‘เล็ก ศรีเพชร’ หนึ่งในเพชรรำวงสาวเพชรบุรี

ทำความรู้จัก “เล็ก ศรีเพชร” คณะรำวงยุคบุกเบิกคู่เมืองหลวงสาวรำวง ซึ่งปัจจุบันยังงามสวยจับจิตและได้รับความนิยมตลอดปีมีงาน 100 งานขึ้น

******************************

โดย...รัชพล ธนศุทธิสกุล

แม้ว่าปัจจุบันจะมีความบันเทิงทางดนตรีหลากหลายรปแบบให้เลือกสรร แต่การร้องรำทำเพลงแต่เดิมโบราณอย่าง 'รำวงเพชรบุรี' กลับยังเป็นที่นิยม โดยปีๆ หนึ่งแต่ละวงคณะมีงานไม่ต่ำกว่าร้อย ต้องจองคิวกันข้ามเดือน จนพากันเลื่องลือถึงคนนอกจังหวัดและกระทั่งโลกโซเชียล

และหนึ่งในคณะรำวงน้ำดีมีชื่อเสียงก็คือ ‘เล็ก ศรีเพชร’ คณะรำวงที่มีอายุยาวนานกว่า 30 ปี ของ “เล็ก-ลาวรรณ ฟักสังข์” อดีตนางรำและนางละครที่ผันตัวมาเปิดคณะรำวงตั้งแต่สาวๆ กระทั่งบัดนี้ส่งไม้ต่อให้กับหลานๆ สาวเด็กรุ่นใหม่

“เข้าเมืองตาหลิ่วก็ต้องหลิ่วตาตาม แต่เราก็ยังคงอนุรักษ์ต้นฉบับไว้” เธอกล่าวถึงแนวทางที่ยังคงทำให้ยืนหยัดได้ในวงการรำวงจน ณ ปัจจุบันนี้ ก่อนจะพาไปฟังจังหวะจะโคนท่วงทำนองของรำวงเพชรบุรี

หน้างาม-รำสวย 'เสน่ห์วงรำ'

"ลาวรรณ ฟักสังข์" หรือ "เล็ก" หัวหน้าคณะเล็ก ศรีเพชร อายุ 54 ปี เป็นสาวเพชรบุรี ต.หัวสะพาน ลูกคนโตจากทั้งหมดสิบห้าคนในครอบครัวค้าขาย เธอจึงเลือกไปเรียนรำและแสดงละครนอกคณะ “ละม่อม วัยรุ่น” คณะชื่อดังในภาคกลางซึ่งตั้งอยู่ในหมู่บ้านเพื่อแบ่งเบาภาระพ่อแม่

“เรียนรำละครตอนป.4 ติดห้อยตามครูไป จบป.6 ก็ทำงานเต็มตัว รำละคร รำแก้บนอะไรเอาหมด”

การเรียนนาฏศิลป์ทำให้พัฒนาไปได้ไว เพราะแม่นทุกจังหวะและทำนอง แค่วัย 14 ก็เป็นหัวหน้า พออายุ15 ก็จัดตั้งคณะละคร ‘เล็ก ศรีเพชร’ ขึ้นมาแสดงเพื่อเอาน้องมาช่วยงานพร้อมกับดูแลไปในตัว

“สมัยนั้นพี่น้องคนไทยนิยม ยังไม่มีหนังกลางแปลง วัดไร้ขิงป้าไปรำทั้งละครและแก้บนประจำ พอป้าทจนจบป.6 สักพัก ก็ไปเอาน้องสาว 10 น้องชาย 5 คนไหนพอจะพูดรู้เรื่อง ก็ค่อยๆ จับฝึกรำ ตำราที่เรียนมา และก็มาสอนบทพูด แบ่งตัวละคร คนไหนยักษ์ คนนี้พระเอก-นางเอก”

เข้าช่วงเป็นสาวอายุ 20 อดีตนางรำละครเห็นว่า รำวงกำลังเป็นกระแสรายได้ที่ดี แต่มีคณะรำวงแค่1-2 คณะเท่านั้น จึงลุกขึ้นมาตั้งรำวงสนุกสนานเป็นรายได้เสริมอีกหนึ่งทางในตอนกลางคืน

“เรารำได้ทุกอย่าง เราคิดว่าต้องเราทำได้ มันก็ทำได้จริง ไม่ต้องมาฝึกเลย ดูรอบสองรอบรำแปบเดียวเก่ง และเราก็ยังวัยรุ่นกัน ก็ทำมันก็มีชื่อ เพราะองค์ประกอบที่เขาเน้นตอนนั้นหน้าตากับท่ารำ” อดีตนางรำกล่าวถึงจุดเริ่มต้น

ผสมเก่า ‘เขย่าใหม่’ สร้างกระแสฮิต

องค์ประกอบของรำวงที่สำคัญยังมีอีก 2 องค์ประกอบหลัก ได้แก่ กองเชียร์และเวที โดยสิ่งที่ทำให้รำวงเพชรบุรีวิวัฒนาการ คือ ‘กองเชียร์’ (ดนตรี) ซึ่งช่วงที่คณะเล็ก ศรีเพชร เข้ามาทำรำวง 30 ปีก่อน เป็นช่วงที่จังหวะเพลงลูกทุ่งเบ่งบานอย่างเต็มที่ 

“เด็กรำวงที่เห็นนะ รำช้าๆ จังหวะรำเยอะ พวกเพลงกลองยาว รำลาว ดนตรีที่ทุกๆ คนเคยฟัง แต่พอมาทำลูกทุงเพลงสายัณห์ สัญญา ดังมาก เพลงลิเกหลงโรง  ร้องลิเก รำเป็นรำวง คนก็ชอบ รำตลอดไปที่ไหนก็เจอ”

ป้าเล็กรำวงอยู่นานจนหนังมาแบ่งความนิยมหน้าลาดวัด แต่พอจะกระแสดาวน์ลงแนวเพลงสตริงก็ฮิตพุ่งกลับมาช่วยไว้ “หมดลูกทุ่งก็มาต่อด้วยสตริงและสตริงเรื่อยมา วัยรุ่นก็เริ่มอายุมาก เป็นคนแก่ กระแสวัยรุ่นก็หายไป”

หัวหน้าคณะเล็ก ศรีเพชร ลำดับการเปลี่ยนแปลงความนิยมต่อว่า “เกือบๆ 10 ปี ที่กลับมาอีก เพราะเด็กเล่นดนตรีกันเยอะ เจ้าภาพก็จะหาดนตรีที่รู้จักกันมาเอง ไม่ค่อยให้หัวหน้าวงหาเหมารวม ก็ทำให้สตริงเข้ามา เวลาเล่น 20.30 น. เริ่มจะเล่นเพลงช้าย้อนยุคก่อน เพลงใหม่จะเล่นช่วง 4 ทุ่ม เวลาออกงานวัด งานเทศกาลประจำปี

“แต่ถ้าเจ้าภาพจ้างไปงานบวช งานแต่ง งานศพ สตริงยืนพื้น เล่นเพลงใหม่ก็เต้นมันไปด้วยกับเขา ถ้าเขาเล่นเพลงเก่าก็รำเพลงเก่า ขารำวง (แฟนคลับ) เมื่อก่อนมีแต่คนแก่ ก็ค่อยๆ มีวัยรุ่นมาเต้นเรื่อยๆ”  

และนิยมยิ่งขึ้นเรื่อยๆ ป้าเล็กบอกสบทบ ปัจจุบันมีคณะรำวงกว่า 100 วง โดยส่วนใหญ่จะนิยมใช้ท่าทางและเสื้อผ้าประยุกต์จากแดนเซอร์เข้ากับรำวงดึงดูดกลุ่มเด็กวัยรุ่น ซึ่งปลุกชีพกระแสของรำวงไม่ให้เพียงอยู่ในจังหวัดแต่ยังขจรกระจายไปจังหวัดอื่นๆ เช่น จ.สุพรรณบุรี หรือไกลถึงภาคเหนืออย่าง จ.น่าน 

“ป้าเองก็ไม่รู้ว่าใครเป็นคนเริ่มรำวงวัยรุ่นรับเขามาโดยตรงเป็นใคร ใครเน้นเต้นมากกว่ารำก่อน แต่มันก็เป็นสมัยนิยมเหมือนตอนแรกที่เราทำเอาท่ารำมาประยุกต์ แต่เราจะต่างเพราะป้าทำกับน้องๆ ที่รำกันมาอายุมากแล้ว พอหลานๆ โตก็เข้ามาช่วยกันทำแทนกัน ก็เลยต่างจากคนอื่นเขา”

ท็อปต้นเพราะคงฉบับไว้

หลังเพลงที่ 4 ผ่านไปหมดรอบของรำวง ขณะรอคนจ่ายเงิน 20 บาท ตีตั๋วธรรมดาขึ้นรอต่อไป หลังรอบไม่มีใครยื่นเงิน 100 บาท ซื้อบัตรเหมา ป้าเล็กขยายความแตกต่างของคณะดนตรีเธอเกิดจากความรู้สึกว่าเป็น ‘ความสุข’ ของคนดนตรีที่อยากทำและยังได้ ‘อนุรักษ์’ศิลปะวัฒนธรรม

“แก้เหงาท่องเที่ยวไปในตัวและทำหน้าที่ของงานมหรสพ เป็นกุศโลบายชวนคนเข้าวัด ป้าเลยก่อนที่เป็นสาวรำวงต้องฝึกพื้นฐาน ตั้งวงให้เป็น จับจีบตรงเอว จับมือให้ถูก เพราะรู้ว่าความละเอียดมันจะส่งให้ยิ่งสวย ยิ้มนางรำจะหวานสมัยก่อน ส่วนเรื่องเสื้อผ้าความเป็นลายลูกไม้ที่พอดี ไม่สั้น ไม่โชว์ร่องโป๊เกินงามก็พานางรำสวยสมวัย

“ป้ายังติดเบอร์ที่หน้าอกด้วย ไม่มีใครติดกันแล้ว” เธอเผยแซมรอยยิ้มชื่นใจ เพราะความละเอียดละออนำมาซึ่งความอ่อนช้อย 'คณะเล็ก ศรีเพชร' จึงไม่เพียงเป็นที่นิยมขารำวงมีทั้งหน้าเก่าและหน้าใหม่ ซึ่งแม้มีอายุยาวนานกว่า 30 ปี และความนิยมเป็นอันดับท็อปต้นๆ ของรำวง จ.เพชรบุรี การันตรีงานไม่ต่ำกว่า 100 งานในแต่ละปี แถมประกวดรำวงก็ได้รางวัลติดมือประดับคณะเป็นประจำ

“เราคนดนตรี เรียนนาฏศิลป์ ก็อยากจะทำไว้ให้มีต้นฉบับเพื่อลูกหลานนำไปสืบต่อ ก็จะทำจนกว่าจะไม่มีแรงทำ แต่ตอนนี้ยังมีแรงทำ เดือนนี้มี 20 งานแล้วครึ่งเดือน และเดี๋ยวก็จะแน่นมาก คิวในช่วงนี้ไปจนถึงเดือนกุมภาพันธ์ก็ดีใจที่มีคนให้ความสนใจ ปีใหม่นี้ใครได้หยุดพักแวะมาชมรำวงเพชรบุรีกันได้ทุกวงสนุกสนานแล้วจะชอบใจ” หัวหน้าคณะรำวงเล็ก ศรีเพชรกล่าวทิ้งท้าย