posttoday

"รัสเซีย"อับสีรุ้ง LGBTไร้ที่ยืนบอลโลก

24 มิถุนายน 2561

บรรยากาศไม่เป็นมิตรสะท้อนออกมาจากอาชญากรรมจากความเกลียดชังที่เกิดขึ้นกับกลุ่มแอลจีบีทีในรัสเซียเพิ่มขึ้น

บรรยากาศไม่เป็นมิตรสะท้อนออกมาจากอาชญากรรมจากความเกลียดชังที่เกิดขึ้นกับกลุ่มแอลจีบีทีในรัสเซียเพิ่มขึ้น

*************************

โดย...กุลจิรา นารอง

มหกรรมฟุตบอลโลก 2018 ที่รัสเซีย เป็นการแข่งขันฟุตบอลครั้งยิ่งใหญ่ที่ทุกคนทั่วโลกต่างรอคอยและอยากเดินทางไปร่วมเชียร์ทีมโปรด แต่สำหรับกลุ่มบุคคลที่มีความหลากหลายทางเพศ (เลสเบี้ยน เกย์ ไบเซ็กชวล คนข้ามเพศ หรือกลุ่มแอลจีบีที) ที่ต้องการไปชมฟุตบอลโลกที่จัดขึ้นรัสเซียในปีนี้ ต่างต้องระมัดระวังตัวมากเป็นพิเศษ เพราะรัสเซียเป็นประเทศที่ “ไม่เป็นมิตรอย่างยิ่ง” กับกลุ่มแอลจีบีที

บรรยากาศไม่เป็นมิตรดังกล่าวสะท้อนออกมาจากอาชญากรรมจากความเกลียดชัง (Hate Crime) ที่เกิดขึ้นกับกลุ่มแอลจีบีทีในรัสเซียเพิ่มขึ้นมาเกือบเท่าตัวในช่วง 5 ปีที่ผ่านมา อยู่ที่ 65 ครั้ง เมื่อปี 2015 จาก 18 ครั้ง ในปี 2010

ไม่เพียงเท่านั้น จากการสำรวจของไอแอลจีเอ-ยุโรป สมาคมส่งเสริมสิทธิของกลุ่มแอลจีบีที พบว่า รัสเซียติดอันดับรั้งท้ายอยู่ที่ 45 จาก 49 ประเทศ ในการเปิดกว้างให้สิทธิเสรีภาพกับกลุ่มแอลจีบีที

ขณะที่ในปี 2013 เชื้อไฟความเกลียดชังกลุ่มแอลจีบีทีถูกโหมกระพือขึ้นอีก จากการที่รัสเซียได้ออกกฎหมายห้ามเผยแพร่ “โฆษณาชวนเชื่อ” ที่เกี่ยวข้องกับการรักร่วมเพศแก่เยาวชนที่อายุต่ำกว่า 18 ปี ซึ่งถูกวิพากษ์วิจารณ์ไปทั่วโลกในช่วงโอลิมปิกฤดูหนาว ว่ากฎหมายดังกล่าวจะถูกนำมาใช้เพื่อป้องกันไม่ให้กลุ่มรักเพศเดียวกันแสดงออกในที่สาธารณะ เช่น การจับมือ การกอด หรือการจูบ เป็นต้น

ต่อต้านหรือต้อนรับ?

แม้บทบาทสำคัญในการเป็นเจ้าภาพการแข่งขันฟุตบอลโลก ทำให้รัสเซียต้องเร่งปรับภาพลักษณ์ใหม่ เพื่อสร้างบรรยากาศเป็นมิตรมากยิ่งขึ้น ไม่ว่าจะเป็นการอนุญาตให้นำธงสีรุ้งที่เป็นสัญลักษณ์ของกลุ่มแอลจีบีทีเข้ามาในสนามหรือตามท้องถนนได้ แต่การเปิดกว้างรับความหลากหลายทางเพศก็ไม่ได้เกิดขึ้นง่ายนัก

ในวันพิธีเปิดการแข่งขันฟุตบอลโลกอย่างเป็นทางการ ปีเตอร์ ทัตเชล (Peter Tatchell) นักเคลื่อนไหวของกลุ่มคนรักเพศเดียวกันชาวอังกฤษ ถูกจับกุมโดยตำรวจรัสเซีย บริเวณใจกลางกรุงมอสโก ขณะที่ชูป้ายประท้วงวิจารณ์ ประธานาธิบดี วลาดิมีร์ ปูติน ของรัสเซีย กรณีที่ถูกตั้งข้อสงสัยว่ามีการสร้างค่ายเพื่อทรมานกลุ่มคนรักร่วมเพศที่เมืองเชชเนีย ทางตอนใต้ของประเทศรัสเซีย

นอกจากนี้ “บ้านเพื่อความแตกต่าง” หรือ “พื้นที่แห่งความปลอดภัย” ของกลุ่มเครือข่ายฟุตบอลต่อต้านการแบ่งแยกเชื้อชาติในยุโรป หรือ FARE ซึ่งเตรียมเปิดรับให้กลุ่มแอลจีบีทีสามารถเข้าไปพักผ่อนระหว่างเดินทางมาชมฟุตบอลโลกที่รัสเซีย กลับถูกปิดไม่ให้กลุ่มแอลจีบีทีเข้าไปใช้งานได้

“หนึ่งในสิ่งที่ฟีฟ่าและคณะกรรมการการจัดงานท้องถิ่นควรให้ความสำคัญเป็นลำดับแรกๆ คือ การส่งเสริมสภาพแวดล้อมที่เป็นมิตรต่อผู้เข้าร่วมงานทุกคนในการแข่งขันฟุตบอลโลกปี 2018 และเรามองว่าบ้านเพื่อความแตกต่างเป็นองค์ประกอบสำคัญ” โฆษกของเครือข่ายฟุตบอลต่อต้านการแบ่งแยกเชื้อชาติในยุโรป ให้สัมภาษณ์กับชาแนลนิวส์เอเชีย

นอกจากนี้ ก่อนการแข่งขันฟุตบอลจะเริ่มอย่างเป็นทางการ เทเลแกรม ชาแนลส์ รายงานว่า คู่รักร่วมเพศชาวฝรั่งเศส ถูกนำตัวส่งโรงพยาบาล เนื่องจากได้รับบาดเจ็บสาหัสหลังถูกแท็กซี่คันหนึ่งพุ่งชน และทรัพย์สินมีค่าของทั้งคู่ยังถูกขโมยไปด้วยเช่นกัน ภายหลังจากนั้นพบว่าผู้ก่อเหตุเป็นชาวรัสเซีย นับเป็นเหตุการณ์สะเทือนขวัญและอาจถึงขั้นจงใจทำร้ายที่พุ่งเป้าไปยังกลุ่มแอลจีบีที

"รัสเซีย"อับสีรุ้ง LGBTไร้ที่ยืนบอลโลก

เร่งดันมาตรการคุ้มครอง

จากสถานการณ์ดังกล่าวที่ทำให้กลุ่มแอลจีบีทีสุ่มเสี่ยงตกอยู่ในสถานการณ์รุนแรง ทำให้สหพันธ์ฟุตบอลนานาชาติ (ฟีฟ่า) องค์กรที่ดำเนินการในกีฬาฟุตบอลระหว่างประเทศ ประกาศใช้ระบบ “เฝ้าสังเกตเพื่อป้องกันการเลือกปฏิบัติ” เพื่อใช้ในฟุตบอลโลกรอบคัดเลือกประจำปี 2018 และฟีฟ่าคอนเฟเดอเรชันส์คัพ โดยผู้สังเกตการณ์ 3 คน จะปรากฏตัวในทุกนัดการแข่งขันจำนวน 64 นัด เพื่อสังเกตพฤติกรรมของผู้ชมที่ต้องสงสัยว่าจะทำพฤติกรรมที่ไม่เหมาะสม

นอกจากนี้ กรรมการในการแข่งขันมีสิทธิที่ยุติการแข่งขัน รวมถึงยกเลิกการแข่งขันได้ ถ้าพบเห็นพฤติกรรมการแบ่งแยกยังคงดำเนินต่อไประหว่างการแข่งขัน

“เรามีการเฝ้าสังเกตการณ์ที่เข้มแข็ง ทุกคนที่เป็นส่วนหนึ่งในแต่ละนัดการแข่งขันไม่ว่าจะเป็น เจ้าหน้าที่ อาสาสมัคร บริการ และเจ้าหน้าที่รักษาความปลอดภัย ต่างได้รับการฝึกอบรมเพื่อสร้างความมั่นใจว่าจะสามารถรับมือกับสถานการณ์ที่อาจเกิดความแตกแยกได้อย่างเหมาะสม” เฟเดริโค แอดดิเอชีหัวหน้าหน่วยความยั่งยืนและความหลากหลายของฟีฟ่า กล่าว

ไม่เพียงเท่านั้น ทางเครือข่าย FARE ได้ออกคู่มือให้ความรู้เรื่องความหลากหลายทางเพศ และเปิดฮอตไลน์สายด่วนผ่านวอตส์แอพ เพื่อให้ความช่วยเหลือฉุกเฉินและเพิ่มความปลอดภัยสำหรับกลุ่มแอลจีบีทีที่จะเดินทางมาชมการแข่งขันฟุตบอลโลกด้วยเช่นกัน

อย่างไรก็ตาม มาตรการต่างๆ ดังกล่าวคงเป็นเพียงแค่การหาทางออกฉุกเฉินเฉพาะหน้าเท่านั้น ตราบใดที่ “รัสเซีย” ยังคงไม่เปลี่ยนแปลงมุมคิดและละทิ้งอคติเดิมๆ ที่มีต่อกลุ่มแอลจีบีที ทำให้พื้นที่ใดก็ตามในรัสเซียไม่ว่าจะเป็นในสถานที่เปิดหรือมุมตึก ไม่มีวันปลอดภัยอย่างแท้จริงสำหรับชาวแอลจีบีที