ไขความลับ "สเปรย์สารสกัดกัญชา" ความหวังที่อาจช่วยผู้ป่วยมะเร็งไม่ต้องทนทุกข์
เผยจุดเริ่มต้นและขั้นตอนการศึกษาพัฒนาสารสกัดจากกัญชา ที่อาจเป็นตัวช่วยทำให้ผู้ป่วยมะเร็งไม่ต้องทรมาน
เผยจุดเริ่มต้นและขั้นตอนการศึกษาพัฒนาสารสกัดจากกัญชา ที่อาจเป็นตัวช่วยทำให้ผู้ป่วยมะเร็งไม่ต้องทรมาน
***************
โดย...วิรวินท์ ศรีโหมด
มะเร็ง ไม่ว่าผ่านไปกี่ปียังคงเป็นโรคที่คร่าชีวิตคนไทยอันดับหนึ่ง แต่ละปีมีผู้ป่วยหน้าใหม่กว่าแสนราย ครึ่งหนึ่งจะทราบว่าเป็นโรคร้ายนี้เมื่อเข้าระยะ 3 ก่อนก้าวสู่ช่วงลุกลาม ส่วนวิธีรักษาตามตำหรับแพทย์แผนปัจจุบันมีไม่กี่ทาง เช่น ผ่าตัด ฉายรังสี ให้กินยาเคมีบำบัด ซึ่งอาจทำให้ผู้ป่วยมีผลข้างเคียงทั้งปวดตามร่างกาย อาเจียน แต่ทว่ายากินเพื่อบรรเทาผลอาการเหล่านั้นก็มี แต่อาจส่งผลเสียต่อร่างกายและราคาสูง
เมื่อไม่นานนี้ในประเทศไทย คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยรังสิต สามารถวิจัยพัฒนาสเปรย์ลดอาการข้างเคียงจากการรักษามะเร็งได้แล้ว ซึ่งสกัดมาจากกัญชา และเป็นแห่งแรกในประเทศไทย
ภญ.วรวรรณ สายงาม อาจารย์ประจำศูนย์วิจัย คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยรังสิต ผู้วิจัยพัฒนาผลิตภัณฑ์ "ตำรับสเปรย์ฉีดพ่นในช่องปากจากสารสกัดกัญชา" บอกว่า จุดเริ่มผลงานชิ้นนี้เกิดจากเมื่อปีก่อน ดร.อาทิตย์ อุไรรัตน์ อธิการบดี เห็นหลายประเทศ อาทิ สหรัฐอเมริกา แคนาดา ออสเตรเลีย มีการนำกัญชามาใช้ทางการแพทย์เพื่อบรรเทาผลข้างเคียงหลังรักษาด้วยเคมี จึงให้คณะเภสัชศาสตร์ ศึกษาพัฒนา
“ปัญหาของผู้ป่วยมะเร็ง หลังรักษาด้วยการฉายรังสีหรือกินยาเคมี ส่วนใหญ่มีผลข้างเคียง ทำให้ร่างกายทรุดโทรมอ่อนเพลีย ซึ่งส่งผลกระทบต่อผู้ป่วยโดยตรง แต่ถ้ามีวิธีทำให้ชีวิตผู้ป่วยดีขึ้น ก็อาจเป็นความหวังที่อยากต่อสู้กับโรคร้ายต่อไป”
จากนั้นมีการตั้งทีมวิจัยขึ้น เริ่มแรกดำเนินการขออนุญาตทดลองจาก สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) และประสานขอตัวอย่างวัตถุดิบกัญชาแห้งของกลาง จำนวน 40 กิโลกรัมจากสำนักงานคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามยาเสพติด (ป.ป.ส.) มาใช้
เมื่อได้วัตถุดิบขั้นตอนแรกนำมาสกัดพิสูจน์เอกลักษณ์ว่า แต่ละส่วนกัญชาที่ได้มาทั้ง ก้าน ใบ ช่อ ดอก เมล็ด มีสารออกฤทธิ์สำคัญที่ต้องการหรือไม่และมีปริมาณเท่าไหร่ เมื่อทราบก็นำมาคำนวณปรับสูตรให้ตรงกับตำหรับสเปรย์ที่มีใช้จริงในต่างประเทศ
นักวิจัยสารสกัดจากกัญชา เผยว่า สารสกัดที่ใช้มี 2 อย่างหลักคือ 1.สารทีเอชซี (THC) มีฤทธิ์ลดการเจริญเติบโตลุกลาม และช่วยฆ่าเซลล์มะเร็ง 2.สารซีบีดี (CBD) ทางการแพทย์ใช้ลดอาการปวด คลื่นไส้อาเจียน แพ้จากการได้รับเคมีบำบัด โดยใช้อัตรา 1 ต่อ 1 เพื่อให้ยาช่วยเสริมฤทธิ์กัน รวมถึงต้านอาการหลอนประสาทที่มีอยู่ในสารทีเอชซี
สำหรับวิธีใช้จะพ่นในช่องปาก เนื่องจากเป็นส่วนที่บอบบางและดูดซึมได้ดี เมื่อตัวยาซึมผ่านเข้าไปจะออกฤทธิ์และทำงานกับร่ายกายเหมือนยารักษาโรคทั่วไป เช่น ปวดหัวกินยาพารา
นักวิจัยรายนี้ บอกว่าหลังจากทดลองในหลอดและสัตว์แล้ว ขณะนี้ถือว่าประสบผลสำเร็จระดับหนึ่ง เหลือเพียงนำมาทดลองกับมนุษย์ ซึ่งตอนนี้อยู่ระหว่างขออนุญาตนำเข้าตัวอย่างผลิตภัณฑ์สารสกัดกัญชาที่มีการใช้จริงในต่างประเทศ เข้ามาทดลองคู่กับผลิตภัณฑ์ที่มหาวิทยาลัยรังสิตวิจัย หากสำเร็จจะนำไปสู่ขั้นตอนการขออนุญาตใช้จริงในไทย
สำหรับสเปรย์สารสกัดจากกัญชา ราคาต้นทุนขั้นตอนการทดลองอยู่ประมาณ 1-2 พันบาทต่อขวด สามารถพ่นได้เกือบ 100 ครั้ง ห้ามใช้เกินวันละ 15 ครั้ง ส่วนอนาคตคาดว่าหากมีการผลิตใช้จริง ต้นทุนราคาจะต่ำลงกว่านี้
ปัจจุบัน กัญชาจัดอยู่ในสารเสพติดประเภท 5 เช่นเดียวกับกระท่อม ฝิ่น ตาม พ.ร.บ.ยาเสพติด และล่าสุดเมื่อช่วงปลายเดือนพฤษภาคมที่ผ่านมา คณะรัฐมนตรี (ครม.) มีมติเห็นชอบร่างประมวลกฎหมายยาเสพติด ซึ่งสาระสำคัญสามารถปลูกกัญชาเพื่อใช้ทางการแพทย์ได้ ตอนนี้เรื่องอยู่ชั้นการพิจารณาของสภานิติบัญญัติแห่งชาติ (สนช.) ก่อนประกาศเป็นกฎหมาย
ภญ.วรวรรณ มองว่าการปลดล็อกกัญชาเพื่อใช้ทางการแพทย์เป็นเรื่องดี เพราะทำให้ผู้ป่วยมะเร็ง มีช่องทางบรรเทาอาการผลข้างเคียงจากการรักษา ซึ่งจะทำให้มีคุณภาพชีวิตดีขึ้น
“หากประเทศไทยปลดล็อกกัญชาให้ใช้ทางการแพทย์ จะเป็นอีกทางเลือกของผู้ป่วย เพราะทุกวันนี้หลายคนหลังรักษามีผลข้างเคียง กินข้าวไม่ได้ นอนไม่หลับ อาเจียน ตรงนี้จะเป็นตัวช่วยทำให้คุณภาพชีวิตพวกเขาดีขึ้น แค่นี้ก็เป็นเรื่องดีแล้ว”
แต่อย่างไรต้องมีการดูแลควบคุมอย่างเข้มงวด หากใช้ในสถานพยาบาลต้องสั่งจ่ายโดยแพทย์เฉพาะทาง ส่วนการวิจัยต้องได้รับอนุญาต และต้องมีการรายงานผลความคืบหน้าให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องรับทราบเป็นประจำ
“ยาตัวนี้เหมือนความหวังผู้ป่วย ที่ไม่ได้อาจทำให้หายจากโรคร้าย แต่จะทำให้พวกเขาใช้ชีวิตได้อย่างมีความสุขที่อาจเป็นช่วงสุดท้าย ไม่ใช่ให้อยู่แบบทุกทรมาน”
