้วที่ผ่านมาสหรัฐเคยเสนอเงินซื้อดินแดนไหนแล้วบ้าง?

แน่นอนว่าการเสนอเงินเพื่อแลกดินแดนของสหรัฐครั้งนี้ไม่ใช่ครั้งแรก .. ย้อนกลับไปในปีค.ศ. 1803 ประธานาธิบดีโทมัส เจฟเฟอร์สัน ได้ลงนามข้อตกลงกับฝรั่งเศส ซื้อดินแดนลุยเซียนา กินพื้นที่กว่า 2.14 ล้านตารางกิโลเมตร ตลอดบริเวณลุ่มแม่น้ำมิสซิสซิปปี จากอ่าวเม็กซิโกจรดถึงแคนาดา ด้วยเงินจำนวน 15 ล้านดอลลาร์ (ในยุคนั้น) พร้อมกับเสนอยกหนี้ที่ราชสำนักฝรั่งเศสติดเงินอีกกว่า 3.7 ล้านดอลลาร์ หากคำนวณเล่นๆเป็นมูลค่าปัจจุบันแล้วละก็ ราคาดินแดนลุยเซียนาจะพุ่งสูงถึง 340 ล้านดอลลาร์เลยทีเดียว

ปีค.ศ. 1876 สภาคองเกรสของสหรัฐอนุมัติการซื้อดินแดนอะแลสกาจากจักรวรรดิรัสเซีย ในรัชสมัยพระเจ้าซาร์อเล็กซานเดอร์ที่ 2 ด้วยวงเงิน 7.2 ล้านดอลลาร์ ซึ่งตรงกับสมัยประธานาธิบดีแอนดรูว แจ็กสัน เป็นผู้นำสหรัฐ ซึ่งหากเทียบเป็นอัตราเงินในปัจจุบันจะมีมูลค่าสูงกว่า 109 ล้านดอลลาร์ แต่หากเทียบกับทรัพยากรธรรมชาติโดยเฉพาะน้ำมันและก๊าซธรรมชาติที่ขุดได้จากดินแดนแห่งนี้ นับว่าคุ้มยิ่งกว่าคุ้ม

ปีค.ศ.1848 หลังสิ้นสุดสงครามเม็กซิโก–อเมริกา สหรัฐและเม็กซิโกได้ลงนามในสนธิสัญญากัวดาลูปอีดัลโก ซึ่งหนึ่งในเนื้อหาของสัญญาระบุว่า สหรัฐต้องจ่ายเงินจำนวน 15 ล้านดอลลาร์แก่เม็กซิโก ส่งผลให้สหรัฐและเม็กซิโกใช้แม่น้ำริโอแกรนด์เป็นพรมแดนธรรมชาติ รวมถึงสหรัฐยังได้ครอบครองดินแดนขนาดใหญ่ทางฝั่งตะวันตก ซึ่งปัจจุบันคือรัฐแคลิฟอร์เนีย และรัฐอื่นๆอีกหลายรัฐ

แม้ว่า ประธานาธิบดียังไม่เอ่ยถึงเหตุผลอันชัดเจนเกี่ยวกับกรีนแลนด์ อีกทั้งกำหนดการที่ทรัมป์จะเดินทางเยือนเดนมาร์กในลักษณะ State Visit นั้นจะยังคงตามแผนเดิมหรือไม่ เพราะนายไมค์ ปอมเปโอ รัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐได้กล่าวชมเดนมาร์กว่าเป็นประเทศพันธมิตรของสหรัฐ รวมทั้งแสดงความซาบซึ่งใจกับเดนมาร์กที่ได้ทำหน้าที่เป็นพันธมิตรนี้ แม้ว่าจะมีประเด็นกับทรัมป์ก็ตาม

อย่างไรก็ดี เรื่องดังกล่าวส่งผลให้ประชาชนชาวเดนมาร์ก และสื่อในเดนมาร์กวิพากษ์วิจารณ์ทรัมป์อย่างหนักว่า ไม่ให้เกียรติสมเด็จพระราชินีนาถ รวมถึงไม่เคารพต่ออธิปไตยของเดนมาร์กอย่างยิ่ง เพราะจู่ๆทรัมป์ก็ยกเลิกการเยือนซึ่งมีกำหนดการเข้าเฝ้าพระราชินีด้วยเหตุผลที่ไม่พอใจที่เดนมาร์กไม่รับข้อเสนอกรีนแลนด์ของสหรัฐ