ย้อนภาพ 'ปักธง' สำคัญของโลก! หลังปรากฎภาพทหารไทยปักธงที่ 'ปราสาทตาควาย'

ภาพทหารปักธงไทยในการสู้รบกับกัมพูชา และสถานที่ล่าสุดคือ ‘ปราสาทตาควาย’ คืออีกหนึ่งการแสดงออกทางสัญลักษณ์ถึงชัยชนะ อุดมการณ์ และการเปลี่ยนแปลง

การปักธงเช่นนี้มีมานานแล้วบนโลก โพสต์ทูเดย์ พาย้อนไปดู 4 เหตุการณ์ที่ ‘ภาพปักธง’ สะท้อนสัญลักษณ์ของ ‘ชัยชนะ’ ที่ฝังอยู่ในความทรงจำของมนุษยชาติ

 

 

การปักธงที่อิโวจิมา (Iwo Jima)

 

การปักธงที่อิโวจิมา คือ สัญลักษณ์ชัยชนะในมหาสมุทรแปซิฟิก ในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 และสมรภูมิสำคัญของมหาสมุทรแปซิฟิก

ในปี 1945 ขณะที่สงครามโลกครั้งที่ 2 ยังคงดุเดือด เหล่าพันธมิตรกำลังเดินหน้าสู่การปิดล้อมญี่ปุ่น โดย 'เกาะอิโวจิมา' เป็นหนึ่งในสมรภูมิที่มีความสำคัญอย่างยิ่งทางยุทธศาสตร์ เพราะตั้งอยู่ระหว่างญี่ปุ่นและฐานทัพของฝ่ายสัมพันธมิตร ในเดือนกุมภาพันธ์ของปีนั้น กองทัพสหรัฐฯ เริ่มการบุกยึดเกาะอิโวจิมาเพื่อสร้างฐานสำหรับสนับสนุนการโจมตีเข้าหาแผ่นดินญี่ปุ่นโดยตรง

 

Battle of Iwo Jima เริ่มขึ้นเมื่อ 19 กุมภาพันธ์ 1945 เมื่อกองกำลังสหรัฐฯ ระดมกำลังมากกว่า 80,000 นายพร้อมอาวุธหนักลงจอดบนชายหาดของเกาะ ทหารญี่ปุ่นที่ตั้งรับอย่างแน่นหนาใช้ระบบอุโมงค์และป้อมปราการ ทำให้การสู้รบเต็มไปด้วยการเสียชีวิตทั้งสองฝ่าย การบุกยึดเกาะนี้ต้องใช้เวลาเกือบหนึ่งเดือนและกลายเป็นหนึ่งในสมรภูมิที่โหดที่สุดในมหาสมุทรแปซิฟิก

 

 

เหตุการณ์ปักธงและภาพถ่ายอันโด่งดัง

ต่อมาในวันที่ 23 กุมภาพันธ์ 1945 ทหารนาวิกโยธินสหรัฐฯ ขึ้นไปยังยอด Mount Suribachi ซึ่งเป็นจุดที่สูงที่สุดของเกาะ และสำเร็จยึดพื้นที่ได้ในที่สุด ในเช้าวันนั้น พวกเขาได้ปักธงอเมริกันบนยอดภูเขาเพื่อสัญญาณชัยแก่กองทัพที่ยังคงสู้รบอยู่บนเกาะ

ภาพที่โด่งดังที่สุดคือภาพ 'Raising the Flag on Iwo Jima' ซึ่งถ่ายโดยช่างภาพ Joe Rosenthal ของสำนักข่าว Associated Press ในช่วงบ่ายของวันเดียวกัน ภาพนี้แสดงให้เห็น หกนายทหารนาวิกโยธินพยายามยกเสาธงขนาดใหญ่พร้อมธงชาติสหรัฐฯ ให้ปักตั้งบนยอดภูเขา ภาพนี้ถูกตีพิมพ์และนำไปใช้ในสื่อทั่วโลก ถือเป็นหนึ่งในภาพถ่ายที่ได้รับการตีพิมพ์มากที่สุดแห่งศตวรรษที่ 20 และได้รับรางวัล พูลิตเซอร์ ในปีเดียวกัน

 

การปักธงในครั้งนี้ไม่ได้หมายความว่าสงครามจบลงทันที แต่เป็ แรงบันดาลใจให้แก่ทหารและพลเรือนทั่วโลก โดยเฉพาะฝ่ายสหรัฐฯ ที่เห็นภาพนี้เป็นสัญลักษณ์ของความพยายาม ความสามัคคี และชัยชนะในแนวรบแปซิฟิก ภาพนี้ยังถูกนำไปสร้างเป็นรูปปั้นที่ Marine Corps War Memorial ใกล้กับ Arlington National Cemetery เพื่อระลึกถึงผู้ที่สละชีวิตในสงครามอีกด้วย

 

 

การปักธงเหนืออาคาร Reichstag, เบอร์ลิน

 

สัญลักษณ์ของจุดสิ้นสุดของนาซีเยอรมนี

เมื่อสงครามโลกครั้งที่ 2 ย่างเข้าสู่ช่วงสุดท้าย เครื่องจักรสงครามของฝ่ายพันธมิตรเคลื่อนตัวเข้าหาเยอรมนี ภายในช่วงเดือนเมษายน 1945 กองทัพโซเวียตได้บุกเข้าสู่กรุงเบอร์ลินในการรบที่เรียกว่า Battle of Berlin ซึ่งเป็นการรบครั้งสุดท้ายในยุทธภาคยุโรป ความสูญเสียทั้งสองฝ่ายมหาศาลและเมืองเกือบถูกทำลายจนแทบไม่เหลือรูปแบบเดิม

 

 

ในวันที่ 2 พฤษภาคม 1945 หน่วยทหารโซเวียตจับจองอาคาร Reichstag ซึ่งเคยเป็นที่ตั้งของรัฐสภานาซีเยอรมนีได้สำเร็จ จากนั้นภาพ 'Raising a Flag over the Reichstag' ที่ถ่ายโดย Yevgeny Khaldei ซึ่งมีรถธงโซเวียตขนาดใหญ่ถูกยกขึ้นเหนือหลังคาอาคาร กลายเป็นภาพสัญลักษณ์ของ ชัยชนะของโซเวียตเหนือระบอบนาซี และสัญญาณถึงการสิ้นสุดของสงครามยุโรป

 

ภาพธงแดงเหนือนครเบอร์ลินกลายเป็นหนึ่งใน ภาพแห่งชัยชนะของฝ่ายพันธมิตรในยุโรป และถูกเผยแพร่ในหนังสือพิมพ์นับพันฉบับทั่วโลก เป็นภาพที่สื่อถึงจุดจบของการรุกรานของนาซีเยอรมนี และเปิดทางสู่ยุคหลังสงครามเย็น ความสำคัญเชิงสัญลักษณ์ของภาพนี้จึงอยู่ไม่เพียงแค่ชัยชนะทางทหาร แต่ยังสะท้อนการแข่งขันอุดมการณ์ระหว่างโลกตะวันตกกับคอมมิวนิสต์ในยุคต่อมา

 

 

 

การปักธงบนดวงจันทร์

 

การปักธงบนดวงจันทร์ของปฏิบัติการ อพอลโล 11 ในปี 1969 ภารกิจแรกที่มนุษย์ลงเหยียบบนดวงจันทร์ โดยนักบินอวกาศ นีล อาร์มสตรอง (Neil Armstrong) และ บัซ อัลดริน (Buzz Aldrin) ลงจอดบนพื้นผิวดวงจันทร์เมื่อ 20 กรกฎาคม 1969 ขณะที่ ไมเคิล คอลลินส์ (Michael Collins) อยู่ในยานแม่ที่โคจรอยู่ด้านบนของดวงจันทร์

ภารกิจนี้เป็นความสำเร็จตามเป้าหมายที่ประธานาธิบดีจอห์น เอฟ. เคนเนดีตั้งไว้เมื่อต้นทศวรรษก่อนหน้า  เพราะส่งมนุษย์ไปดวงจันทร์และกลับอย่างปลอดภัย ซึ่งถือเป็นชัยชนะทางวิทยาศาสตร์  ที่สำคัญคือเป็นการเอาชนะด้านเทคโนโลยีในยุคสงครามเย็นระหว่างสหรัฐฯ และโซเวียตอีกด้วย

 

 

ภาพนี้จึงกลายเป็นหนึ่งในภาพที่กลายเป็น สัญลักษณ์เชิงประวัติศาสตร์  ซึ่งแม้จะไม่ใช่ชัยชนะทางสงคราม แต่เป็นชัยชนะทางความคิดและเทคโนโลยีของมนุษย์ในการแข่งขันด้านอวกาศ หรือเป็นเหตุการณ์ตัวแทนของสงครามเย็นนั่นเอง

 

 

การปักธงที่ Ground Zero  ความหวังหลังเหตุการณ์ 9/11

 

ในวันที่ 11 กันยายน 2001 สหรัฐอเมริกาตกอยู่ในความเศร้า เมื่อเครื่องบินถูกกลุ่มผู้ก่อการร้ายพุ่งชน ตึกเวิลด์เทรดเซ็นเตอร์ในมหานครนิวยอร์ก ก่อให้เกิดการล่มสลายของตึกทั้งสองและการสูญเสียชีวิตของผู้คนจำนวนมาก เหตุการณ์นี้เปลี่ยนภูมิทัศน์ของโลกทั้งทางการทูต ความมั่นคง และสังคมโดยรวม

 

ภาพปักธงที่ Ground Zero

หลังจากเหตุการณ์จบแล้ว ในช่วงบ่ายของวันที่ 11 กันยายน 2001 ช่างภาพ Thomas E. Franklin ของหนังสือพิมพ์ The Record ถ่ายภาพ สามเจ้าหน้าที่ดับเพลิงกำลังกางธงชาติสหรัฐฯ ท่ามกลางซากปรักหักพังของ World Trade Center ภาพนี้ชื่อว่า 'Raising the Flag at Ground Zero' และถูกตีพิมพ์ในวันถัดมา กลายเป็นหนึ่งในภาพที่ถูกแชร์และใช้ซ้ำมากที่สุดภาพหนึ่ง

 

 

 

ภาพนี้ถูกมองว่าเป็น คำตอบทางจิตใจและสังคม ของเหตุการณ์ 9/11  ไม่ใช่ชัยชนะทางทหาร แต่เป็น ชัยชนะของความหวัง ความสามัคคี และจิตวิญญาณของประชาชน ที่แม้จะตกอยู่ท่ามกลางหายนะ ภาพธงที่ถูกยกขึ้นกลางซากปรักหักพังเป็นการแสดงออกว่าชาติยังไม่ยอมแพ้และพร้อมจะฟื้นฟูทั้งความรู้สึกและโครงสร้างสังคม

นอกจากนี้ภาพนี้ยังถูกนำไปใช้ในสื่อและสัญลักษณ์เพื่อระดมทุนช่วยเหลือครอบครัวเหยื่อและเจ้าหน้าที่ ฯลฯ ทำให้ภาพปักธงนี้อยู่ในความทรงจำของคนทั้งโลกไม่ยิ่งหย่อนไปกว่าภาพสงครามโลกเลยทีเดียว

 

...

 

ทั้ง 4 ภาพ 'ปักธงชาติ' แม้จะต่างช่วงเวลา ต่างสถานการณ์ แต่กลับสะท้อน ความหวัง อุดมการณ์ และจุดเปลี่ยนของประวัติศาสตร์ประเทศ และมนุษยชาติเช่นเดียวกัน

หวนกลับมาที่ประเทศไทย ซึ่งยังคบสู้รบกับกัมพูชาบริเวณชายแดน ก็หวังว่าการปักธงชาติไทยในครั้งนี้ จะเป็นการปักธงที่ก่อการเปลี่ยนแปลงตามมาอย่างแท้จริง.