สุขาอยู่หนใด ปรับตามวัยที่เปลี่ยนแปลง

โดย...โชคชัย สีนิลแท้

“สุขา” หรือห้องน้ำ เป็นพื้นที่สำคัญที่เราต้องใช้เป็นที่ขับถ่ายและชำระร่างกายอยู่เป็นประจำทุกวัน ถือว่าเป็นสวรรค์น้อยๆ ภายในบ้าน แต่การใช้งานที่ผ่านมาหลายคนอาจมองข้าม หรือไม่ได้คำนึงถึงความเหมาะสมของช่วงวัย สรีระของร่างกาย และความคงทนแข็งแรง เพราะเมื่อใช้งานไม่เหมาะสม ไม่มีการแยกส่วนเปียกและแห้ง ยิ่งในเวลาที่ต้องเร่งรีบอาจเป็นพื้นที่ที่ก่อให้เกิดอันตรายกับร่างกายก็เป็นได้

เลือกสุขภัณฑ์ให้เหมาะกับวัยหนุ่มสาว

พฤติกรรมหนุ่มสาวรุ่นใหม่ การจะเปลี่ยนสุขภัณฑ์ใหม่หรือเลือกซื้อเพื่อใช้ ทุกวันนี้ปัจจัยแรกคงต้องพิจารณาจากเม็ดเงินในกระเป๋า แต่ ณ วันนี้ ก็มีรูปแบบผ่อนชำระมาเป็นทางเลือก เมื่อปัจจัยทางการเงินพร้อม สไตล์หรือสุขภัณฑ์ที่มีรูปแบบทันสมัย สะดวกสบายในการใช้งานเป็นทางเลือกรองลงมา ทุกวันนี้จึงเห็นแบรนด์สุขภัณฑ์รุ่นใหม่ ทั้งแบรนด์ในประเทศและนำเข้าจากต่างประเทศแข่งขันกันทำตลาด

 

อ่างอาบน้ำ

ต้องคำนึงถึงขนาดและลักษณะว่าต้องการอ่างอาบน้ำแบบใด จะใช้แบบลอยตัวหรือฝังตัว ซึ่งอ่าง 2 คนจะมีขนาดใหญ่และปริมาณการใช้น้ำแต่ละครั้งจะสูงกว่าอ่าง 1 คน ถ้าสามารถลองลงไปได้ให้ลองไปนั่งในอ่างจริง เพื่อดูว่าขนาดของอ่างน้ำนั้นเหมาะสมกับเราหรือไม่ มีขนาดเล็กหรือใหญ่เกินความจำเป็นหรือเปล่า ส่วนวัสดุที่ใช้ทำอ่างอาบน้ำนั้นเป็นอะครีลิกหรือไฟเบอร์กลาส ส่วนอ่างที่ทำจาก Enameled cast iron จะมีน้ำค่อนข้างหนักมาก แต่สามารถดูแลได้ง่ายกว่าอ่างแบบอะครีลิกและไฟเบอร์กลาส

ตู้อาบน้ำ

ปัจจุบันเป็นที่นิยมใช้มากกว่าเพราะมีการแบ่งแยกส่วนเปียกออกจากส่วนแห้ง ไม่เปียกเลอะเทอะไปทั่วแล้ว ยังช่วยป้องกันอุบัติเหตุจากการลื่นหกล้ม การเลือกซื้อก็ควรเลือกจากวัสดุพื้นผิวของฉากกั้นอาบน้ำควรทำจากอะครีลิก เพราะมีคุณสมบัติไม่เก็บความชื้นและมีความคงทนนาน หรืออาจเป็นกระจก ซึ่งปัจจุบันสามารถพัฒนาให้น้ำไม่เกาะบนผิว ทำให้ดูสะอาดอยู่เสมอ ไม่ต้องทำความสะอาดบ่อย แต่ก็ต้องระวังเรื่องความปลอดภัยด้วย แถบแม่เหล็กเปิดปิดบานตู้ ควรเลือกประเภทที่มีแถบเหล็กตลอดแนวทั้งสองด้าน และช่วยเพิ่มแรงดึงดูดให้แนบสนิทจนน้ำไม่สามารถซึมผ่านได้ นอกจากนี้ ยังมีอุปกรณ์ล้อเลื่อน ซึ่งควรเลือกที่ผลิตจากสเตนเลสจะได้ไม่เป็นสนิม การเปิดปิดไม่มีเสียงรบกวน

 

ฝักบัว

เป็นสิ่งที่จำเป็น โดยมากฝักบัวจะเป็นองค์ประกอบ ต้องดูตามการออกแบบของห้องน้ำด้วยว่าดีไซน์มาในรูปแบบใด ส่วนคนที่พิถีพิถันเรื่องการอาบน้ำเป็นพิเศษนั้น อาจเลือกฝักบัวชนิดที่มีสายน้ำละเอียดหรือหยาบตามแบบที่ตนเองชื่นชอบ ในปัจจุบันฝักบัวมีให้เลือกหลากหลายด้วยเทคโนโลยีในการผลิตสมัยใหม่ ไม่ว่าจะเป็นฝักบัวเพื่อการประหยัดน้ำ ฝักบัวขนาดใหญ่พิเศษแบบ เรน เชาเวอร์ ที่ให้สายน้ำเลียนแบบสายฝนจริงๆ การจะเลือกซื้อนั้นขึ้นอยู่กับงบประมาณและความพอใจ ควรเลือกหัวสเปรย์ที่ทำจากวัสดุที่ไม่เป็นสนิม เช่น ทองเหลืองชุบโครเมียม

ก๊อกน้ำ

ก๊อกน้ำต้องติดตั้งในห้องน้ำ 2 จุด คือ บริเวณอ่างอาบน้ำและอ่างล้างหน้า ควรเป็นก๊อกที่มีวาล์วภายในเป็นเซรามิกวาล์ว เพราะสามารถใช้งานได้ยาวนาน และที่สำคัญสามารถเปิดและปิดน้ำได้สนิทด้วย ถ้ามีงบประมาณมากและต้องการใช้ก๊อกน้ำทั้งน้ำร้อนและน้ำเย็น ที่ช่วยควบคุมอุณหภูมิของน้ำตามที่ต้องการให้อย่างรวดเร็วและไม่เปลืองน้ำควรเลือกแบบเปิดปิดถนัดมือ แต่ถ้าเป็นก๊อกเซ็นเซอร์จะสะดวกมากและประหยัดน้ำมากกว่า แต่ราคาก็จะแพงตามขึ้นไปด้วย ส่วนเรื่องวัสดุควรเลือกก๊อกน้ำที่ทำจากทองเหลือง เพราะทนทานต่อการกัดกร่อนได้ดี โดยผิวเคลือบโครเมียมมีลักษณะเป็นมันวาว ทนต่อสารเคมีและรอยขีดข่วนได้ดี

 

ชักโครก

ชักโครกปัจจุบันมีการพัฒนาเพิ่มมากขึ้น ให้สามารถใช้งานได้น้อยลง แต่ยังคงประสิทธิภาพการชะล้าง แล้วยังช่วยประหยัดน้ำได้ 30% ของการชำระล้างแต่ละครั้ง ซึ่งการใช้น้ำน้อยที่สุดไม่ได้หมายความว่าการชำระล้างจะดีที่สุดเสมอไป ดังนั้นจึงต้องพิจารณาหลายอย่างในการเลือกซื้อชักโครก เริ่มจากขนาดของท่อประปาที่เชื่อมต่อเข้าตัวสุขภัณฑ์ ควรมีขนาดตรงกับประเภทของสุขภัณฑ์ที่ใช้ ระยะการวางท่อประปาและท่อน้ำทิ้งควรเหมาะสมกับรุ่นของสุขภัณฑ์ด้วยนอกเหนือจากการตรวจดูรูปลักษณ์ภายนอก

โถปัสสาวะชาย

ตามท้องตลาดทั่วไปจะมีโถปัสสาวะชาย มีทั้งแบบที่มีแอ่งน้ำกันกลิ่นและไม่มีแอ่งน้ำกันกลิ่น หากเลือกประเภทที่ไม่มีแอ่งนั้นควรซื้ออุปกรณ์หรือข้อต่อไว้สำหรับกำจัดกลิ่นเพิ่มเติม และควรเลือกให้สมกับสถานที่ของห้องน้ำว่าควรจะใช้ประเภทใด ให้เหมาะสมกับสภาวะการใช้งานและขนาดของพื้นที่ห้องน้ำ บางคนอาจให้ความสำคัญกับการประหยัดน้ำด้วย การประหยัดน้ำจะอยู่ที่วาวล์แบบปุ่มกดหรือตัวเซ็นเซอร์

ห้องน้ำคนสูงวัย เน้นความปลอดภัย

ทุกวันนี้รูปแบบการใช้ชีวิตของคนไทยเปลี่ยนไป เริ่มมีการครองตัวเป็นโสดมากขึ้น แต่งงานกันน้อยลงและนิยมมีบุตรน้อยลง อีกทั้งความก้าวหน้าทางด้านวิทยาศาสตร์ทางด้านการแพทย์ที่ทำให้อัตราการตายช้าลง ส่งผลให้เกิดความไม่สมดุลกันระหว่างการเกิดและการตาย จากปัจจัยเหล่านี้ส่งผลให้โครงสร้างประชากรลดลง จำนวนผู้สูงวัยที่มีอายุมากกว่า 60 ปีเพิ่มขึ้น และจำนวนวัยทำงานคงที่ คาดการณ์กันว่าในปี 2567 สัดส่วนผู้สูงวัยอายุ 60 ปีขึ้นไป เพิ่มเป็น 20% และนั่นจะทำให้สังคมไทยก้าวสู่การเป็นสังคมผู้สูงวัย (Aged Society) ที่สมบรูณ์

 

สำหรับห้องน้ำคนสูงวัย ควรมีการกำหนดพื้นที่ใช้สอยอย่างชัดเจน เพื่อให้ผู้สูงอายุนั้นสามารถทำกิจวัตรประจำวันต่างๆ ได้อย่างสะดวก ปลอดภัย ดูแลง่าย ลดความเสี่ยงต่อการเกิดอุบัติเหตุ ซึ่งอุบัติเหตุที่พบมากที่สุดสำหรับคนวัยนี้ คือการลื่นหกล้ม ดังนั้น การออกแบบที่พักอาศัยสำหรับผู้สูงอายุต้องใส่ใจตั้งแต่โครงสร้าง การจัดวางหรือติดตั้งเครื่องใช้ไม้สอยและอุปกรณ์อำนวยความสะดวกต่างๆ เพื่อรองรับความเสื่อมถอยของร่างกาย 4 ด้าน คือ การมองเห็น การได้ยิน การเคลื่อนไหวจากการเปลี่ยนแปลงของร่างกาย และความไม่สมดุลของฮอร์โมนในร่างกายและอารมณ์

ห้องน้ำควรแยกระหว่างส่วนเปียกกับส่วนแห้งเพื่อกันน้ำกระเด็นลื่น แต่ต้องไม่แบ่งพื้นที่จนเข้าถึงยากจนเกินไป ประเด็นสำคัญคือ

การจัดวางตำแหน่งอ่างล้างหน้า ควรมีพื้นที่ว่างใต้อ่างสำหรับผู้ที่ใช้เก้าอี้รถเข็นใช้งานได้

ก๊อกอ่างล้างหน้า ต้องใช้แบบก้านปัดหรือก้านโยก ไม่ต้องออกแรงจากข้อมือมากนัก

ต้องมีราวจับข้างอ่างล้างหน้า เพื่อช่วยค้ำตัวขณะยืน

ต้องมีราวจับข้างสุขภัณฑ์ พยุงตัวเพื่อลุกขึ้น

สุขภัณฑ์ ความสูงของที่นั่งเหมาะสม ลุกได้ง่าย มีพนักพิงหลัง ก้านกดชำระล้างใช้งานสะดวก ไม่ต้องเอี้ยว

โถปัสสาวะชาย ชำระล้างอัตโนมัติ ดีไซน์รองรับท่าทางปัสสาวะที่เปลี่ยนแปลงไป

ที่นั่งอาบน้ำ ลดโอกาสการล้มจากการก้มเงยขณะอาบน้ำ

ก้านฝักบัวปรับระดับ ไม่ต้องเอื้อมหยิบจับฝักบัวที่สูงใช้งานได้หลายช่วงวัย

ก๊อกฝักบัว ไม่ต้องใช้แรงที่ข้อมือมาก ปรับอุณหภูมิน้ำให้เหมาะสม

รางระบายน้ำ ทำให้พื้นไม่มีระดับ ลดการสะดุดหกล้มป้องกันน้ำ ส่วนเปียกออกมาส่วนแห้ง

กระเบื้องพื้น พื้นผิวหยาบ ลดโอกาสการลื่น

กระเบื้องผนัง ยับยั้งการเจริญเติบโตของแบคทีเรีย ทำความสะอาดง่าย

แม้จะเป็นห้องน้ำของคนวัยใด แต่สิ่งสำคัญที่ต้องคำนึงถึงความสะอาดในการใช้งานเพื่อสุขอนามัยที่ดี

ข้อมูลจาก SCG Eldercare Solution

ธุรกิจที่อยู่อาศัยเพื่อผู้สูงวัย

บริษัท ปูนซิเมนต์ไทย หรือเอสซีจี