posttoday

ความยุติธรรม

06 เมษายน 2560

เกาหลีใต้ทำในสิ่งที่เราคนไทยนึกไม่ถึงว่าจะเป็นไปได้ นอกจากผู้นำจะถูกโค่นและถูกจับติดคุกโดยไม่ต้องมีรัฐประหารแล้ว

โดย...อรุณ จิรชวาลา

เกาหลีใต้ทำในสิ่งที่เราคนไทยนึกไม่ถึงว่าจะเป็นไปได้ นอกจากผู้นำจะถูกโค่นและถูกจับติดคุกโดยไม่ต้องมีรัฐประหารแล้ว กระบวนการที่เกี่ยวข้องยังใช้เวลาเพียงสั้นๆ เริ่มตั้งแต่ประธานาธิบดีปาร์กกึนเฮถูกสภาลงมติถอดถอนเมื่อวันที่ 9 ธ.ค.ที่ผ่านมา ต่อมาอีก 3 เดือน คือเมื่อวันที่ 10 มี.ค. ศาลรัฐธรรมนูญก็มีมติเป็นเอกฉันท์ให้เธอพ้นจากตำแหน่ง หลังจากนั้นอีกเพียง 3 สัปดาห์ คือเมื่อวันที่ 31 มี.ค. ศาลก็อนุมัติหมายจับของอัยการ เธอถูกควบคุมตัวไปยังสถานกักกัน กลายเป็นนักโทษหมายเลข 503 ใส่ชุดนักโทษสีเขียว ถูกขังเดี่ยวในห้องแคบๆ มีเครื่องใช้จำกัด รับประทานอาหารราคาถูก เสร็จแล้วต้องล้างจานเอง

บ้านเราอย่าว่าแต่คนใหญ่คนโตระดับผู้นำประเทศ แม้แต่พระที่ทำผิดกฎหมายบ้านเมืองบางองค์ เรายังจับสึกและเอาตัวมาลงโทษไม่ได้

ในสถานที่กักกันเดียวกันกับปาร์กมีคนดังอีก 2 คนที่อยู่มาก่อนแล้วในคดีเดียวกันคือ ชอยซุนซิล เพื่อนรุ่นน้องที่เป็นต้นเหตุแห่งความหายนะของปาร์ก กับ ลีแจยอง หรือ เจวาย ลี รองประธานกรรมการ และรักษาการผู้นำกลุ่มบริษัท ซัมซุง ยักษ์ใหญ่ที่สุดในวงการธุรกิจเกาหลีใต้

ชอยถูกควบคุมตัวตั้งแต่ต้นเดือน พ.ย.ปีที่แล้ว ในข้อหาใช้อำนาจรัฐของปาร์กบังคับให้กลุ่มบริษัทแชโบลหลายแห่งบริจาคเงินหลายสิบล้านเหรียญสหรัฐให้กับมูลนิธิ 2 แห่งที่อยู่ในความควบคุมของเธอ

ส่วน ลี ซึ่งครั้งหนึ่งเคยได้รับการจัดอันดับเป็นบุคคลที่ทรงอิทธิพลที่สุดของเกาหลีถูกควบคุมตัวตั้งแต่กลางเดือน ก.พ.ที่ผ่านมา ในข้อหาติดสินบน เบิกความเท็จ และปกปิดความผิดทางอาญา

ปาร์กเป็นประธานาธิบดีหญิงคนแรกของเกาหลีใต้ เคยได้รับการจัดอันดับเป็นผู้หญิงที่ทรงอิทธิพลที่สุดของเกาหลี เป็นประธานาธิบดีคนแรกที่ถูกสภาลงมติถอดถอน และเป็นประธานาธิบดีคนที่ 3 ที่ติดคุก 2 คนแรกคือ ชุนดูฮวาน กับ โรแตวู ซึ่งหลังจากถูกควบคุมตัว ถูกศาลตัดสินจำคุกในเวลาไล่เลี่ยกัน คือในปี 1995 ต่อมาได้รับอภัยโทษในปี 1997 ส่วนปาร์กกำลังถูกพิจารณาคดีที่มีโทษจำคุก 10 ปี

ในโอกาสที่เรามีรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ ผมก็อยากตั้งข้อสังเกต เปรียบเทียบการเมืองไทยกับการเมืองเกาหลีใต้ ดังนี้

หนึ่ง หากในที่สุดปาร์กถูกศาลตัดสินว่าผิดและถูกจำคุกในข้อหาประพฤติชั่วร้ายแรง ร่วมกับเพื่อนใช้อำนาจรัฐหาประโยชน์ ความเสียหายจริงที่เกิดกับเศรษฐกิจเกาหลีใต้ต้องถือว่าน้อยมาก คือเพียงไม่กี่สิบล้านเหรียญสหรัฐ ต่างจากคดีทุจริตคอร์รัปชั่นที่อดีตผู้นำบางคนของเรามีส่วนเกี่ยวข้อง ความเสียหายต่อส่วนรวมในกรณีของเราใหญ่กว่าของเกาหลีนับสิบนับร้อยเท่า ตัวอย่างเช่นคดีทุจริตจำนำข้าว ความเสียหายรวมอย่างน้อยก็หลายแสนล้านบาท

สอง กระบวนการยุติธรรมของเกาหลีใต้รุดหน้าอย่างรวดเร็วจนเราตามแทบไม่ทัน ก่อนนี้ไม่นาน ปาร์กยังพำนักอยู่ในบลูเฮาส์ ทำเนียบประธานาธิบดีที่มีอาณาเขตกว้างขวางถึง 2.5 แสนตารางเมตร หลังจากนั้นเธอหลุดจากตำแหน่งประธานาธิบดี ถูกตัดเอกสิทธิ์คุ้มครอง ถูกดำเนินคดีอาญา ถูกออกหมายจับ ถูกควบคุมตัว และอยู่ในชุดนักโทษ ทั้งหมดภายในเวลาเพียง 3 สัปดาห์เท่านั้น

คำกล่าวที่ว่า ประเทศยิ่งด้อยพัฒนา กระบวนการยุติธรรมยิ่งล่าช้า ไม่น่าจะผิดไปจากความเป็นจริงมากนัก ในบางประเทศอย่างฟิลิปปินส์ จนการเลือกตั้งครั้งใหม่เสร็จสิ้นแล้ว คดีโกงการเลือกตั้งเมื่อหลายปีก่อนก็ยังพิจารณาไม่เสร็จ ทำให้จำเลยซึ่งยังถือว่าเป็นผู้บริสุทธิ์สามารถลงเลือกตั้ง และเป็นผู้แทนของประชาชนอย่างชอบธรรม

บ้านเราก็ไม่ได้อยู่ในสภาพที่ดีกว่าฟิลิปปินส์มากนัก แม้แต่คดีใหญ่และอยู่ในความสนใจของประชาชนอย่างคดีทุจริตจำนำข้าว ความคืบหน้าก็ยังล่าช้า ผ่านมาหลายปีแล้วยังไม่มีใครรับโทษจากการก่อกรรมทำเข็ญที่ทำไว้กับประเทศชาติ

หากเราสามารถทำแบบเกาหลี ผู้กระทำผิดถูกจับและถูกลงโทษอย่างรวดเร็ว ไม่ว่าจะเป็นนักการเมือง ข้าราชการ หรือนักธุรกิจ ไม่ว่าจะสูงส่งหรือยิ่งใหญ่แค่ไหน นอกจากประชาชนจะเกิดความมั่นใจว่าความยุติธรรมมีอยู่จริงและทุกคนอยู่ภายใต้กฎหมายเดียวกันแล้ว คนที่คิดจะทำผิดก็จะเกิดความเกรงกลัว ทำให้การแก้ปัญหาทุจริตคอร์รัปชั่นมีโอกาสประสบความสำเร็จมากขึ้น

สาม ผมยอมรับว่ารู้สึกแปลกใจที่ตัวละครสำคัญทั้ง 3 คนของเกาหลีใต้ต่างอยู่รอรับชะตากรรมโดยไม่หลบหนีออกนอกประเทศเสียก่อน

ยกตัวอย่าง เจวาย ลี เขาถูกจัดอันดับร่ำรวยเป็นที่ 3 ของเกาหลีใต้ มีทรัพย์สินคิดเป็นเงินไทยกว่า 2.5 แสนล้านบาท เขาเกิดต่างประเทศ จบการศึกษาจากต่างประเทศด้วย คล่องทั้งภาษาอังกฤษและญี่ปุ่น น่าจะสามารถใช้ชีวิตอย่างหรูหราสุขสบายในต่างแดน เงินทองที่มีอีกสิบชาติก็ใช้ไม่หมด

ในกรณีของชอย เธอก็น่าจะมีเงินทองอย่างน้อยหลายสิบล้านเหรียญสหรัฐ เพียงพอที่จะอยู่อย่างสุขสบายในต่างแดนไปชั่วชีวิต นอกจากนี้ ขณะเกิดเรื่องอื้อฉาวตัวเธอก็อยู่ต่างประเทศ แต่ก็อุตส่าห์เดินทางกลับมาให้ถูกควบคุมตัว

ปาร์กอาจจะอยู่ในฐานะหลบหนีคุกตะรางยากกว่าคนอื่น เพราะเธออยู่ในตำแหน่งประธานาธิบดีจนใกล้วันถูกควบคุมตัว ประกอบกับเธอมีความหวังว่าศาลรัฐธรรมนูญจะมีมติไม่ถอดถอนเธอ  รวมทั้งไม่ตัดเอกสิทธิ์ที่คุ้มครองตัวเธอด้วย

ลองนึกภาพดูก็ได้ครับว่า หากเป็นคนไทย ทั้ง 3 คนจะอยู่รอให้ถูกควบคุมตัวหรือไม่ เชื่อว่าน่าจะหอบเงินทองหลบหนีไปเสวยสุขในต่างประเทศมากกว่า

ข้อสุดท้าย กระบวนการยุติธรรมที่รวดเร็วเป็นผลดีต่อพัฒนาการทางการเมืองอย่างแน่นอน ในกรณีของเกาหลี ผมเชื่อว่าบทเรียนจากครั้งนี้จะทำให้ผู้ที่มีอำนาจในอนาคตระมัดระวังกับการกระทำของตัวเองมากขึ้น การเอาตัวเข้าไปพัวพันกับพฤติกรรมที่เข้าข่ายทุจริตคอร์รัปชั่นจะทำให้เสี่ยงต่อคุกตะรางเป็นเรื่องได้ไม่คุ้มเสีย

บ้านเราเองก็คงต้องพยายามทำให้กระบวนการยุติธรรมเข้มข้นและรวดเร็วยิ่งขึ้น มิฉะนั้นคงปราบคอร์รัปชั่นไม่สำเร็จ

อย่าให้เหมือนที่ฟิลิปปินส์นะครับ รัฐประหารไปแล้ว จนกลุ่มอำนาจเก่ากลับมามีอำนาจใหม่แล้ว การพิจารณาคดีทุจริตจำนำข้าวที่มีส่วนสำคัญในการทำให้เกิดรัฐประหารก็ยังไม่แล้วเสร็จ หรืออีกนัยหนึ่งควรมีเงื่อนไขในโรดแมปว่ากระบวนการทางศาลของคดีนี้จะต้องถึงที่สิ้นสุดเสียก่อน มิฉะนั้นก็ยังไม่ควรเลือกตั้ง

ระหว่างนี้อัยการน่าจะรีบขออำนาจศาลออกหมายจับ เอาตัวผู้ที่เกี่ยวข้องทั้งหมดมาแยกขังเดี่ยว จะได้ไม่ไปยุ่งเกี่ยวกับพยานหลักฐานต่างๆ