คนรุ่นใหม่ เลือก อัญมณี "มีเรื่องราว" โอกาส SME เจาะตลาดแสนล้าน

ข้อมูลที่น่าสนใจจาก Future Market Insights (FMI) คาดการณ์ว่า ตลาดอัญมณีโลก ยังคงเติบโตอย่างต่อเนื่อง จาก 36,044.1 ล้านเหรียญสหรัฐในปี 2568 จะกลายเป็น 68,151.4 ล้านเหรียญสหรัฐในปี 2578 และตลาดจะเติบโตที่อัตรา CAGR 6.6% ตั้งแต่ปี 2568 ถึงปี 2578

บ่งชี้ถึงแนวโน้มการเติบโตที่มั่นคงของอุตสาหกรรมในระยะยาว สิ่งเหล่านี้ล้วนเป็นผลจากการได้รับแรงหนุนจากกำลังซื้อที่เพิ่มขึ้นในตลาดเกิดใหม่ ประกอบกับความเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมของผู้บริโภคที่หันมาให้ความสำคัญกับความยั่งยืนและเอกลักษณ์เฉพาะบุคคล รวมถึงการเติบโตอย่างก้าวกระโดดของช่องทางอีคอมเมิร์ซที่เข้ามามีส่วนกำหนดทิศทางของอุตสาหกรรม ซึ่งนอกจากความต้องการเครื่องประดับสั่งทำที่เพิ่มสูงขึ้นแล้ว ความต้องการอัญมณีสีที่เป็นผลมาจากเทรนด์แฟชั่นก็เพิ่มขึ้นมากเช่นกัน 

ตลาดเครื่องประดับลักชูรี่ (Luxury) ระดับโลก ข้อมูลของ Cognitive Market Research ระบุว่าในปี 2567 มีมูลค่า 57,154.20 ล้านดอลลาร์สหรัฐ และคาดว่าในช่วงปี 2567 – 2574 จะมีอัตราการเติบโตเฉลี่ยราว 3% ซึ่งจะโตไปเป็น 97.8 พันล้านเหรียญสหรัฐฯ ภายในปี 2575 นี่ไม่ใช่ตัวเลขธรรมดา

แต่เป็นสัญญาณของการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ในโลกของความหรูหรา ที่ผู้บริโภครุ่นใหม่ไม่แค่ต้องการของที่สวยและแพง แต่ต้องการ "ความหมาย" ต้องการ "เรื่องราว" เพื่อให้ตัวเองได้เป็นส่วนหนึ่งของมรดกทางวัฒนธรรมที่ยิ่งใหญ่ รวมถึงผู้คนยังซื้อเครื่องประดับหรูเพื่อการลงทุน

โดยทั่วไปเครื่องประดับแท้จะสามารถทำกำไรได้ระหว่าง 25% - 75% แต่สินค้าหรูและสินค้าแบรนด์มักจะได้รับอัตรากำไรสูงขึ้น โดยเฉลี่ยอยู่ที่ประมาณ 40% - 47% โดยตลาดที่นิยมเครื่องประดับหรูหราที่มีศักยภาพสูง มีรายได้จากการขายเครื่องประดับหรูหราสูงสุด 5 อันดับแรกของโลกในปี 2567 ได้แก่ จีน (47,870 ล้านดอลลาร์สหรัฐ) สหรัฐอเมริกา (8,855 ล้านดอลลาร์สหรัฐ) อินเดีย (8,640 ล้านดอลลาร์สหรัฐ) ญี่ปุ่น (2,056 ล้านดอลลาร์สหรัฐ)  และสหราชอาณาจักร (1,562 ล้านดอลลาร์สหรัฐ)

หนุนผู้ประกอบการจาก Niche สู่ Mass 

กรมส่งเสริมอุตสาหกรรม ภายใต้การนำของ นางสาวณัฏฐิญา เนตยสุภา อธิบดีกรมส่งเสริมอุตสาหกรรม อธิบายถึงแนวทางการส่งเสริมอุตสาหกรรมอัญมณีว่า อัญมณีเป็นอุตสาหกรรมที่มีความสำคัญต่อเศรษฐกิจไทย โดยเป็น 1 ใน 10 อุตสาหกรรมส่งออกที่ทำรายได้สูงสุดให้กับประเทศไทยมานานหลายทศวรรษ และมีมูลค่าการส่งออกสูงเป็นอันดับ 3 ของประเทศ มีศักยภาพการเติบโต มีความได้เปรียบเชิงการแข่งขัน และสามารถเป็นเครื่องมือในการสร้างซอฟต์พาวเวอร์ให้กับประเทศได้อย่างมีประสิทธิภาพ

แต่ในกลุ่มผู้ประกอบการไทยส่วนใหญ่ยังคงอยู่ในตลาด Niche (ตลาดเฉพาะกลุ่ม) ซึ่งมีขนาดจำกัด แท้จริงแล้วผู้ประกอบการมีศักยภาพที่จะขยายสู่ Mass Market  ที่มีขนาดใหญ่กว่า และมีโอกาสทางธุรกิจมากกว่าได้

กรมส่งเสริมอุตสาหกรรม หรือ ดีพร้อม (DIPROM) จึงได้วางแนวทางขับเคลื่อนอุตสาหกรรมอัญมณีและเครื่องประดับไทย ผ่านนโยบาย “ดีพร้อมคอมมูนิตี้ ที่นี่มีแต่ให้” ให้ทักษะใหม่ ให้เครื่องมือทันสมัย ให้โอกาสโตไกล ให้ธุรกิจไทยที่ดีคู่ชุมชน โดยมุ่งเน้นการยกระดับทั้งมิติของการออกแบบที่สะท้อนอัตลักษณ์ความเป็นไทย การสร้างแบรนด์ที่ทันสมัยและแข็งแรง การเปิดประตูสู่ตลาดโลกและการสร้างรายได้ให้กับประเทศที่คิดเป็นมูลค่ากว่า 6.4 แสนล้านบาท และทำให้เกิดการจ้างงานตลอดห่วงโซ่อุปทานกว่า 8 แสนคน 

3 ดี 4 พร้อม แนวทางปฏิวัติอุตสาหกรรมอัญมณีไทย

เพื่อให้เกิดการเติบโตที่ดียิ่งขึ้น กรมส่งเสริมอุตสาหกรรม ได้นำเสนอแนวทาง "3 ดี 4 พร้อม" ที่สามารถนำมาเป็นแนวทางปฏิวัติอุตสาหกรรมอัญมณีไทย เพื่อเปลี่ยนอุตสาหกรรมอัญมณีไทยจาก Niche Market สู่การเป็น Mass Production โดย 3 ดี คือแนวทางและเป้าหมายสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับผู้ประกอบการไม่ว่าจะเป็น 

•    ดีไซน์ (Design to Luxury): การยกระดับงานฝีมือพื้นบ้านสู่ Luxury Branding ที่มีเรื่องราว เน้นความหรู ความร่วมสมัย และอัตลักษณ์ไทย สร้างจุดสมดุลระหว่างรากเหง้าทางวัฒนธรรมกับความทันสมัยที่ไม่มีวันเก่า 

•    ดีเอ็นเอ (DNA of Heritage): ไทยมีช่างฝีมือที่เชี่ยวด้านศิลปะและวัฒนธรรม และยังมีการส่งต่อภูมิปัญญาการเจียระไนจากรุ่นสู่รุ่น  การแปลง “ดีเอ็นเอ" เพื่อสร้างความแตกต่างในผลงานอัญมณีแบบไทย ๆ ให้มีเอกลักษณ์ไม่เหมือนใคร โดยต้องเพิ่มเติมความทันสมัยเพื่อตอบสนองตลาดสากล

•    ดีมานด์ (Demand Creation): การสร้างความต้องการเชิงรุก โดยเชื่อมอัญมณีไทยเข้ากับเทรนด์โลก เช่น ความยั่งยืนและการเล่าเรื่องราวที่มีความหมาย เพื่อให้อัญมณีไทยเป็นมากกว่าสินค้า แต่คือสัญลักษณ์ทางวัฒนธรรมและการลงทุน พร้อมใช้กลยุทธ์ความร่วมมือและดิจิทัลแพลตฟอร์มกระตุ้นตลาดอย่างต่อเนื่อง

ขณะที่ 4 พร้อม คือแนวทางในการสร้างความพร้อมให้กับผู้ประกอบการและภาคธุรกิจได้มีโอกาสพาแบรนด์เข้าสู่การแข่งขันในตลาดประกอบด้วย 

•    พร้อมสร้างแบรนด์ (Brand Ready): กรมส่งเสริมอุตสาหกรรมมุ่งผลักดันผู้ประกอบการให้ก้าวจากการขายสินค้าไปสู่การสร้าง “แบรนด์ไทยที่มีคุณค่า” โดยจัดอบรม ให้คำปรึกษา และสนับสนุนการทำการตลาดเชิงรุก เพื่อให้อัญมณีไทยสามารถยืนข้างแบรนด์ระดับโลกได้อย่างภาคภูมิ

•    พร้อมสร้างสรรค์ (Creative Ready): ผ่านการผลักดันการต่อยอดงานดีไซน์และความคิดสร้างสรรค์ ผ่านโครงการพัฒนาฝีมือ การใช้เทคโนโลยี และการสนับสนุนด้านการออกแบบเชิงเรื่องราว (Storytelling) เพื่อให้อัญมณีไทยก้าวสู่ตลาดด้วยภาพลักษณ์ใหม่ที่ร่วมสมัยและมีคุณค่า

•    พร้อมสู่ตลาดโลก (Global Ready): ผ่านการยกระดับมาตรฐาน การสร้างแพลตฟอร์มเจรจาธุรกิจ และการเชื่อมเครือข่ายกับพันธมิตรต่างประเทศ เพื่อให้อัญมณีไทยสามารถเทียบชั้นแบรนด์หรูระดับโลก ด้วยคุณภาพและเอกลักษณ์ที่แตกต่าง

•    พร้อมสู่ความยั่งยืน (Sustainability Ready): ในมิติที่รอบด้าน ไม่เพียงแต่ประเด็นด้านสิ่งแวดล้อม แต่รวมถึงความยั่งยืนทางสังคมและวัฒนธรรม ด้วยการสร้างระบบนิเวศทางธุรกิจที่มั่นคง เพื่อให้ช่างฝีมือท้องถิ่นได้รับประโยชน์ ดีไซเนอร์รุ่นใหม่มีโอกาสเติบโต และผู้ประกอบการสามารถสร้างมูลค่าเพิ่มได้

จากการดำเนินงานที่ผ่านมา ดีพร้อมได้พิสูจน์ให้เห็นแล้วว่าการพัฒนาอัญมณีและเครื่องประดับสู่ซอฟต์พาวเวอร์นั้นสามารถทำได้จริง โดยมีผลงานที่เป็นรูปธรรมผ่านโครงการส่งเสริมอุตสาหกรรมอัญมณีหลากหลายโครงการ โดยไม่ได้มุ่งเน้นแค่การพัฒนาฝีมือ แต่เป็นการปลูกฝัง DNA ของการเป็นผู้สร้างสรรค์ให้แก่ผู้ประกอบการ  ซึ่งความสำเร็จของโครงการไม่ได้เป็นเพียงแนวคิด แต่ปรากฏให้เห็นผ่านตัวเลขที่ชัดเจน

ในปีงบประมาณที่ผ่านมา มีผู้ประกอบการจำนวนมากเข้าร่วมโครงการ นำไปสู่การพัฒนาผลิตภัณฑ์คอลเลคชันใหม่ๆ ที่มีเรื่องราวและอัตลักษณ์เฉพาะตัว โดยผลงานสร้างสรรค์เหล่านี้ได้ต่อยอดและสร้างมูลค่าทางเศรษฐกิจให้แก่อุตสาหกรรมโดยรวม ไม่น้อยกว่า 150 ล้านบาท