"When You're Smiling"เพลงสุดท้ายถวายในหลวงของวงอ.ส.วันศุกร์

"ผศ.ดร.ภาธร ศรีกรานนท์"แห่งวงอ.ส.วันศุกร์ เล่าเบื้องหลังการบรรเลงเพลงถวายในหลวง รัชกาลที่ 9 ก่อนเสด็จสวรรคต

หนึ่งในพระอัจฉริยภาพของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุยเดชที่คนไทยประจักษ์แก่สายตาคือ ดนตรี

ทราบกันดีว่า ในหลวงรัชกาลที่9 ทรงก่อตั้งวงดนตรี "อ.ส.วันศุกร์" ทรงพระราชนิพนธ์เพลง และร่วมบรรเลงกับสมาชิกวงผ่านทางวิทยุกระจายเสียงเป็นประจำทุกวันศุกร์ เนื่องจากทรงมีพระราชประสงค์ใช้ดนตรีเป็นเครื่องมือในการสื่อสารระหว่างสถาบันพระมหากษัตริย์กับประชาชน ให้พสกนิกรได้ใกล้ชิดกับพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมากยิ่งขึ้น

แต่มีเรื่องเล่าที่คนไทยส่วนใหญ่ไม่เคยรู้มาก่อน นั่นคือ วงอ.ส.วันศุกร์ มีโอกาสได้เข้าเฝ้าบรรเลงดนตรีถวายในหลวง ขณะทรงรักษาอาการพระประชวรอยู่ที่โรงพยาบาลศิริราช ช่วงสุดท้ายก่อนจะเสด็จสวรรคต

ผศ.ดร.ภาธร ศรีกรานนท์ สมาชิกวง.อ.ส.วันศุกร์ ที่อายุน้อยที่สุด เล่าเรื่องราวครั้งนั้นไว้ในรายการต่างคนต่างคิด ตอน นักดนตรีของพระราชา ความทรงจำล้ำค่าในศิริราช ทางสถานีโทรทัศน์อัมรินทร์ทีวี ซึ่งออกอากาศเมื่อวันที่ 25 ต.ค.ที่ผ่านมา

ผศ.ดร.ภาธร ย้อนเรื่องราวให้ฟังว่า ได้รับเข้าร่วมวงอ.ส. วันศุกร์ ตั้งแต่อายุ 14  เนื่องจากเป็นบุตรชายของเรืออากาศตรี ศ. (พิเศษ) ดร.แมนรัตน์ ศรีกรานนท์ หนึ่งในสมาชิกวงยุคบุกเบิก นอกจากนี้ยังได้รับการโปรดเกล้าฯพระราชทานทุนส่วนพระองค์เดินทางไปศึกษาด้านดนตรีระดับปริญญาตรี Bachelor of Music in Composition and Saxophone Performance จากมหาวิทยาลัยมิชิแกน แอนน์อาร์เบอร์ ปริญญาโท Master of Music in Composition จากมหาวิทยาลัยเยล สหรัฐอเมริกา และปริญญาเอก Doctor of Philosophy in Music Composition จากมหาวิทยาลัยเอดินบะระ สหราชอาณาจักร

ปัจจุบัน ผศ.ดร.ภาธร เป็นนักประพันธ์ดนตรีอิสระ และอาจารย์ประจำภาควิชาดนตรี คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ รวมถึงวิทยากรรับเชิญให้กับสถาบันศึกษาต่างๆ

"ครั้งแรกที่คุณพ่อพาเข้าเฝ้าฯในหลวง ตอนนั้นอยู่อนุบาล 2 ยังเด็กมาก จำอะไรไม่ได้มากเท่าไหร่ ต่อมาได้เข้าเฝ้าฯอีกครั้งตอนอายุสิบขวบ ก็เห็นพระองค์ท่านทรงแซกโซโฟนเพลงแจ๊ซ รู้สึกว่าทรงเท่มาก วิธีการทรงดนตรีของพระองค์ท่านจะเล่นหวาน เป็นสไตล์การเล่นแบบสวิง มีการเอื้อนเสียงแบบจอห์นนี่ ฮอดเจส หรือเบนนี่ คาร์เตอร์ พอได้ฟังผมก็อยากเล่นบ้าง พ่อเลยไปเชิญครูจากกองทัพอากาศมาสอน เล่นได้สัก 4-5 เดือนพ่อก็พาไปถวาย หลังจากนั้นก็ไปเรียนต่อต่างประเทศโดยพระราชทานทุนเล่าเรียนหลวง เรียนจริงจังจนกระทั่งจบปริญญาเอกด้านดนตรี"

สมาชิกวงอ.ส.วันศุกร์ที่อายุน้อยที่สุดคนนี้ เล่าว่า ช่วงที่เรียนจะกลับเมืองไทยปีละ 2 หน ทุกครั้งก็จะเข้าเฝ้าเล่นดนตรีถวายในหลวงที่สวนจิตรลดา ต่อมาพอพระองค์ท่านแปรพระราชฐานไปประทับอยู่ที่วังไกลกังวล ก็ตามไปเล่นดนตรีถวายอยู่เป็นประจำต่อเนื่อง

"พระองค์ท่านก็ทรงสอน แต่ไม่ได้สอนโดยตรง จะทรงแนะนำเทคนิคต่างๆ เป็นที่ทราบกันว่า เวลาทำดีท่านจะไม่ชม แต่ทำผิดจะทรงดุ ครั้งหนึ่งนักดนตรีตกใจกันมาก ท่านทรงดุพวกเราว่าไม่รู้จักที่ต่ำที่สูง หมายถึงเวลาเราเล่นมักจะเผลอเล่นเพี้ยนเสียงต่ำบ้างสูงบ้าง ทำเอาพวกเราตกใจแทบแย่ (หัวเราะ)"

ประสบการณ์สุดวิเศษที่จำได้ไม่ลืมเกิดขึ้นในปีพ.ศ.2554 คณะนักดนตรีวงอ.ส.วันศุกร์ ได้เชิญวงเพรสเซอร์เวชั่น ฮอลล์ แจ๊ซ แบนด์จากนิวออร์ลีนส์ สหรัฐอเมริกา มาเล่นถวายในหลวง เนื่องจากพระองค์ท่านเคยรับสั่งว่าไม่เคยเสด็จนิวออร์ลีนส์เลย โดยตั้งใจจะทรงเกษียณตอนอายุหกสิบแล้วจึงจะไปเยือน แต่สุดท้ายก็ไม่เคยได้ไป เพราะไม่เคยเกษียณ เมื่อเห็นว่าพระองค์ท่านไม่สามารถเสด็จนิวออร์ลีนส์ได้ จึงยกนิวออร์ลีนส์มาให้พระองค์ท่านเสียเลย

"ตอนนั้นเล่นกันในเรือพระที่นั่ง จอดหน้าท่าน้ำโรงพยาบาลศิริราช แล้วเรายังจัดอาหารนิวออร์ลีนส์ไปถวายพระองค์ท่านด้วย จำได้ว่าพระองค์ท่านทรงพระเกษมสำราญมาก ล่าสุดตอนต้นปีที่ผ่านมา ผมมีโอกาสได้ทูลสมเด็จพระเทพฯว่าปลายปีนี้จะจัดอีก อยากให้ท่านทรงระลึกถึงเมื่อครั้งทรงพระเยาว์ที่ประทับอยู่สวิตเซอร์แลนด์ โดยเชิญวงดัทช์ สวิง คอลเลจ แจ๊ซ แบนด์ ซึ่งเป็นวงเก่าแก่ของยุโรปมาเล่นถวาย แต่สุดท้ายก็ไม่ได้ทำ"ผศ.ดร.ภาธรเล่าด้วยน้ำเสียงสั่นเครือ

กระทั่งเดือนธันวาคม 2558 ก็มาถึงวันที่วงอส.วันศุกร์จะได้มีโอกาสเล่นดนตรีถวายเป็นครั้งสุดท้าย...

"วันนั้นเราเล่นเพลง When you smiling ของแฟรงก์ ซินาตรา เนื้อหาโดยเฉพาะท่านที่ร้องว่า 'When You”re Smiling When You”re Smiling The Whole World Smiles With You' เราอยากให้ท่านทรงแข็งแรง ทรงยิ้ม ทรงมีความสุข ตอนนั้นท่านทรงรู้พระองค์นะ อย่างพอเราร้อง When You”re Smiling และทูลท่านว่า ยิ้มสิ ถ้าพระองค์ท่านยิ้ม โลกทั้งใบก็จะยิ้มตามไปด้วย พระองค์ท่านก็ทรงยิ้ม พอมาถึงท่อนที่ว่า When you”re laughing แล้วเราก็ทำเสียงหัวเราะ พระองค์ท่านก็ทรงแย้มพระโอษฐ์  เราก็พยายามถึงที่สุดที่จะใช้ดนตรีเป็นโอสถถวายท่าน นั่นเป็นครั้งสุดท้ายที่เราได้เล่นดนตรีถวาย หลังจากนั้นอาการพระประชวรท่านก็ทรุดลงเรื่อยๆ"

ผศ.ดร.ภาธร เผยว่า ไม่ได้เตรียมตัวเตรียมใจมาก่อนเลยว่าในหลวงจะเสด็จสวรรคต เมื่อวันที่ 13 ตุลาคม 2559

"ผมตั้งตัวไม่ทันจริงๆ แต่ไม่อยากเศร้าเสียใจเมื่อพระองค์ท่านได้จากไป ผมอยากให้ทุกคนคิดว่าเราควรจะเฉลิมฉลองสิ่งที่พระองค์ท่านทำไว้ตลอดระยะเวลาครองราชย์ 70 ปียังไง เพื่อบอกทุกสิ่งทุกอย่างให้สังคมรู้ว่าพระองค์ท่านทำอะไรให้แก่พสกนิกรและประเทศชาติบ้าง สิ่งที่ผมประทับใจที่สุด ในหลวงท่านจะทรงเน้นอยู่เสมอว่า เราต้องรู้จักหน้าที่ของตัวเอง ทรงเปรียบกับการเล่นดนตรีในวงอส.วันศุกร์ว่า แต่ละเครื่องดนตรีก็มีเทคนิคการเล่น แต่ละคนก็มีความเชี่ยวชาญไม่เหมือนกัน ดังนั้นไม่มีใครสำคัญกว่าใคร ทุกคนสำคัญเท่าหมด เช่นเดียวกับสังคมไทย ถ้าทุกคนรู้จักหน้าที่ตัวเอง และทำหน้าที่ของตัวเองได้อย่างสมบูรณ์ ประเทศชาติก็จะสมบูรณ์ตามไปด้วย ซึ่งพระองค์ท่านก็ได้ทรงทำหน้าที่ของท่านอย่างสมบูรณ์ สะท้อนผ่านพระราชจริยวัตรที่ทรงดำเนินมาตลอด 70 ปีที่ผ่านมา"

 ภาพประกอบจากเฟซบุ๊ก https://www.facebook.com/photo.php?fbid=10154194846224613&set=a.10150240635609613.326055.678904612&type=3&theater

ผศ.ดร.ภาธร ศรีกรานนท์