กสทช.ประกาศขั้นตอนแจ้งเตือนภัยทางวิทยุ อุดช่องโหว่สัญญาณบอด

การประชุมคณะกรรมการกิจการกระจายเสียง กิจการโทรทัศน์ และกิจการโทรคมนาคมแห่งชาติ (กสทช.) เมื่อวันที่ 24 ธันวาคม 2568 ที่ประชุม กสทช. มีมติอนุมัติขั้นตอนมาตรฐานการปฏิบัติงาน (Standard Operation Procedure: SOP) เพื่อแจ้งเตือนภัยพิบัติหรือเหตุฉุกเฉินในกิจการกระจายเสียง เพื่อให้ผู้ประกอบการสถานีวิทยุกระจายเสียงที่ได้รับอนุญาตจาก กสทช.ทุกราย มีหน้าที่ต้องดำเนินการตามแนวทางและขั้นตอนที่กำหนด จากเดิมที่สถานีวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทย (สวท.) ของกรมประชาสัมพันธ์ทำหน้าที่ดังกล่าวเป็นหลัก 

ทั้งนี้เพื่อเป็นการเพิ่มช่องทางการแจ้งเตือนภัยให้ประชาชนได้รับทราบข้อมูลข่าวสารกรณีเกิดภัยพิบัติหรือเหตุฉุกเฉินได้มากขึ้น โดยผ่านโครงข่ายสถานีวิทยุ นอกเหนือจากการรับทราบข้อมูลผ่านโครงข่ายโทรศัพท์เคลื่อนที่ หรือ Cell Broadcast และผ่านโครงข่ายโทรทัศน์ภาคพื้นดินในระบบดิจิทัล โดยมีการรับคำสั่งและกำหนดข้อมูลรวมทั้งเป้าหมายในการแจ้งเตือนภัยที่รัฐบาลโดยกรมป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยเป็นผู้กำหนด 

สถานีวิทยุกระจายเสียงที่ได้รับคำสั่ง จะต้องออกอากาศแจ้งเตือนเนื้อหาดังกล่าวจากสถานีวิทยุกระจายเสียงของกรมประชาสัมพันธ์ทันที เพื่อเพิ่มช่องสถานีและพื้นที่รับบริการให้ประชาชนได้รับข้อมูลข่าวสารแจ้งเหตุภัยพิบัติได้มากยิ่งขึ้น 

สำหรับขั้นตอนมาตรฐานการปฏิบัติงาน (SOP) มีการกำหนดแนวทางการดำเนินการ ทั้ง ก่อนเกิดเหตุ ระหว่างเกิดเหตุ และหลังเกิดเหตุ โดยได้มีการประชุมชี้แจงทำความเข้าใจและรับฟังความคิดเห็นจากผู้ประกอบการวิทยุกระจายเสียงแล้ว และ เมื่อ กสทช. เห็นชอบแล้ว ได้กำหนดให้สำนักงาน กสทช. ดำเนินการซักซ้อมเพื่อทดสอบขั้นตอนมาตรฐานการปฏิบัติงาน (SOP) ดังกล่าว ว่าสามารถปฏิบัติได้จริง เพื่อนำมาประเมินและปรับปรุงต่อไป      

พลอากาศโท ธนพันธุ์ หร่ายเจริญ กรรมการ กสทช. ด้านกิจการกระจายเสียง กล่าวว่า ที่ผ่านมาการแจ้งเตือนภัยพิบัติหรือเหตุฉุกเฉินในกิจการกระจายเสียงนั้น กรมประชาสัมพันธ์ภายใต้สถานีวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทย (สวท.) เป็นผู้ดำเนินการเป็นหลักและทำหน้าที่ได้ดีมาอย่างต่อเนื่องโดยตลอด

แต่การผลักดันให้มี SOP ฉบับนี้ เพื่อขยายช่องสัญญาณและพื้นที่การรับฟังของ สวท. โดยให้สถานีวิทยุกระจายเสียงทุกสถานีต้องทำหน้าที่รับสัญญาณจาก สวท. มา Rebroadcast หรือขยายผลเนื้อหา เพื่อให้ประชาชนสามารถรับฟังได้มากขึ้น 

แม้ว่าการกำหนด SOP ในครั้งนี้ยังคงเป็นแบบ Manual อย่างไรก็ตามในปีหน้าได้มีนโยบายให้สำนักงาน กสทช. ศึกษาและพัฒนาระบบเพื่อให้สามารถแจ้งเตือนภัย โดยมีการตัดสัญญาณออกอากาศแบบอัตโนมัติ รวมทั้งกำหนดพื้นที่เป้าหมายการแจ้งเตือนได้ เช่นเดียวกับโครงข่าย Cell Broadcast หรือ Digital TV ซึ่งในเรื่องนี้ประเทศไทยควรจะต้องมีโครงข่ายวิทยุในระบบดิจิทัล DAB+ ที่มีฟังก์ชั่นการทำงานในการแจ้งเตือนภัยพิบัติที่เป็นมาตรฐานสากลที่หลายประเทศใช้เป็นโครงข่ายสำรองกรณีโครงข่ายหลักเช่นโทรศัพท์เคลื่อนที่งานใช้ไม่ได้ ต่อไป