รุ่นน้องเปลี่ยนโลก (1)

"ซัลมาน ข่าน" ผู้ก่อตั้งสถาบันข่านอะคาเดมี เดินหน้าทำการศึกษาออนไลน์ฟรี ผู้พลิกโฉมวงการศึกษาโลก

*****************************

โดย...ศ.ดร.สุชัชวีร์ สุวรรณสวัสดิ์ ประธานสถาบันนวัตกรรมชุมชนอัจฉริยะ และอธิการบดี สจล.

ผู้นำโลกในยุคปัจจุบันมีอายุน้อยลงเรื่อยๆ เราได้เห็นผู้นำประเทศอายุเพียงสามสิบปลายๆ สี่สิบต้นมากมาย ยิ่งในโลกธุรกิจก็เกิดมหาเศรษฐีใหม่ที่มีอายุเพียง 20-30 ปีเท่านั้น และผมเองก็ได้เห็นเพื่อนรุ่นพี่รุ่นน้องที่เคยเรียนที่มหาวิทยาลัยเดียวกันที่สหรัฐอเมริกา หลายคนเคยอยู่หอพักเดียวกันล้วนเติบโตประสบความสำเร็จ ก้าวหน้า เปลี่ยนโลกได้

เพื่อนหลายคนมีแววมาตั้งแต่เรียน เพราะเรียนหนังสือเก่ง แถมเป็นนักกิจกรรมตัวยง ก็คงเดาได้ไม่ยากว่าอนาคตคงเจริญรุ่งเรือง แต่ขณะที่หลายคนแม้ยังไม่ฉายแววในวัยเรียน แต่กลับเปล่งรัศมีเจิดจรัสเมื่ออกไปทำงานก็มีไม่น้อย แต่ที่น่าคิดคือหลายคนที่ประสบความสำเร็จระดับโลก ไม่ได้ประกอบอาชีพตามที่ตนเองได้ปริญญามาโดยตรงเลย

ผมขอยกตัวอย่างรุ่นน้องสองคนที่เป็นสุดยอดของโลกในยุคปัจจุบัน คนแรก คือ ซัลมาน ข่าน (Salman Khan) เป็นรุ่นน้องของผมที่เอ็มไอที (Massachusetts Institute of Technology) เรียนปริญญาตรี โท ด้านวิศวกรรมไฟฟ้า คอมพิวเตอร์ และคณิตศาสตร์ ก่อนไปจบปริญญาโทบริหารธุรกิจที่มหาวิทยาลัยฮาร์วาร์ด เป็นคนเชื้อสายบังกลาเทศ เรียนจบมัธยมที่โรงเรียนรัฐบาลที่แสนธรรมดาในมลรัฐลุยเซียนา ก่อนสอบได้ที่หนึ่งของโรงเรียน แล้วได้เข้ามาเรียนต่อที่เอ็มไอที ข่านเป็นนักกิจกรรม เป็นประธานนักศึกษา ด้วยคุณสมบัติอันเหนือชั้นนี้ จบมาก็ได้ทำงานด้านธุรกิจการเงินในบริษัทชั้นนำของสหรัฐอเมริกา

แต่แล้ว ซัลมาน ข่าน กลับลาออกจากงานเงินเดือนสูงลิ่วมาสอนหนังสือเป็น “ครู” แต่เป็นครูที่ไม่ธรรมดา ใช้สื่อวิดีโอออนไลน์ในการสอน ตั้งสถาบันข่านอะคาเดมี (Khan Academy) ให้เป็นองค์กรไม่แสวงหาผลกำไรในปี 2008 ขณะที่ข่านมีอายุเพียง 32 ปีเท่านั้น ดำเนินการสอนผ่านสื่อออนไลน์ฟรีไปทั่วโลก โดยมีปรัญชา “การศึกษาระดับโลกสำหรับทุกคนทุกที่” ปัจจุบันข่านสอนวิชาคณิตศาสตร์และวิทยาศาสตร์ ที่เคยเข้าใจได้ยาก นำมาจัดเรียงในรูปแบบการสอนที่เข้าใจง่าย ในหลากหลายภาษาทั้งอังกฤษ ฝรั่งเศส สเปน ฮินดี เยอรมัน เป็นต้น

ข่านสร้างปรากฏการณ์การเข้าถึงการเรียนรู้อย่างไร้ขีดจำกัดให้เด็กทั่วโลก หลายคนยังกล่าวถึงข่านว่าคือ “นักปฏิรูปการศึกษาของโลก
ยุคดิสรัปชั่น” แต่ก็มีไม่น้อยที่วิจารณ์ข่านอย่างรุนแรงว่าไม่รู้เรื่องการเรียนการสอน ไม่เคยศึกษาการเป็นครูอย่างแท้จริง ซึ่งก็สร้างความลำบากใจแก่เขาไม่น้อย แต่ข่านไม่เคยท้อ กล้าเดินหน้าทำการศึกษาออนไลน์ฟรีต่อไป จนปัจจุบันมีวิดีโอการสอนมากถึง 7,000 บทเรียน มีคนติดตามหลายล้านคน พิสูจน์ได้ว่าแม้เขาจะไม่ได้จบด้านการสอนหนังสือมา แต่ด้วยความมุ่งมั่นตั้งใจจริงที่จะเปลี่ยนโลก ก็สามารถทำได้ข่านได้รับเกียรติให้เป็นหนึ่งในร้อยบุคคลผู้ทรงอิทธิพลของโลก จากนิตยสารไทม์ประจำปี 2012

รุ่นน้องของผมคนนี้สอนผมให้รู้ว่า 1.การเรียนรู้เพียงในมหาวิทยาลัยไม่ใช่คำตอบของความสำเร็จ แม้มหาวิทยาลัยที่เรียนมาจะดังแค่ไหนก็ตาม การต่อยอดจากความรู้ที่ได้เรียนมาต่างหากที่จะนำเราไปสู่ความสำเร็จที่แท้จริง ความสำเร็จที่ไม่ได้วัดกันที่เงิน แต่ต้องวัดกันที่การสร้างสรรค์ เปลี่ยนแปลงโลกให้น่าอยู่ขึ้น และ 2.การกล้าออกมาทำสิ่งใหม่ที่ไม่เคยมีใครกล้าทำมาก่อน มาเป็นดิสรัปเตอร์ (Disrupter) นั้นไม่ง่าย ย่อมถูกวิจารณ์ ถูกแรงเสียดทานสูง แต่ต้องไม่ยอมแพ้ ต้องกล้ายอมรับความเจ็บปวด และสุดท้ายผลงานจะพิสูจน์ตัวมันเองเสมอ

ผมยังมีรุ่นน้องเปลี่ยนโลกอีกคน ที่น่าสนใจไม่แพ้ ซัลมาน ข่าน บอกได้เลยว่าวันนี้หากใครไม่รู้จักเขาคนนี้ คงจะเชยหรือไม่ใช่คนของยุคนี้ไปแล้ว ติดตามตอนต่อไปครับ