สงสัยหรือไม่? ทำไมถนนอยู่ในเมืองไทย แต่ชื่อ ‘อังรีดูนังต์’

ที่มาของชื่อถนนใน ‘ประเทศไทย’ มาจากหลากหลายแหล่งที่มา หนึ่งในค่านิยมการตั้งชื่อที่พบเห็นได้บ่อย คือการตั้งตามบุคคลสำคัญในประวัติศาสตร์ ซึ่งก็ต้องเกี่ยวพันกับถนนในย่านนั้นด้วย

‘อังรีดูนังต์’ ซึ่งเป็นถนนสายสำคัญในเขตปทุมวัน ใจกลางกรุงเทพมหานคร ติดกับแหล่งช้อปปิ้งสำคัญอย่าง ‘สยาม’ ที่มากมายด้วยเหล่านักท่องเที่ยวต่างชาติและคนรุ่นใหม่ก็อยู่ในหลักการนี้ โดยเป็นชื่อที่เกี่ยวของกับบุคคลสำคัญระดับโลกอย่าง ‘อังรี ดูนังต์’ (Henri Dunant) ซึ่งเพิ่งครบรอบการเกิด 193 ปีของเขาไปเมื่อวันที่ 8 พฤษภาคมที่ผ่านมา

 

 

อังรี ดูนังต์ พลังของสามัญชนสู่การเปลี่ยนแปลงที่ยิ่งใหญ่ของโลก

อังรี ดูนังต์ เป็นชาวสวิตเซอร์แลนด์ เกิดเมื่อวันที่ 8 พฤษภาคม ค.ศ.1828 ที่นครเจนีวา เขาเติบโตมาในครอบครัวชาวคริสต์ที่ร่ำรวยและเคร่งศาสนา ครอบครัวของเขาชอบช่วยเหลือผู้ยากไร้ เด็กกำพร้าและผู้ป่วย

และแม้ว่าจะเรียนไม่จบเนื่องจากผลการเรียนไม่ดี แต่เขาก็ประกอบธุรกิจของตนเอง เขาก่อตั้งบริษัทของตัวเองที่ชื่อว่า "Société Financière et Industrielle des Moulins de Mons-Djémila” ซึ่งเกี่ยวข้องกับการขอสัมปทานน้ำและโรงสีในแอลจีเรีย ซึ่งขณะนั้นเป็นอาณานิคมของฝรั่งเศส และเป็นตัวแทนของบริษัทที่ดินและเจราจาการค้าต่างๆ เสมอมา ในตอนหนึ่งของประวัติ อังรี ดูนังต์ พบว่าเมื่อการสัมปทานมีปัญหา เขาได้เดินทางไปพบจักรพรรดินโปเลียนที่ 2 ของฝรั่งเศสเพื่อขอความช่วยเหลือด้วย

 

อย่างไรก็ตาม จุดเปลี่ยนที่สำคัญในชีวิตของอังรี เกิดขึ้นในอีก 30 ปีต่อมาในปี 1859 ขณะที่เดินทางไปเจรจาธุรกิจในอิตาลี เขาเดินทางผ่านเมืองซอลเฟริโน ซึ่งเป็นสมรภูมิสู้รบระหว่างฝรั่งเศสและออสเตรีย ณ ขณะนั้นและได้พบเห็นผู้บาดเจ็บรวมไปถึงทหารกว่า 40,000 ราย โดยขาดแพทย์และอุปกรณ์การช่วยเหลือ อังรีจึงยื่นมือเข้าช่วยเหลือภายใต้หลักการที่ว่า 'Tutti fratelli คือการช่วยเหลือที่ไม่แบ่งฝักแบ่งฝ่าย'

 

 

หลังจากผ่านสมรภูมิครั้งนั้น เขาได้เสนอแนวคิด 2 ประการสำคัญผ่านหนังสือชื่อว่า ‘ความทรงจำจากซอลเฟริโน’  นั่นคือ การให้มีองค์กรอาสาสมัครถาวรในแต่ละประเทศเพื่อช่วยเหลือผู้บาดเจ็บจากสงคราม และควรมีข้อตกลงระหว่างประเทศเพื่อคุ้มครองผู้บาดเจ็บและผู้ช่วยเหลือ หนังสือเล่มนี้คือจุดเริ่มต้นของความยิ่งใหญ่ของ อังรี ดูนังต์ สามัญชนคนธรรมดา เมื่อหนังสือของเขา สามารถเข้าไปแทรกซึมความคิดของชนชั้นปกครองในยุโรปขณะนั้น ในขณะเดียวกันเขาก็ได้ส่งหนังสือนี้ให้กับผู้นำประเทศ ราชวงศ์ และบุคคลมีอำนาจทั่วยุโรป  เขาได้ทำงานร่วมกับ กุสตาฟ มัวนิเยร์ (Gustave Moynier) นักกฎหมายผู้มีอิทธิพล และนายแพทย์หลุยส์ อัปปีอา (Dr.Louis Appia) แพทย์ผู้เชี่ยวชาญการแพทย์สงคราม

 

แนวคิดของเขาทำให้เกิดการประชุมที่เจนีวาในปี 1863 ขึ้นและนำไปสู่การก่อตั้ง คณะกรรมการระหว่างประเทศเพื่อบรรเทาทุกข์ผู้บาดเจ็บจากสงคราม (International Committee for Relief to the Wounded) ซึ่งต่อมาถูกเรียกในชื่อที่เรารู้จักกันคือ สภากาชาดสากล

 

ในปีถัดมามี 12 ประเทศร่วมลงในในอนุสัญญาเจนีวาฉบับแรก โดยครอบคลุมหลักการสำคัญคือ คุ้มครองผู้บาดเจ็บและบุคลากรทางการแพทย์ ห้ามโจมตีโรงพยาบาล และให้ใช้เครื่องหมาย กาชาด (Red Cross) บนพื้นขาว เป็นสัญลักษณ์การคุ้มครอง  ..

 

จะว่าไปแล้วนี่ถือเป็นกฎหมายมนุษยธรรมระหว่างประเทศฉบับแรกของโลกก็เป็นได้

 

อังรี ดูนังต์ ได้รับรางวัลโนเบลสาขาสันติภาพในปี 1901 ซึ่งเป็นคนแรกของโลกร่วมกัน Frederic Passy แม้ว่าชีวิตส่วนตัวของเขาจะล้มเหลวเนื่องจากธุรกิจล้มและเป็นหนี้จำนวนมาก จนสุดท้ายต้องอาศัยในบ้านพักคนชรา แต่ผลลงานสร้างชื่อนี้ก็ทำให้ทั่วโลกยังยกย่องเขาจนถึงทุกวันนี้ เนื่องจากองค์กรกาชาดได้ขยายไปทั่วโลก และทำให้เกิดการช่วยเหลือผู้ได้รับผลกระทบจากสงครามแบบ ‘ไม่แบ่งฝ่าย’

 

ทุกวันนี้วันที่ 8 พฤษภาคม วันเกิดของเขาจึงถูกกำหนดให้เป็น วันกาชาดโลก นั่นเอง

 

 

 

สู่การตั้งชื่อถนนอังรีดูนังต์ในประเทศไทย

ถนนอังรีดูนังต์ในกรุงเทพมหานครได้รับการตั้งชื่ออย่างเป็นทางการเมื่อวันที่ 8 พฤษภาคม พ.ศ. 2508 ซึ่งตรงกับวันกาชาดสากล โดยเปลี่ยนชื่อจากเดิมที่เรียกว่า 'ถนนสนามม้า'

การเปลี่ยนชื่อนี้เกิดขึ้นตามข้อเสนอของ สันนิบาตสภากาชาด (League of Red Cross Societies) ซึ่งแนะนำให้ประเทศสมาชิกจัดทำอนุสรณ์เพื่อรำลึกถึง อังรี ดูนังต์ ผู้ก่อตั้งสภากาชาดสากล เนื่องในโอกาสครบรอบ 100 ปีของการก่อตั้งองค์กร

บนถนนอังรีดูนังต์ คือที่ตั้งของคณะพยาบาลศาสตร์ จุฬาฯ , โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย, สถานเสาวภา สภากาชาดไทย และสำนักงานสภากาชาดไทย ถนนสายนี้เป็นศูนย์กลางด้านการแพทย์ที่สำคัญของประเทศ และแน่นอนว่าเป็นที่ตั้งของสภากาดชาดไทย ซึ่งเกิดขึ้นจากแนวคิดของ อังรี ดูนังต์ บุคคลสำคัญของโลกชาวสวิตเซอร์แลนด์ท่านนี้ ชื่อถนนแปลกๆ อย่าง อังรีดูนังต์ จึงมีที่มาด้วยประการฉะนี้นั่นเอง.